ABMK

Źródła elektroniczne w pracy teologa systematyka

Jacek Kempa

Uniwersytet Śląski w Katowicach , Polska
https://orcid.org/0000-0002-1965-785X


Abstrakt

Postęp techniczny związany z upowszechnieniem elektronicznej formy publikacji oraz z rozwojem Internetu, kształtującym nowy status komunikacji, w rewolucyjny sposób wpłynął na sposób uprawiania nauki. Zmiana dotknęła także metod prowadzenia badań i rozpowszechniania ich wyników w teologii. Teologia systematyczna (traktowana tu jako obszar badań z teologii funda­mentalnej, dogmatycznej i moralnej) jest specjalizacją teologiczną, która odwołuje się do wielu typów właściwych dla siebie źródeł (Biblia, nauka Kościoła, historia teologii, wiara ludu Bożego, liturgia itd.), a także rezultatów badań w innych naukach, a w końcu także wymaga uczestnictwa w toczącym się aktualnie dyskursie teologicznym. Stąd wspomniane zmiany ułatwiające dostęp do materiałów źródłowych i aktualnych publikacji mają wielkie zna­czenie dla teologa, pod warunkiem zdobycia umiejętności posługiwania się nowymi technologiami. Ze względu na wielką liczbę źródeł udostępnionych w Internecie można w krótkim opracowaniu jedynie – nie zbliżając się do kompletności prezentacji – wskazać przez pogrupowanie różne sposoby ich publikacji. W ten sposób możliwa jest ich przybliżona charakterystyka i wstępna ocena wiarygodności. Dokonany przegląd pokazuje, że wiarygodność publikacji zasadniczo jest dziedziczona od podmiotów publikujących je: stąd pierwszeństwo mają instytucje naukowe, uznane wydawnictwa, nowe podmioty ukonstytuowane w przestrzeni Internetu, o ile przedstawiają jasną politykę naukową. Równocześnie, wobec ciągle wzrastającej ilości informacji, ważna dla naukowca jest orientacja w świecie baz danych, szczególnie tych dziedzinowych, zarówno bibliograficznych, jak i pełnotekstowych. Należy za­uważyć, że niebagatelną formą rozwoju myśli teologicznej, niewykorzystaną jeszcze w wysokim stopniu przez środowisko teologiczne, jest umożliwiona w Internecie wymiana między naukowcami: bezpośrednia bądź odbywająca się za pośrednictwem wyspecjalizowanych platform.

Słowa kluczowe:

źródła elektroniczne, teologia w Internecie, teologia systematyczna, komunikacja naukowa, Open Access, Nauka 2.0

Bokwa I., Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, Poznań 2007.

Cisek S., Nauka 2.0 nowe narzędzia komunikacji naukowej, https://www.researchgate.net/profile/Sabina_Cisek/publication/28808351_Nauka_20_nowe_narzedzia_komunikacji_naukowej/links/0c96052c54857aa8c6000000.pdf (dostęp: 14.03.2020).

Congregation for the Doctrine of the Faith - Profile, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_pro_14071997_en.html (dostęp: 07.03.2020).

Denzinger H., Hünermann P., Enchiridion symbolorum definitionum et declarationum de rebus fidei et morum. Kompendium der Glaubensbekenntnisse und kirchlichen Lehrentscheidungen, Freiburg, Basel, Wien 1991.

Drabek A., Pulikowski A., Możliwości wykorzystania bazy „ARIANTA” na przykładzie bibliotekoznawstwa i informacji naukowej, w: Zarządzanie informacją w nauce, red. D. Pietruch-Reizes, W. Babik, s. 145-154.

Engels T.C.E., Istenič Starčič A., Kulczycki E., Pölönen J., Sivertsen G., Are book publications disappearing from scholarly communication in the social sciences and humanities?, https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/24097/1/STI2018_paper_132.pdf (dostęp: 28.02.2020).

Głowa S., Bieda I., Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, Poznań 1997.

Głowacka E., Polskie repozytoria instytucjonalne jako miejsce dla otwartych zasobów naukowych i edukacyjnych, „Zagadnienia Informacji Naukowej” 54 (2016) nr 1(107), s. 44-54.

Gwóźdź Ł., Strojek J., Hajda A., Nauczanie Kościoła katolickiego, Kraków 2003.

Hołowiecki M., Analiza widoczności publikacji naukowych polskich humanistów w Internecie (Raport nr 4), http://hdl.handle.net/10593/19751 (dostęp: 06.03.2020).

Hoping H., Systematische Theologie, w: Lexikon für Theologie und Kirche, t. 9, Freiburg, Basel, Wien 1993-2001, s. 1220-1221.

Hoping H., Hünermann P., Kompendium der Glaubensbekenntnisse und kirchlichen Lehrentscheidungen. Enchiridion symbolorum definitionum et declarationum de rebus fidei et morum. Verbessert, erweitert, ins Deutsche übertragen und unter Mitarbeit von Helmut Hoping herausgegeben von Peter Hünermann, Freiburg 2017.

Kulczycki E., Blogi i serwisy naukowe. Komunikacja naukowa w kulturze konwergencji, http://hdl.handle.net/10593/2520.

Kulczycki E., Wzory publikacyjne polskich naukowców w latach 2013–2016. Nauki humanistyczne i społeczne, http://hdl.handle.net/10593/24460 (dostęp: 12.03.2020).

Mikołajuk L., Repozytorium instytucjonalne jako nowa forma komunikacji naukowej,„Podkarpackie Studia Bibliologiczne:, 3 (2014), http://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/5071/repozytorium_instytucjonalne_1.pdf?sequence=1&isAllowed=y.

Morawiec B.M., Biblioteki cyfrowe. Tworzenie, zarządzanie, odbiór, Gliwice 2016.

Muc A., Elektroniczna Bibliografia Nauk Teologicznych jako źródło do badań historyczno-teologicznych, „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne”, 109 (2018) s. 299-314.

Olszowy E., Czasopisma z zakresu nauk teologicznych w bazie Directory of Open Access Journals (DOAJ), „Fides: Biuletyn Bibliotek Kościelnych”, 1-2 (2010), s. 108-139.

Rahner K., Dogmen- und Theologiegeschichte - Gestern und Morgen, „Zeitschrift für Katholische Theologie“, 99 (1977) Nr 1, s. 1-24.

Rozkosz E., Serwisy społecznościowe dla naukowców (SSN) na przykładzie Researchgate i Academia.edu, „Forum Bibliotek Medycznych”, 7 (2014) nr 2, 16-24, http://forum.bg.umed.lodz.pl/.

Strzelczyk G., Teologia z sieci. Kilka uwag o teologicznych zastosowaniach Internetu, w: Kościół w życiu publicznym. Teologia polska i europejska wobec nowych wyzwań. Materiały VII Kongresu Teologów Polskich. Katolicki Uniwersytet Lubelski, 12-15 września 2004 r., t. 3: Dyskusje, komunikaty, uzupełnienia, dokumenty końcowe, red. K. Góźdź, K. Klauza, Lublin 2005, s. 89-101.

Szczepański M.T., Cyfrowa kolekcja czasopism humanistycznych (Bazhum) http://www.muzhp.pl/bazhum, „Przegląd Historyczny”, 101 (2010) nr 1, s. 101-106.

Witczak J., Teologiczne zbiory w polskich bibliotekach cyfrowych, „Fides: Biuletyn Bibliotek Kościelnych”, 24-25 (2007) nr 1-2, s. 24-34.

Wójcik E., Systematyczna teologia, w: Encyklopedia Katolicka, t. 18, red. E. Gigilewicz, Lublin 2013, kol.1380-1382.

Pobierz

Opublikowane
2020-12-21


Kempa, J. (2020). Źródła elektroniczne w pracy teologa systematyka. Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne, 114, 145–164. https://doi.org/10.31743/abmk.11775

Jacek Kempa 
Uniwersytet Śląski w Katowicach

dr hab. teologii; Wydział Teologiczny

https://orcid.org/0000-0002-1965-785X