Rzecz w ujęciu metafizycznym
Andrzej MARYNIARCZYK
Katedra Metafizyki, Instytut Filozofii, Wydział Filozofii, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin , Polskahttps://orcid.org/0000-0001-6535-5089
Abstrakt
W artykule omówione zostały transcendentale „rzecz” (łac. res) i wiedza, którą komunikuje ono o tym, co realnie istnieje. Autor na wstępie zauważa, że przeciwstawianie rzeczy osobom, przedmiotów podmiotom, tego, co nieożywione temu, co ożywione, wprowadza dualistyczną wizję świata i stanowi przeszkodę w budowaniu wiedzy o całej rzeczywistości, wiedzy niemającej zarazem charakteru redukcjonistycznego, czyli będącej głównym celem poznania metafizycznego. Przypomniany został kanon klasycznych transcendentaliów (byt, rzecz, jedno, coś odrębne, prawda, dobro i piękno), które odsłaniają powszechne, a zarazem konieczne właściwości tego, co realnie istnieje, a jako wyrażenia językowe naprowadzają na rozumiejące widzenie tych właściwości.
Byty realne zawsze posiadają swą indywidualną istotę i są treściowo określone. Każdy realny byt jest układem określonej treści determinowanej proporcjonalnym do niej istnieniem, źródłem określonych praw, przedmiotem ujęć poznawczych, podmiotem doznań i działań. Istnieje zawsze jako konkret mający swą indywidualną istotę, która jest ściśle określona pod względem treści. Tę powszechną i konieczną dla każdego realnego bytu właściwość wyraża transcendentale „rzecz”.
Słowa kluczowe:
transcendentalia, metafizyka, rzecz, prawda, dobro, prawo tożsamości, prawa bytuKatedra Metafizyki, Instytut Filozofii, Wydział Filozofii, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin https://orcid.org/0000-0001-6535-5089