Jak zachować wiarę poza granicami kraju ojczystego ? – w świetle korespondencji kard. Stefana Wyszyńskiego z Rektorem Polskiej Misji Katolickiej we Francji
(zachowanej w Archiwum Polskiej Misji Katolickiej w Paryżu)
Michał Piotr Klakus
TOULON (FRANCJA) l’Institut diocésain de formation pastorale , Francjahttps://orcid.org/0000-0002-0012-7525
Abstrakt
Po II wojnie światowej we Francji mieszkało ponad 400 tys. osób polskiego pochodzenia. W większości przybyli oni do Francji w okresie międzywojennym w poszukiwaniu pracy. Pobyt na tej ziemi traktowali jako tymczasowy, dlatego z myślą o powrocie do kraju ojczystego kultywowali polskie zwyczaje i obrzędy również w sferze religijnej. Ich utrzymaniu sprzyjała obecność polskich księży w koloniach robotniczych. Wraz z upływem czasu słabła więź polskiej emigracji we Francji z krajem pochodzenia. Liczba polskich robotników przybyłych do Francji wymierała, tym samym zmniejszyła się liczebność stowarzyszeń polskich. W latach 60. i 70. XX w. trzecie i czwarte pokolenie polskich wychodźców znało kraj ojczysty jedynie z opowieści rodziców i dziadków. Jak zachować w takiej sytuacji polską tradycję narodową i religijną? Na to pytanie próbował odpowiedzieć kard. Stefan Wyszyński. W zachowaniu języka ojczystego, przywiązaniu do kultu maryjnego i propagowaniu ruchu pielgrzymkowego widział sposób na zachowanie tożsamości religijnej Polaków we Francji. Celem zachowania jedności z Kościołem w Polsce zachęcał rodaków na obczyźnie do zapoznawania się z nauczaniem polskich biskupów oraz włączeniem się w dzieło pomocy materialnej na rzecz Polski.
Słowa kluczowe:
Wyszyński, emigracja, Gawlina, tradycja, Polska Misja Katolicka, Polacy we FrancjiBibliografia
b.a., Pèlerinage de Notre-Dame de Sion-Vaudémont, Nancy 1859.
Banaszak M., Dar Boży dla Kościoła i Polski. Polskie Seminarium w Paryżu 1945-1995, Paryż-Poznań 1995.
Brudzisz M., Archiwum Polskiej Misji Katolickiej we Francji, Kraków-Lublin 2015.
Brudzisz M., O. Józef Grochot – duszpasterz Polonii we Francji, „Studia Polonijne”, 30 (2009) s. 357-370.
Cegiełka Fr., Problemy Polskiej Misji Katolickiej we Francji w pierwszych latach po II wojnie światowej, „Studia Polonijne”, 11 (1987), s. 223-236
Dudek A., Gryz R., Komuniści i Kościół w Polsce (1945-1989), Kraków 2006.
Dzwonkowski R., Przemiany polskiej parafii w północnej Francji (1922-1972). Studium historyczno-socjologiczne parafii w Oignies, „Studia Polonijne”, 1 (1976) s. 27-83.
Dzwonkowski R., Polska opieka religijna we Francji 1909-1939, Poznań-Warszawa 1988.
Dzwonkowski R., Szkolnictwo polskie we Francji w czasie II wojny światowej, „Studia Polonijne”, 4 (1981) s. 187-199.
Dzwonkowski R., Życie religijne Polonii francuskiej w latach 1920-1986 jako wyraz więzi z krajem pochodzenia, „Studia Polonijne”, 15 (1993) s. 33-44.
Garçon G., Les catholiques polonais en France (1919-1949), Lille 2004.
Gogolewski E., L’enseignement de la langue polonaise dans les écoles primaires en France, „Revue du Nord”, 63 (1981) n. 249.
Gomułczak F., Cegiełka – Pasterz Polonii, Ząbki 2014.
Gruszyński J., Społeczność polska we Francji 1918-1978, Warszawa 1981.
Klechta J., Najstarsza w świecie. Polska Misja Katolicka we Francji 1836-2006, Paryż 2006.
Kwiatkowski M., Le procesus d’intégation et l’assimilation des Polonais en France : vu par un journaliste polonais de France, dans La protection des polonais en France, problèmes d’intégration et d’assimilation, dir. E.Gogolewski, Lille 1999.
TOULON (FRANCJA) l’Institut diocésain de formation pastorale
docteur en histoire, Institut diocésain de formation pastorale, Diocèse de Fréjus-Toulon
https://orcid.org/0000-0002-0012-7525