Duchowieństwo katolickie wobec zmian społecznych w okresie międzywojennym. Zarys problematyki badawczej
Grzegorz Bujak
Instytut Historii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0000-0003-2298-2757
Abstrakt
W artykule zostały zaprezentowane charakterystyczne dla duchowieństwa katolickiego okresu międzywojennego poglądy na wybrane aspekty zmian zachodzących w społeczeństwie polskim w tamtym czasie dotyczących religijności, obyczajowości, rodziny i wychowania młodego pokolenia. Analiza ma charakter wstępny i sondażowy. Omówione w niej zostały jedynie niektóre aspekty dotyczące tej problematyki, ukazane w kontekście międzywojennych prądów odnowy katolicyzmu. Podstawę źródłową stanowią wypowiedzi duchownych, głównie z dwóch dawnych zaborów pruskiego i rosyjskiego, zawarte na łamach dwóch wpływowych i opiniotwórczych w tych środowiskach miesięczników: poznańskich „Wiadomości dla Duchowieństwa” i wychodzących w Warszawie „Wiadomości Archidiecezjalnych Warszawskich”.
Słowa kluczowe:
Kościół katolicki, duchowieństwo, okres międzywojenny, II Rzeczpospolita, zmiany społeczneBibliografia
Bergmann O., Pomiędzy konserwatywnym tradycjonalizmem a nowoczesnością. Bezpośredni i pośredni wpływ duchowieństwa katolickiego na procesy modernizacji społecznej i gospodarczej Drugiej Rzeczypospolitej, w: Metamorfozy społeczne, t. 5. Religia a społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej, red. T. Stegner, Warszawa 2013, s. 83-105.
Bibliografia katolickich czasopism religijnych w Polsce 1918-1944, red. Z. Zieliński, Lublin 1981.
Janowski M., Małżeństwo z rozsądku: katolicyzm i nowoczesność w XIX w., „Kwartalnik Historyczny”, 122 (2015) nr 4, s. 657-699.
Jeżyna K., Akcja Katolicka w II Rzeczypospolitej, Lublin 1996.
Kościół katolicki w Polsce 1918-1990. Rocznik statystyczny, red. L. Adamczuk, W. Zdaniewicz, Warszawa 1991.
Kłoczowski J., Dzieje chrześcijaństwa polskiego, t. 2, Paris 1991.
Krasowski K., Episkopat katolicki w II Rzeczypospolitej, Warszawa/Poznań 1992.
Rogalski M., Producenci margaryny. Marian Zdziechowski i polski modernizm katolicki, Kraków 2018.
Instytut Historii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0003-2298-2757