ABMK

Zastosowanie pochodnych chinoliny do dezynfekcji druków biblijnych z kolekcji Biblioteki Fundacji Wiktora h. Baworowskiego we Lwowie

Agnieszka Bangrowska

Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej; Zakład Ochrony i Konserwacji Zbiorów Bibliotecznych; Uniwersytet Śląski w Katowicach , Polska
https://orcid.org/0000-0002-5151-7099


Abstrakt

Badania mikrobiologiczne i dezynfekcję przeprowadzono na XVI-wiecznej Biblii wydanej przez Jakuba Wujka, zgodnie z zapisaną sygnaturą CT II 75938 pochodzącej z Biblioteki Fundacji Wiktora h. Baworowskiego we Lwowie. J. Wujek był polskim duchownym, jezuitą, doktorem teologii, rektorem Akademii Wileńskiej. Przekład jego Biblii na język polski rozpoczął w latach 1584-1595, który w całości został wydany w 1599 roku Za życia J. Wujka został opublikowany tylko Nowy Testament oraz Psałterz (1594). Stary Testament był gotowy w 1596 roku J. Wujek zmarł w Krakowie 27 lipca 1597 roku, Biblia zaś ukazała się dopiero 25 sierpnia 1599 roku, bowiem Stanisław Grodzicki wraz z powołaną komisją doprowadził do zmian tekstu przekładu. Z uwagi na różne okoliczności i trudności dzieło J. Wujka pozostawało w Kościele katolickim najważniejszym przekładem Biblii przez ponad 350 lat.

Przed przystąpieniem do badań mikrobiologicznych przeprowadzono badania pH papieru. Wartość zmierzonego pH świadczy o niewysokim zakwaszeniu. Przeprowadzono badania mikrobiologiczne i stwierdzono, że zakażenie mikrobami nie jest równomiernie zlokalizowane. Najwięcej kolonii wyrosło na szalkach, w których umieszczono próbki pobrane z wyklejki lub karty tytułowej, a znacznie mniej ze środka bloku książki.

Wyizolowane z książki grzyby zidentyfikowano do gatunku. W badanej kolekcji stwierdzono występowanie Aspergillus Niger van Tieghem. Celem eksperymentu było syntetyzowanie nowych związków pochodnych chinoliny i wyznaczenie ich odpowiednich stężeń do zwalczania zagrożeń mikrobiologicznych występujących w Biblii J. Wujka. Do badań zastosowano pochodne chinoliny. Liniowy wzrost grzyba monitorowano co 24 godziny, aż do całkowitego porośnięcia szalki kontrolnej, zawierającej zestaloną pożywkę z 1 cm3 roztworu DMSO. Zależność efektywności działania pochodnych chinoliny od zastosowanej dawki przedstawiono na wykresie w stosunku Aspergillus Niger van Tieghem. Przygotowano preparat do dezynfekcji zbiorów. Związki pochodne chinoliny to skuteczne, bezpieczne związki w dezynfekcji zbiorów bibliotecznych.

Słowa kluczowe:

biblia, dezynfekcja, nowe związki, konserwacja, ochrona zbiorów, Biblioteka Fundacji Wiktora h. Baworowskiego, Lwów

Bakalarz A., Pochodne chinoliny jako nowe kolejne w badaniu fungicydy do dezynfekcji materiałów bibliotecznych i archiwalnych, „Forum Bibliotek Medycznych”, 10 (2017) nr 2 (20), s.165-172.

Bakalarz A., Zagrożenia mikrobiologiczne zbiorów bibliotecznych, „Nowa Biblioteka”, 2014 nr 1 (14), s.165-170.

Bakalarz A., Zastosowanie epoksykonazolu do dezynfekcji wybranego obiektu XVI-wiecznego pochodzącego z kolekcji Biblioteki fundacji hroku Baworowskiego we Lwowie, „Forum Bibliotek Medycznych”, 10 (2017) nr 1 (19), s. 244, 246.

Fassatiowá O., Grzyby mikroskopowe w mikrobiologii technicznej, Warszawa 1983, s. 32.

Jampilek J. i in., Ring-substituted 4-hydroxy-1H-quinolin-2-ones. Preparation and biological activity, „Molecules”, 14 (2009) s. 1145-1159.

Kossowska M., Biblia w języku polskim, t. 1, Poznań 1968.

Ogierman L., Konserwacja zabytkowego materiału bibliotecznego krakowskich paulinów na Skałce. Katowice 2005, s. 24.

Uchański J., Obecny stan badań nad życiem J. Wujka, „Polonia Sacra” 1950, z. 1-4.

Pobierz

Opublikowane
2019-06-23


Bangrowska, A. (2019). Zastosowanie pochodnych chinoliny do dezynfekcji druków biblijnych z kolekcji Biblioteki Fundacji Wiktora h. Baworowskiego we Lwowie. Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne, 111, 5–14. https://doi.org/10.31743/abmk.2019.111.01

Agnieszka Bangrowska 
Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej; Zakład Ochrony i Konserwacji Zbiorów Bibliotecznych; Uniwersytet Śląski w Katowicach

Doktor nauk chemicznych

https://orcid.org/0000-0002-5151-7099