Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Nauk Społecznych z siedzibą w Lublinie

Janusz Mariański, Nowe problemy bioetyczne w narracji społecznej, Wydawnictwo: Akademia Nauk Społecznych i Medycznych w Lublinie ‒ Akademia Nauk Stosowanych, Lublin 2023, ss. 269.

Wojciech Świątkiewicz — 2024-10-01

Mirosław Patalon (red.), Religijne uwarunkowania pracy socjalnej, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014, ss. 306.

Krystyna Leśniak-Moczuk — 2024-10-01

Tomasz Peciakowski, Listy (nie)pokornych. Intelektualiści w polskiej przestrzeni publicznej, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2019, ss. 496.

Mariusz Zemło — 2024-10-01

Janusz Mariański, Scenariusze przemian religijności i Kościoła katolickiego w społeczeństwie polskim. Studium diagnostyczno-prognostyczne, Wyższa Szkoła Nauk Społecznych z siedzibą w Lublinie, Lublin 2021, ss. 200.

Marek Marczewski — 2024-10-01

Gerd Bodo von Carlsburg, Annette Miriam Stroß (red.), (Un)pädagogische Visionen für das 21. Jahrhundert / (Non-)Educational Visions for the 21st Century. Geistes- und sozialwissenschaftliche Entwürfe nach dem Ende der ,großen’ Menschheitsgeschichte

Cyprian Rogowski — 2024-10-01

Mariusz Zemło (red.), Małe Miasta. Ruch i zmiana, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok−Dębica−Supraśl 2024, ss. 832 (seria: Acta Collegii Suprasliensis, t. XXXIV)

Jan Mazur OSPPE — 2024-10-01

Janusz Mariański, Godność ludzka, praca, bezrobocie i braterstwo w nauczaniu społeczno-moralnym Papieża Franciszka, Akademia Nauk Społecznych i Medycznych w Lublinie – Akademia Nauk Stosowanych, Lublin 2024, ss. 296.

Krystyna Leśniak-Moczuk — 2024-10-01

Piotr Mazurkiewicz, Piotr Burgoński, Kamil Sulej, Janusz Węgrzecki, Artur Wysocki (red.), Słownik katolickiej nauki społecznej, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2024, ss. 432.

Jan Mazur OSPPE — 2024-10-01

Luigi Andrea Berto, Sudditi di un altro Dio. Cristiani sotto la Mezzaluna, musulmani sotto la Croce, Salerno Editrice, Roma 2022, ss. 231

Paweł Prüfer — 2024-10-01

Bernhard Grümme, Manfred L. Pirner (red.), Religionsunterricht weiterdenken: Innovative Ansätze für eine zukunftsfähige Religionsdidaktik, Kohlhammer Verlag, Stuttgart 2023, ss. 315

Cyprian Rogowski — 2024-10-01

Nowoczesne zabiegi przeciwstarzeniowe jako przykład rozwoju kosmetologii

Maria Bernat — 2024-10-01

Współczesna kosmetologia estetyczna stanowi fascynujące pole dynamicznego rozwoju, którego celem jest nie tylko poprawa wyglądu zewnętrznego, lecz także wzmacnianie pewności siebie i komfortu psychicznego klientów. Wraz z postępem technologicznym i ciągłym udoskonalaniem technik, dzisiejsze zabiegi przeciwstarzeniowe oferują niezwykłe możliwości rewitalizacji skóry oraz odmładzania wyglądu. Zabiegi te nie tylko zwalczają istniejące objawy starzenia się skóry, takie jak zmarszczki czy utrata jędrności, ale także zapobiegają dalszemu procesowi starzenia się, umożliwiając zachowanie młodzieńczego wyglądu na dłużej.

Aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych

Sylwia Kowalska-Myśliwiecka — 2024-10-01

Współczesność przynosi istotne zmiany w rozumieniu niepełnosprawności. Zmiany, które wpływają nie tylko na społeczne spostrzeganie osób z niepełnosprawnościami determinują również współczesne podejście do zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami, uwzględniając poszanowanie indywidualności, podmiotowości czy też godności każdego człowieka a nawet prawo do integracji społecznej i zawodowej. Artykuł jest próbą analizy funkcjonowania zawodowego osób niepełnosprawnych na rynku pracy. Jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy praca jest skutecznym narzędziem rehabilitacji dla osób z niepełnosprawnością oraz czy zachęca do dalszej aktywności w wielu obszarach życia.

Świadomość pielęgniarek operacyjnych na temat zagrożeń związanych z pracą zawodową na stanowisku pielęgniarki instrumentariuszki

Aneta Pudło — 2024-10-01

Celem pracy jest ocena świadomości pielęgniarek instrumentariuszek na temat czynników szkodliwych, niebezpiecznych i uciążliwych występujących na ich stanowiskach pracy. Do realizacji badań posłużono się metodą sondażu diagnostycznego, którą zrealizowano za pomocą techniki ankietowej. W badaniu wzięło udział 100 pielęgniarek operacyjnych, pracujących w salach operacyjnych czterech szpitali znajdujących się na terenie województwa lubelskiego. Narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz ankiety składający się z 52 pytań, dotyczących zagadnień związanych z zagrożeniem czynnikami niebezpiecznymi, szkodliwymi i uciążliwymi, oddziaływającymi na pielęgniarkę instrumentariuszkę podczas wykonywania czynności zawodowych. Wyniki badań wykazały, iż badane osoby były świadome istnienia zagrożeń występujących na ich stanowiskach pracy, posiadały wiedzę na poziomie dobrym na temat źródeł i skutków czynników szkodliwych i niebezpiecznych, istniejących na stanowiskach pracy. Największe zagrożenie dla badanych pielęgniarek operacyjnych stanowił kontakt ze sprzętem i narzędziami ostrymi oraz krwiopochodna droga zakażenia. Za najbardziej niebezpieczny czynnik szkodliwy, ankietowane osoby uznały zakażenie wirusem HCV, a za najbardziej uciążliwy stres.

Etyczne podstawy polityki ekologicznej

Jacek Leszek Łapiński — 2024-10-01

W artykule zwraca się uwagę na politykę ekologiczną, szczególnie realizowaną w XX oraz XXI wieku. Rozważania odnoszą się do kwestii etycznych podstaw działalności politycznej, chroniącej środowisko przyrodnicze. W tym kontekście, artykuł koncentruje się na dwóch grupach zasad: przyjętych regulacji prawno-politycznych (dotyczących polityki ekologicznej) oraz unormowań etycznych (w ramach etyki ogólnej i stosowanej, w tym ekologicznej), zestawiając je ze sobą. Analizy przedstawionych treści zostaną dokonane w odniesieniu do sytuacji obserwowanej w Polsce.

Aksjologiczny wymiar przyrody

Stanisław Zięba — 2024-10-01

Przyroda zadecydowała o biologicznym zaistnieniu człowieka, w niej kształtuje się nasze życie nie tylko biologiczne. Przyroda stała się podstawą budowania wiedzy o świecie. Każdy organizm wnosi do przyrody swój specyficzny wkład. W przyrodzie nie występują pojedyncze elementy, lecz na zasadzie różnych powiązań niejednakowego typu tworzą one spójną całość. Złożoność to podstawowa własność przyrody – układów ją budujących biotycznych i abiotycznych, od podstawowych struktur kosmosu po złożone systemy biologiczne. Życie jest kompleksem elementów odpowiednio zorganizowanych. Układy biotyczne składają się z trzech elementów: materii, energii i informacji. Materia i energia mogą ulegać różnym przemianom, informacja natomiast decyduje o trwałości układu. Przyroda sama w sobie zawiera takie jakości, taką organizację, że jest czymś wyjątkowym, a tym samym winna być przedmiotem refleksji w aspekcie sensu. Przyroda istnieje niezależnie od nas. Odznacza się swoistą organizacją, od której bezpośrednio lub pośrednio zależymy. Wymiar wspólnotowy to jedna z zauważalnych cech kompleksu przyrodniczego. Pomijanie przez naukę wartości zawartych w przyrodzie nie jest równoznaczne z ich negacją. Zjawiska po prostu zachodzą, wartości kryją się w tym, co się dzieje. Wartość to cecha lub zespół cech właściwych danej osobie lub rzeczy, cecha specyficzna, jakościowa, to szczególna kwalifikacja przedmiotu, to sens esencjalny, jaki zawiera w sobie dany przedmiot, układ, kompleks. Strategia badawcza wpływa na pole badawcze, które z kolei rzutuje na kwestie aksjologii. Trzeba rozróżnić wartości nadawane przedmiotom przez podmiot od wartości tkwiących w przedmiocie niezależne od podmiotu poznającego. Przyroda sama w sobie zawiera jakość życia, taką organizację, że jest czymś wyjątkowym, a tym samym jest wartością. Jeśli wartość jest realna, to winna wpływać na nasze postępowanie. Aby można dokonać aksjologicznego ujęcia systemów przyrodniczych, należy przyjąć systemową strategię badawczą. Myślenie aksjologiczne stanowi narzędzie poznania umożliwiające wejście w ten rejon rzeczywistości, który jest niedostępny dla doświadczenia empirycznego. Człowiek wie, że przyroda warunkuje jego życie. Rozsądek nie zawsze jednak jest widoczny w ludzkim działaniu względem przyrody.

Sens i bezsens życia w narracji społecznej

Janusz Mariański — 2024-10-01

Socjologowie koncentrują się na społeczno-kulturowych uwarunkowaniach sensu życia w jego aspektach świadomościowych i behawioralnych. Dostarczają wielu diagnoz dotyczących zmian w wartościach, także w tych związanych z sensem życia, niekiedy zaniku wartości i kształtowania się bezsensu życia. W opracowaniu Autor przedstawia sens życia jako fakt społeczny, następnie bezsens życia w narracji społecznej i w końcu omawia wybrane wyniki badań socjologicznych dotyczących sensu i bezsensu życia w świadomości młodzieży polskiej. W świetle danych empirycznych można by określić świadomość egzystencjalną wielu młodych Polaków jako dość ambiwalentną, oscylującą między sensem i bezsensem życia. Tym niemniej około połowa młodzieży polskiej deklaruje, że życie ma sens i daje jej zadowolenie.

Ku nowemu ustrojowi społecznemu

Mariusz Zemło — 2024-10-01

Przedmiotem prezentowanego tekstu są autorytety młodzieży uczącej się w białostockich szkołach. Podstawą jego napisania są badania empiryczne przeprowadzone wśród uczniów 7 i 8 klasy szkół podstawowych, szkół branżowych, techników i liceów w listopadzie i grudniu 2022 roku. Do obróbki statystycznej zaklasyfikowano 3612 ankiet. Podczas prezentacji wyników uwzględniono następujący zestaw zmiennych niezależnych: płeć, rodzaj szkoły, miejsce zamieszkania, średnią z ocen uzyskaną przez respondentów na koniec ostatniego roku przed badaniami, autodeklaracja wiary. Referowane dane są wzbogacone interpretacjami dokonanych przez młodzież wyborów. Preferencje młodzieży przedstawiono w ujęciu statycznym i diachronicznym. Drugie ujęcie pozwoliło zbudować opinię na temat trwałości ustroju społecznego.

Religia i polityka w Ameryce a konflikt w sferze publicznej

Anna Daszewska — 2024-10-01

Niniejszy artykuł ukazuje podział religijny w Stanach Zjednoczonych na konserwatystów, umiarkowanych i liberałów, który uformował się po II wojnie światowej i zmienił religijne oblicze kraju przez jego upolitycznienie. Rozłam jest podtrzymywany przez dominujące partie polityczne republikanów i demokratów, które prezentują inne podejście do kwestii społecznych, w ten sposób przyciągając do siebie zwolenników oraz przez liderów organizacji religijnych, którzy chcą mieć swoich reprezentantów w polityce. W tych obozach religijnych tworzą się konflikty i negatywne stereotypy na temat pozostałych grup. W pracy ukazano krótki rys historyczny religijno-politycznego rozłamu, amerykańskie wyniki badań społecznych dotyczące grup konserwatystów, umiarkowanych i liberałów oraz wnioski końcowe i bibliografię.

Definicja artysty w ujęciu socjologicznym i prawnym

Urszula Łobaczewska — 2024-10-01

Niniejszy artykuł stanowi próbę ukazania potrzeby sięgania przez prawników, szczególnie na etapie postępowania sądowego, do definicji pojęcia artysta z innych dziedzin naukowych. Brak definicji legalnej zapisanej w ustawie sprawia, iż trudno jest oprzeć wyrok o cząstkowe definicje artysty zapisane w ustawie o ubezpieczeniach społecznych, czy też w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Rodzi to potrzebę sięgania do definicji konstruowanych przez badaczy różnych dziedzin. Opisano szczególne połączenie pomiędzy definicjami artysty konstruowanymi przez socjologów, a wykorzystaniem ich w prawie, szczególnie w momencie tworzenia uzasadnień do wyroków sądów. Na tej podstawie przedstawiono wnioski dotyczące potrzeby stworzenia definicji legalnej pojęcia artysta, odpowiadającej sztuce tworzonej w dzisiejszych czasach, ze szczególnym uwzględnieniem definicji socjologicznych, gdyż obecnie to one są główną opoką polskich prawników.

Religia i polityka wśród wartości życiowych Słowaków

Ondrej Štefaňak — 2024-10-01

Dla socjologii religii i socjologii władzy bardzo interesujące jest pytanie, na ile są dla współczesnych ludzi ważne takie wartości, jak religia lub polityka? Poszukują odpowiedzi na pytanie, jakie jest miejsce tych wartości wśród innych wartości życia codziennego? Te dyscypliny naukowe interesują także różnice w tej sprawie między poszczególnymi kategoriami ludności ze względu na cechy demograficzne lub społeczne (np. płeć, wiek, wykształcenie, miejsce zamieszkania, region itp.). Na te i inne pytania stara się odpowiadać prezentowane studium empiryczne, które oprócz innych opiera się przede wszystkim na wynikach reprezentatywnych badań socjologicznych nad wartościami życiowymi Słowaków z 2019 roku.

Performatywne nauczanie religii w szkole z perspektywy niemieckiej

Cyprian Rogowski — 2024-10-01

Niniejszy artykuł traktuje o performatywnym nauczaniu religii w szkole z perspektywy niemieckiej. Zwrócimy w nim uwagę na tę koncepcję nauczania religii zarówno w środowisku ewangelickim i katolickim, ponieważ pedagogika religii w tych właśnie środowiskach poszukuje ciągle nowych rozwiązań dla lekcji religii, aby uczynić ją bardziej atrakcyjną i akceptowalną przez dzieci i młodzież. Trudności w nauczaniu lekcji religii wynikają z tego, że dzieci bez wcześniejszego doświadczenia religijnego w rodzinie nie są w stanie zrozumieć, czym ona jest, jeśli przekaz religijny ma tylko wymiar intelektualny. Od dłuższego czasu performatywna koncepcja dydaktyki religii stara się zapewnić, aby lekcja religii była zrozumiała, a tym samym owocna w treści dla dzieci i młodzieży. Wyniesienie jej do poziomu w sensie performatywnej dydaktyki religii, tworzy równowagę między doświadczaniem a refleksją (opcja katolicka), między inscenizacją a refleksją (opcja ewangelicka). Konkluzje zawarte w podsumowaniu, dotyczące zróżnicowanych modeli performatywnej lekcji religii z perspektywy ewangelickiej i katolickiej, wydają się relewantne dla nauczania religii w środowisku szkolnym w Polsce.