https://czasopisma.kul.pl/index.php/sanp/issue/feed Studia i Analizy Nauk o Polityce 2025-06-27T11:56:21+02:00 Joanna Korczyńska-Kulgawiuk studiaianalizy@kul.pl Open Journal Systems <p style="text-align: justify;"><em>Studia i Analizy Nauk o Polityce</em> (ang. ‘Studies and Analyses of Political Science’) są afiliowane przy Instytucie Nauk o Polityce i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Wydawane są od 2020 r. Czasopismo ukazuje się dwa razy w roku, z numerami publikowanymi w czerwcu i grudniu wyłącznie w wersji online. Czasopismo stanowi ważne akademickie forum prezentacji studiów, rozszerzonych i pogłębionych analiz i oceny kluczowych zagadnień politycznych, militarnych i gospodarczych zarówno na poziomie globalnym, regionalnym, jak i lokalnym. Publikacje mające walor naukowy i praktyczny, obejmują artykuły, raporty z badań, recenzje, sprawozdania i polemiki. W czasopiśmie publikowane są artykuły w języku polskim, angielskim i ukraińskim.</p> <p style="text-align: justify;"> </p> https://czasopisma.kul.pl/index.php/sanp/article/view/18530 Sprawozdanie z Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Społeczne wymiary ryzyka – kulturowe aspekty bezpieczeństwa” 24–25 kwietnia 2025 roku 2025-04-25T18:17:34+02:00 Krzysztof Jurek krzysztofjurek1@onet.pl 2025-06-27T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2025 Krzysztof Jurek https://czasopisma.kul.pl/index.php/sanp/article/view/18548 Sprawozdanie z seminarium naukowego „Czy Zachód zdał egzamin? Trzy lata wojny Rosji przeciwko Ukrainie” 28 lutego 2025 roku 2025-04-29T21:56:16+02:00 Tomasz Stępniewski tomasz.stepniewski5@gmail.com 2025-06-27T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2025 Tomasz Stępniewski https://czasopisma.kul.pl/index.php/sanp/article/view/18391 Znaczenie i konsekwencje wojny rosyjsko-ukraińskiej dla bezpieczeństwa europejskiego 2025-06-27T11:56:18+02:00 Oleksii Polegkyi polegkyi@gmail.com <p>Inwazja Rosji na Ukrainę w 2022 r. niewątpliwie nasiliła zagrożenia bezpieczeństwa w regionie, co przełożyło się na wzrost napięć geopolitycznych i zwiększoną militaryzację. Jednak wojna ta przyspieszyła również wzmocnienie ram bezpieczeństwa i współpracy w Europie. Zaangażowanie Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO) w regionie wzrosło, a Unia Europejska (EU) realizowała znaczące kroki w kierunku bardziej spójnej strategii obronnej. Ten podwójny efekt wojny przedstawia złożony scenariusz, w którym bezpośrednie zagrożenia łączą się z długoterminowymi usprawnieniami strategicznymi. Obecnie UE znajduje się na rozdrożu, zmagając się z natychmiastową potrzebą wsparcia Ukrainy, przy jednoczesnym rozważaniu długoterminowych konsekwencji konfliktu dla swojej polityki rozszerzenia i stosunków sąsiedzkich. W jaki sposób można zachować pokój w Europie w obliczu nieprzewidywalnego państwa posiadającego broń jądrową? Co więcej, jakie będą implikacje dla bezpieczeństwa europejskiego, jeśli Ukraina utraci niepodległość lub gdy Rosja doświadczy systemowego upadku? Niestety, Europa wydaje się nieprzygotowana na odrodzenie się dynamiki władzy i <em>realpolitik</em> z XIX w., czego przykład stanowią agresywne działania Rosji.</p> 2025-06-27T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2025 Oleksii Polegkyi https://czasopisma.kul.pl/index.php/sanp/article/view/18466 Jak dezinformacja może wpłynąć na naród: przypadek Rumunii 2025-06-27T11:56:17+02:00 Stefano Lovi stefano.lovi@unint.eu <p>Dezinformacja stanowi istotne zagrożenie w erze cyfrowej, wywierając wpływ na politykę, społeczeństwo i gospodarkę. Dezinformacja zamierzona – w przeciwieństwie do niezamierzonej – jest celowo konstruowana w celu manipulowania opinią publiczną, destabilizacji systemów rządowych oraz ingerencji w procesy wyborcze. Rozwój mediów społecznościowych znacząco spotęgował skalę tego zjawiska, umożliwiając szybkie rozprzestrzenianie niezweryfikowanych informacji. Zjawisko dezinformacji ma długą historię wykorzystywania jej do realizacji celów politycznych – od sfałszowanego dokumentu zwanego jako „Darowizna Konstantyna”, poprzez propagandę wojenną, aż po współczesne zastosowanie technologii <em>deepfake</em>. Obecnie platformy cyfrowe, boty i strategie mikrotargetowania przekształciły dezinformację w potężne narzędzie wpływu na opinię publiczną. Uderzającym przykładem jest przypadek Călina Georgescu w Rumunii. Ten polityk o poglądach nacjonalistycznych i eurosceptycznych zyskał popularność dzięki mediom społecznościowym, w szczególności platformy TikTok, promując retorykę antysystemową. Dochodzenia wykazały jednak istnienie skoordynowanych kampanii dezinformacyjnych, prawdopodobnie wspieranych przez Federację Rosyjską, mających na celu manipulowanie opinią publiczną i destabilizację rumuńskiej sceny politycznej. Działania te obejmowały m.in. tworzenie materiałów <em>deepfake</em> dyskredytujących przeciwników, publikację fałszywych artykułów informacyjnych, manipulację trendami w mediach społecznościowych oraz cyberataki wymierzone w niezależne media. W rezultacie rumuński Trybunał Konstytucyjny unieważnił pierwszą turę wyborów prezydenckich, podkreślając niebezpieczeństwa związane z cyfrową ingerencją w demokrację. Komisja Europejska wszczęła dochodzenie w sprawie TikToka za potencjalne naruszenie ustawy o usługach cyfrowych poprzez umożliwienie rozprzestrzeniania zmanipulowanych treści. Sprawa ta podkreśla pilną potrzebę wprowadzenia bardziej rygorystycznych przepisów dotyczących platform cyfrowych, lepszych narzędzi do sprawdzania faktów i programów edukacji medialnej w celu przeciwdziałania dezinformacji. Skoordynowany wysiłek rządów, firm technologicznych i społeczeństwa obywatelskiego jest niezbędny do ochrony demokracji i zapewnienia integralności dyskursu publicznego.</p> 2025-06-27T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2025 Stefano Lovi https://czasopisma.kul.pl/index.php/sanp/article/view/18201 Między korupcją a soft power – analiza zjawiska dyplomacji kawiorowej Azerbejdżanu 2025-06-27T11:56:21+02:00 Zofia Bizan zofiabizan@gmail.com <p>Celem artykułu jest scharakteryzowanie zjawiska dyplomacji kawiorowej, a także umieszczenie jej w kontekście relacji Azerbejdżanu z Unią Europejską. Główna hipoteza badawcza zakłada, że dyplomacja kawiorowa jest przeszkodą i czynnikiem destabilizującym relacje dwustronne. Analizę zagadnienia przeprowadzono, wykorzystując najnowsze europejskie statystyki, opinie azerbejdżańskich i europejskich polityków oraz ekspertów, a także bazując na przykładach najpoważniejszych skandali dyplomatycznych ostatnich lat.</p> 2025-06-27T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2025 Zofia Bizan https://czasopisma.kul.pl/index.php/sanp/article/view/18240 O kierunek polityki krytycznej 2025-06-27T11:56:19+02:00 Stanisław Wójcik wojcikst@kul.pl <p>Polityka potrzebuje nie tylko wewnętrznej racjonalności i uporządkowania prawa, które winno odznaczać się spójnością argumentacji, ale także – jakże pilnie – etosu, tego nośnika wartości, które wprowadzają ład w ludzką komunikację, tak bardzo dzisiaj niedocenianego, a przecież wpływającego na zjawiska i procesy polityczne, na obiektywną teorię. Racjonalność i moralność stanowią zakorzenioną w społeczeństwie całość. Sama pogoń za pełnią władzy politycznej, jej maksymalizacją przez zwycięskie partie nie może stanowić głównego celu. Politycy powinni uwzględniać także godność człowieka i społeczeństwa. Drogę do pogodzenia obu celów ukazuje personalizm systemowy. Jest to inne podejście w rozumieniu polityki i nauki o polityce jako działania na rzecz interesu wspólnego społeczeństwa. Dzisiaj nie ma zgody co do istoty polityki, brakuje uznania dla jej wymiaru etycznego. Modny relatywizm i postępująca fragmentaryzacja politologii uniemożliwiają poznanie coraz bardziej dynamicznego i rozległego pola polityki.</p> 2025-06-27T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2025 Stanisław Wójcik https://czasopisma.kul.pl/index.php/sanp/article/view/18481 Paradygmat myśli politycznej polskiej chadecji w okresie dwudziestolecia międzywojennego 2025-06-27T11:56:14+02:00 Marcin Wichmanowski marcin.wichmanowski@mail.umcs.pl <p>Główne założenia myśli politycznej chrześcijańskiej demokracji były zgodne z wytycznymi encyklik. Bazowały one również na dorobku europejskiego nurtu chrześcijańskodemokratycznego. Wśród najważniejszych założeń i twierdzeń myśli politycznej chadecji należy wyróżnić: (1) oparcie organizacji życia społecznego na zasadach etyki katolickiej; (2) uznanie prymatu celów nadprzyrodzonych nad doczesnymi; (3) poszanowanie osobowości ludzkiej i jej praw; (4) zapewnienie właściwej równowagi między władzą a wolnością obywatelską oraz prawami jednostki a społeczeństwa; (5) zagwarantowanie ustroju parlamentarno-demokratycznego; (6) poszanowanie prywatnej własności i pracy; (7) solidaryzm społeczny; (8) uwłaszczenie robotników; (9) antyrewolucjonizm i antysocjalizm; (10) korporacyjny ustrój państwa.</p> 2025-06-27T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2025 Marcin Wichmanowski https://czasopisma.kul.pl/index.php/sanp/article/view/18505 Henry Kissinger, Przywództwo. Sześć studiów nad strategią światową, tłum. Eliza Litak, Wydawnictwo Nowej Konfederacji, Warszawa 2024, ss. 751 2025-06-27T11:56:13+02:00 Tomasz Olejarz tomek_olejarz@poczta.fm 2025-06-27T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2025 Tomasz Olejarz https://czasopisma.kul.pl/index.php/sanp/article/view/18689 Wstęp 2025-06-03T12:52:48+02:00 Tomasz Stępniewski tomasz.stepniewski@kul.pl 2025-06-27T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2025 Tomasz Stępniewski