ABMK

Parafia i kościoły w Abramowicach w XVIII-XIX wieku

Artur Hamryszczak

Ośrodek Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych KUL , Polska

Hubert Mącik

Instytut Archeologii, Uniwersytet Rzeszowski , Polska


Abstrakt

The parish in Abramowice was mentioned for the first time in 1398, when the heir of the village, Sieciech, gave about 50 ha of unsettled land to the newly built church dedicated to The Holy Trinity, the Blessed Virgin Mary and St. James. In the Middle Ages, the parish also included neighbouring villages: Dominów, Skrzynice, Śmiłów (present Ćmiłów) and Wilczopole. In addition, the town of Głusk, after its foundation in 1687, became a part of the parish of Abramowice. In the 19th century, the following villages, from the Lublin parish, were incorporated into the Abramowice parish: Dziesiąta, Żabia Wola as well as settlements created about half of the 19th century: Kalinówka, Kliny and Kaleń. In the 20th century new parishes were established in some of these places. At present the Abramovice parish, apart from the districts of Lublin-Abramowice and Głusk, includes: Dominów and Wólka Abramowicka, located in the district of Głusk. Analysing the canonical visitations of the 18th century, it was possible to determine that the parish church in Abramowice dedicated to St. James the Greater Apostle had been built in 1674, and consecrated by the Bishop of Krakow Mikołaj Oborski the following year. It is also mentioned that originally the church was dedicated only to St. James the Great, but later other dedications were added: the Transfiguration, the Assumption and St. Adalbert. The church which have survived until today was built between 1786 and 1790 on the initiative of Rev. Wincenty Jezierski. It was consecrated in 1796 by the bishop of Chełm and Lublin Wojciech Skarszewski. The church was expanded in 1906 in accordance with the design of the famous Warsaw architect Stefan Szyller. Among other buildings which have survived are the neo-gothic bell tower and morgue, dating back to the end of the 19th century, and the presbytery of the years 1727-1728, expanded at the end of the 18th century, with a monumental six-column portico.

Słowa kluczowe:

Abramowice, kościół, parafia, Stefan Szyller, Lubelszczyzna

Atlas historyczny (achi)diecezji lubelskiej 1805-2010, red. H. Gapski, Lublin 2011.

Blaschke Kinga, Kurzej Michał, Abramowice, w: Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska, red. W. Bałus, D. Popp, (seria: Dehio – Handbuch der Kunstdenkmäler in Polen), Warszawa 2016, s. 813-814.

Bondyra Wiesław, Abramowice od I. poł. XVII do końca XVIII w., w: Lublin. Historia dzielnic w 700. rocznicę lokacji miasta, red. D. Szulc, J. Chachaj, H. Mącik, Lublin 2016, s. 20-21.

Chachaj Jacek, Abramowice od XIV do pocz. XVII weku, w: Lublin. Historia dzielnic w 700. rocznicę lokacji miasta, red. D. Szulc, J. Chachaj, H. Mącik, Lublin 2016, s. 12).

Chachaj Jacek, Bliżej schizmatyków niż Krakowa... Archidiakonat lubelski w XV i XVI wieku, Lublin 2012.

Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. VIII, Woj. Lubelskie, z. 10, Powiat lubelski, opr. R. Brykowski i inni, Warszawa 1967, s. 1-3.

Kopciowski Dariusz, Remont plebanii przy ul. Głuskiej w Lublinie, w: Lublin. Historia dzielnic w 700. rocznicę lokacji miasta, red. D. Szulc, J. Chachaj, H. Mącik, Lublin 2016, s. 34-36.

Kuraś Stanisław, Słownik historyczno-geografi czny województwa lubelskiego, Dzieje Lubelszczyzny, t. III, Warszawa 1983, s. 23.

Mącik Hubert, Rzymskokatolickie budownictwo sakralne w diecezji lubelskiej w okresie rządów biskupa Franciszka Jaczewskiego, w: Biskup Franciszek Jaczewski (1832-1914). Studia biografi czne z okazji 100. rocznicy śmierci, red. J. Marczewski, Lublin 2014, s. 105.

Monografi a ilustrowana kościołów rzymsko-katolickich w Królestwie Polskiem, z. 1, red. K. Broniewski, A. Brykczyński i in., Warszawa 1899, s. 7-8.

Omilanowska Małgorzata, Architekt Stefan Szyller 1857-1933, Warszawa 2008.

Orientacja (Conversi ad Dominum), w: Leksykon liturgii, red. B. Nadolski, Poznań 2006, s. 1132.

Szczepaniak Jan, Spis prepozytów i plebanów diecezji krakowskiej (XVIII w.), Kraków 2008.

Żywicki Jerzy, Architektura neogotycka na Lubelszczyźnie, Lublin 1998.

Pobierz

Opublikowane
2017-06-29


Hamryszczak, A., & Mącik, H. (2017). Parafia i kościoły w Abramowicach w XVIII-XIX wieku. Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne, 107, 145–166. https://doi.org/10.31743/abmk.12137

Artur Hamryszczak 
Ośrodek Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych KUL
Hubert Mącik 
Instytut Archeologii, Uniwersytet Rzeszowski