ABMK

Wizyta biskupów francuskich w Polsce w 1924 roku w świetle materiałów zdeponowanych przez kard. Dubois (1856-1929) w archiwum historycznym diecezji paryskiej


Abstrakt

Na początku lat. 20. XX wieku wychodźstwo polskie we Francji liczyło ponad sto tysięcy ludności. W jego skład wchodzili głównie Polacy z Galicji oraz polscy górnicy z Westfalii. Pobyt we Francji traktowali oni jako tymczasowy, dlatego też domagali się zapewnienia opieki duszpasterskiej przez polskich księży. Jej organizacja była możliwa jedynie w porozumieniu z francuskimi władzami kościelnymi. Celem podpisania stosownej umowy Episkopat Polski zaprosił w 1923 roku francuskich biskupów do złożenia wizyty w Polsce. Miała ona miejsce w czerwcu 1924 roku pod przewodnictwem abp. Paryża. W archiwum diecezji paryskiej znajdują się materiały opisujące jej przebieg, a złożone przez kard. Dubois. Zapoznanie się z ich treścią pozwala lepiej poznać reakcje strony francuskiej w czasie i po zakończeniu podróży do II Rzeczypospolitej.

Słowa kluczowe:

Dubois, Dalbor, Chaptal, Baudrillart, Francja, wychodźstwo

Boisard P., Monseigneur Chaptal. Evêque d’Isionda (1861-1943), Paris 1945.

Brudzisz M., Pierwsze zebranie księży Polskiej Misji Katolickiej we Francji, „Studia Polonijne”, 33 (2012) p. 141-154.

Brudzisz M., Stan badań nad dziejami Polskiej misji Katolickiej we Francji, w: S. Zych S., B. Walicki, W kręgu badań nad Polonią i duszpasterstwem polonijnym. Istota i metodologia, Lublin-Sokołów Małopolski 2015, p. 321-356.

Brzeziński A., Z historii francuskiej „dyplomacji kulturalnej” w Polsce w okresie międzywojennym, „Przegląd Zachodni, 1995, r.51, nr 1, p.117-132.

Chałupczak H., Kołodziej E., Zjazdy i konferencje Konsulów Polskich we Francji. Protokoły i referaty 1931-1938, Lublin 2009.

Chaptal E., Une source inexplorée de vocations sacerdotales dans les familles étrangères en France, „L’Etranger catholique en France”, (1926) nr 1, p. 4-5.

Clément J.-L., Mgr Chaptal et la Mission diocésaine des étrangers, „Migration et religion en France”, 78 (2008) s. 53-63.

Dzwonkowski R., Geneza i rola przywódczej grupy społecznej w historii polskiej emigracji zarobkowej we Francji, 1920–1945, „Przegląd Polonijny”, 3 (1979) p. 69-82.

Dzwonkowski R., Polska opieka religijna we Francji 1909–1939, Poznań-Warszawa 1988.

Garçon G., Les catholiques polonais en France 1919–1949, Lille 2004.

Marchasson Y., Monseigneur Beaudrillart et la Pologne (1919–1939), w: Les Contacts religieux franco-polonais du Moyen Age à nos jours. Relations, influences, images d’un pays vu par l’autre, Collectif, Paris 1985.

Ponty J., Polonais méconnus. Histoire des travailleurs immigrés en France dans l’entre-deux-guerres, Paris 2005.

Satora M., Obraz Polski w dziennikach kardynała Alfreda Baudrillarta, Dzieje Najnowsze 2015, t. 2, p. 21-32.

Schor R., L’opinion francaise et les étrangers en France 1919-1939, Paris 1985.

Szymański J., „Nie chcemy tego ukrywać” – oczami świadków. Sytuacja duszpasterstwa polonijnego w północnej Francji w 1928 roku, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 98 (2012) p. 407-417.

Trąba M., Relacja biskupa Alfreda Baudrillarta z pobytu na polskim Górnym Śląsku w 1924 roku, „Zeszyty Chorzowskie”, 8 (2005) p. 62-95.


Opublikowane
2020-06-30


Kłakus, M. (2020). Visite des évêques français en Pologne en 1924 à la lumière de dossier déposé par le Cardinal Dubois dans les archives historiques du diocèse de Paris. Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne, 113, 221–236. https://doi.org/10.31743/abmk.10005

Michał Kłakus 

dr historii Kościoła

https://orcid.org/0000-0002-0012-7525