Przegląd Prawno-Ekonomiczny https://czasopisma.kul.pl/index.php/ppe <p style="text-align: justify;"><em>Przegląd Prawno-Ekonomiczny</em> został utworzony 21 maja 2007 r. decyzją Rady Wydziału Zamiejscowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w Stalowej Woli. Od października 2019 r. Redakcja czasopisma działa przy Instytucie Ekonomii i Finansów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w Lublinie.</p> <p style="text-align: justify;">W kwartalniku publikowane są artykuły naukowe dotyczące istotnych zagadnień z dziedziny prawa, ekonomii, finansów i zarządzania o charakterze zarówno teoretycznym, jak i praktycznym. Czasopismo umożliwia polskim i zagranicznym badaczom dyskusję naukową nad aktualnymi problemami z tego obszaru. Redakcja przyjmuje oryginalne opracowania naukowe w języku polskim i angielskim, przygotowane rzetelnie z zachowaniem zasad etyki obowiązujących w nauce. Publikacja w <em>Przeglądzie Prawno-Ekonomicznym</em> jest bezpłatna. Zgłoszenia przyjmowane są w sposób ciągły.</p> <p style="text-align: justify;"> </p> pl-PL <p><a href="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/" rel="license"><img src="https://i.creativecommons.org/l/by/4.0/88x31.png" alt="Creative Commons License" /></a></p> <p>Utwór dostępny jest na licencji <a href="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.pl" target="_blank" rel="license noopener">Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe</a>.</p> ppe@kul.pl (Joanna Korczyńska-Kulgawiuk) help@libcom.pl (LIBCOM) Tue, 30 Sep 2025 12:00:57 +0200 OJS 3.3.0.8 http://blogs.law.harvard.edu/tech/rss 60 Zarządzanie ryzykiem kredytowym w bankach komercyjnych https://czasopisma.kul.pl/index.php/ppe/article/view/18511 <p>Ryzyko kredytowe stanowi jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla stabilności oraz rentowności banków komercyjnych. Skuteczne zarządzanie tym ryzykiem, wspierane regulacjami ostrożnościowymi, odgrywa kluczową rolę w minimalizowaniu potencjalnych strat wynikających z niewypłacalności kredytobiorców. W niniejszym artykule analizie poddano podstawowe metody zarządzania ryzykiem kredytowym stosowane przez banki komercyjne, ze szczególnym uwzględnieniem instrumentów ostrożnościowych, takich jak limity koncentracji, rezerwy celowe oraz wymogi kapitałowe. Podkreślono wpływ tworzenia rezerw na strukturę bilansu oraz rachunek zysków i strat banku. W opracowaniu omówiono również etapy zarządzania ryzykiem kredytowym – od identyfikacji i pomiaru, poprzez kontrolę i monitorowanie, aż po strategie finansowania ryzyka. Przeanalizowano zarówno czynniki egzogeniczne, jak i endogeniczne wpływające na poziom ryzyka kredytowego, akcentując znaczenie strategicznego podejścia do jego ograniczania.</p> Piotr Łuczak Prawa autorskie (c) 2025 Piotr Łuczak http://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://czasopisma.kul.pl/index.php/ppe/article/view/18511 Tue, 30 Sep 2025 00:00:00 +0200 Inwestycje alternatywne na przykładzie obligacji niemieckich klubów piłkarskich https://czasopisma.kul.pl/index.php/ppe/article/view/18557 <p>Emisja obligacji przez niemieckie kluby piłkarskie (funkcjonują w formie zarejestrowanych stowarzyszeń lub też spółek prawa handlowego) stanowi jedno ze źródeł finansowania ich działalności. Uzyskane z emisji środki przeznaczane są w głównej mierze na spłatę zobowiązań, ale także na rozwój klubów (przedsiębiorstw) piłkarskich, np. poprzez rozbudowę infrastruktury treningowej. Emisja jest adresowana do szerokiego grona odbiorców, jednakże poszczególne kluby liczą na lojalność swoich kibiców, co zwykle przynosi efekt w postaci szybkiego zakupu całego wolumenu. Fani traktują zakup obligacji jako element wsparcia dla swojego ulubionego klubu i podchodzą do tematu inwestycji bardziej emocjonalnie (sentymentalnie) aniżeli racjonalnie (przykładając mniejszą uwagę do sytuacji finansowej klubu).</p> Artur Grabowski Prawa autorskie (c) 2025 Artur Grabowski http://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://czasopisma.kul.pl/index.php/ppe/article/view/18557 Tue, 30 Sep 2025 00:00:00 +0200 Rękojmia w branży handlu używanymi samochodami osobowymi – teoria, praktyka, skutki prawne i ekonomiczne dla przedsiębiorców https://czasopisma.kul.pl/index.php/ppe/article/view/18925 <p>Rękojmia to pojęcie prawne określające odpowiedzialność przedsiębiorcy za sprzedawany towar. Przedmiotem niniejszego opracowania jest rękojmia na rynku używanych samochodów, która z uwagi na specyfikę tej branży wymaga wprowadzenia zmian. Na podstawie dostępnych danych scharakteryzowano polski rynek samochodów używanych, przedstawiono analizę obecnego stanu prawnego oraz przeprowadzono badanie ankietowe wśród przedsiębiorców sprzedających samochody używane, co pozwoliło na wyciągnięcie wniosków i sformułowanie rekomendacji zmian przepisów prawa.</p> Tomasz Kacprzak Prawa autorskie (c) 2025 Tomasz Kacprzak http://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://czasopisma.kul.pl/index.php/ppe/article/view/18925 Tue, 30 Sep 2025 00:00:00 +0200 O (nie)skuteczności mediacji w Polsce https://czasopisma.kul.pl/index.php/ppe/article/view/18152 <p>Konflikty społeczne są nieodłączną częścią funkcjonowania każdej społeczności, a poszczególne wspólnoty wykształcają odmienne normy kulturowe ich rozwiązywania. Ewolucja metod eliminacji napięć społecznych pomiędzy jednostkami lub grupami przebiegała w różnych kierunkach – od bezpośredniej konfrontacji i narzucania własnych rozwiązań przegranym, poprzez koncyliację i wykształcenie rozwiązania akceptowalnego dla obu stron. W tym ostatnim przypadku wypracowanie rozwiązania sporu często pozostawia się instytucjom specjalnie do tego powołanym, np. sądom, arbitrom, mediatorom. Rozrost prawa międzynarodowego przyczynił się jednak do wprowadzania do krajowych porządków prawnych instytucji obcych ich kulturom prawnym. Celem artykułu jest wskazanie, że wprowadzenie w prawie polskim mediacji stanowiło ingerencję w istniejący system norm kulturowych, tj. wprowadzało normy nieznane w obszarze rozwiązywania sporów społecznych. Kolejno podjęto próbę wykazania skuteczności wprowadzenia mediacji w prawie poprzez zbadanie, czy ta forma rozwiązywania konfliktów na drodze prawnej jest stosowana, a jeśli tak − w jakim stopniu, czy istnieje świadomość społeczna co do istnienia tej formy prawnej eliminacji sporu oraz jakie jest jej społeczne postrzeganie jako metody rozwiązywania konfliktów. Z przeprowadzonych badań wynika, że mediacja w Polsce jest stosowana bardzo rzadko (mniej niż 1% spraw), istnieje niewielka świadomość społeczna co do możliwości rozwiązania sporu z trybie mediacji (ok. 30%), natomiast ocena mediacji jest pozytywna w mniej niż 40%. Powyższe wyniki potwierdzają, że mediacja w prawie polskim jest implementowaną normą prawną z innych porządków prawnych i jest sprzeczna z krajowymi normami kulturowymi rozwiązywania sporów, a tym samym jest nieskuteczna.</p> Michał Tadeusz Najman, Agnieszka Stelmaszczyk Prawa autorskie (c) 2025 Michał Najman, Agnieszka Stelmaszczyk http://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://czasopisma.kul.pl/index.php/ppe/article/view/18152 Tue, 30 Sep 2025 00:00:00 +0200 Regulacja kryptoaktywów w Polsce: ramy prawne i przyszłe kierunki rozwoju https://czasopisma.kul.pl/index.php/ppe/article/view/18723 <p>W artykule przeanalizowana została ewolucja regulacji rynku kryptoaktywów w Polsce – od etapu samoregulacji do implementacji rozporządzenia MiCA (Markets in Crypto-Assets). Przedstawiono charakterystykę kryptoaktywów, ich typologię oraz związane z nimi korzyści i ryzyka. Omówiono kluczowe etapy rozwoju podejścia regulacyjnego w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem aktualnego projektu ustawy o rynku kryptoaktywów. Dokonano analizy rozporządzenia MiCA jako nowego paradygmatu regulacyjnego oraz jego potencjalnego wpływu na polski rynek. Artykuł zawiera również ocenę adekwatności nowych regulacji, identyfikację potencjalnych luk regulacyjnych oraz rekomendacje dla ustawodawcy i organów nadzoru. Celem artykułu jest krytyczna analiza polskiej ścieżki regulacyjnej od fazy samoregulacji (2009–2016) do obecnej implementacji rozporządzenia MiCA, ze szczególnym uwzględnieniem projektu ustawy o rynku kryptoaktywów z dnia 8 maja 2025 r. Bezpośrednio z celu wynika pytanie badawcze, które zostało sformułowane następująco: Czy projektowane rozwiązania prawne zapewniają równowagę między ochroną inwestora a podtrzymaniem innowacyjności sektora?</p> Krzysztof Piech, Sylwia Pangsy-Kania Prawa autorskie (c) 2025 Krzysztof Piech, Sylwia Pangsy-Kania http://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://czasopisma.kul.pl/index.php/ppe/article/view/18723 Tue, 30 Sep 2025 00:00:00 +0200 Ochrona interesu prostej spółki akcyjnej wobec niewykonania przez akcjonariusza zobowiązania do wniesienia wkładu w postaci świadczenia pracy lub usług https://czasopisma.kul.pl/index.php/ppe/article/view/18612 <p>Artykuł przedstawia analizę oraz ocenę skuteczności dostępnych instrumentów prawnych służących ochronie interesów prostej spółki akcyjnej w sytuacji niewykonania zobowiązania do wniesienia wkładu w postaci świadczenia pracy lub usług przez akcjonariusza. Ten rodzaj wkładów, ze względu na swój osobisty charakter, trudności w wycenie oraz ograniczoną skuteczność ustawowych mechanizmów ochronnych - w szczególności instytucji sądowego unieważnienia akcji – wiąże się ze znacznym ryzykiem dla spółki. Autorka omawia możliwość zabezpieczenia interesów spółki także poprzez użycie pozaustawowych mechanizmów, takich jak reverse vesting czy kary umownej. Przyjęte przez ustawodawcę rozwiązania ocenia jako niewystarczające dla zapewnienia pełnej ochrony spółki oraz jej pozostałych akcjonariuszy, zwłaszcza w przypadku spółek na wczesnym etapie rozwoju, dla sukcesu których osobiste zaangażowanie akcjonariuszy-założycieli ma kluczowe znaczenie.</p> Anna Maria Zajączkowska Prawa autorskie (c) 2025 Anna Maria Zajączkowska http://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://czasopisma.kul.pl/index.php/ppe/article/view/18612 Tue, 30 Sep 2025 00:00:00 +0200 Spis Treści https://czasopisma.kul.pl/index.php/ppe/article/view/19054 Prawa autorskie (c) 2025 http://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://czasopisma.kul.pl/index.php/ppe/article/view/19054 Tue, 30 Sep 2025 00:00:00 +0200