Rebeliant w Kościele czy stróż katolickiej doktryny?
Andrzej Napiórkowski
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II Kraków , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-3480-1178
Abstrakt
Formacja intelektualna i duchowa Josepha Ratzingera – Benedykta XVI domaga się, aby mówić o jego procesie rozwoju. Artykuł pokazuje najczęściej pomijany etap młodego Ratzingera, który przechodzi ze stanowiska progresywnej i niekiedy nieodpowiedzialnej teoretyzującej teologii akademickiej na stanowisko myśliciela trwającego we wspólnocie wiary, stając się stróżem chrześcijańskiej doktryny i nauczycielem zgodnie z duchem i tradycją Kościoła. Wiele światła na zmianę w postawie niemieckiego profesora rzuca etap przygotowawczy Drugiego Soboru Watykańskiego i jego obrady, a także przykre doświadczenie rewolty studenckiej w 1968 r., które zastaje naszego profesora w Tybindze. I tak oto z liberalnego teologa niemieckiego wyrasta nieprzeciętny katolicki teolog Kościoła powszechnego.
Słowa kluczowe:
J. Ratzinger, przemiana, teolog liberalny, Drugi Sobór Watykański, redakcja soborowych dokumentów, Kościół, marksizm, faszyzm, ruch studencki 1968, eklezjologia, mariologia.Bibliografia
Auer J., Ratzinger J., Kleine katholische Dogmatik, Bd. IX: J. Ratzinger, Eschatologie – Tod und ewiges Leben, Regensburg 6 (1990).
Balthasar H. U. von, Wer ist die Kirche?, in: H. U. von Balthasar, Sponsa Verbi. Skizzen zur Theologie II, Einsiedeln: Johannes Verlag 1961, s. 148-202.
Benedykt XVI, Encyklika „Caritas in veritate“, Watykan 2009.
Benedykt XVI, Przemówienie do przedstawicieli świata kultury w Kolegium Bernardyńskim, Paryż 12.09.2008, L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) (2008).
Benedykt XVI, Ostatnie rozmowy, P. Seewald, tł. J. Jurczyński, Kraków: Rafael 2016.
Benedykt XVI, „Serce rozumne”. Refleksje na temat podstaw prawa. Przemówienie w Bundestagu, Berlin 22.09.2011, „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 337 (2011), nr 10-11, s. 40-41.
Congar Y., Teolog na wygnaniu. Dziennik 1952-1956, Poznań: W drodze 2008.
Erklärung für die Freiheit der Theologie, „Frankfurter Allgemeine Zeitung“ z dnia 17.12.1968.
Ferrara Ch., The Third Secret of Fatima and the Post-Conciliar Debacle, part 3, w: http://www.fatima.org/news/newsviews/3rdsecret3.asp (dostęp: 04.01.2017).
Floridi A., Moscow and the Vatican, Michigan: Artis Publishers Ann Arbor 1986.
Góźdź K. Opera Omnia Josepha Ratzingera/Benedykta XVI, Lublin: Wydawnictwo KUL.
Halík T., Kocham Kościół mimo wszystko, „Więź” 53 (2010), nr 10, s. 20-26.
Häring H., Theologie und Ideologie bei Joseph Ratzinger, Düsseldorf: Patmos 2001.
Jan Paweł II, Dar i tajemnica, Kraków: Wydawnictwo św. Stanisława, WAM 1996.
Michalik A., Zrozumieć chrześcijaństwo. Istota chrześcijaństwa według Josepha Ratzingera, Tarnów: Biblos 2008.
Kramer P., The devil’s final battle, Terryville, Connecticut: The Missionary Association 2002.
Micklethwait J., Wooldridge, A., Powrót Boga. Jak globalne ożywienie wiary zmienia świat?, Warszawa: Zysk i S-ka 2011.
Morawa J., Eklezjologia kardynała Josepha Ratzingera, Kraków: Wydawnictwo Unum 2013.
Napiórkowski A., Współczesny Kościół i ponowoczesny świat, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II 2015.
Nichols A., Myśl Benedykta XVI. Wprowadzenie do myśli teologicznej Josepha Ratzingera, tł. D. Chabrajska, Kraków: Salwator 2006.
Paweł VI, Audiencja ogólna, 12 stycznia 1966.
Paweł VI, Encyklika O popieraniu rozwoju ludów „Populorum progressio”, Watykan 1967.
Pech J. C., Joseph Ratzinger: Kirche – Zeichen unter den Völkern, Zeitgenössische Kirchenverständnisse, C. Keppler, J. C. Pech (Hrsg.), Heiligen Kreuz im Wienerwald: Be&Be 2013, s. 91-123.
Ratzinger J., Die christliche Brüderlichkeit, München 1960, pol. tł. Chrześcijańskie braterstwo, tł. J. Merecki, Kraków: Kösel 2006.
Ratzinger J., Moje życie. Autobiografia, tł. W. Wiśnowski, Częstochowa: Edycja Świętego Pawła 2005.
Ratzinger J., Principles of Catholic Theology: Building Stones for a Fundamental Theology, San Francisco: Ignatius Press 1987.
Ratzinger J., Sól ziemi: chrześcijaństwo i Kościół katolicki na przełomie tysiącleci. Z kard. J. Ratzingerem (Benedyktem XVI) rozmawia P. Seewald, tł. G. Sowiński, Kraków: Znak 2005.
Ratzinger J., Weggemeinschaft des Glaubens. Kirche als communio, Augsburg: Sankt Ulrich Verlag 2002.
Ratzinger J., Zur Lage des Glaubens. Ein Gespräch mit Vittorio Messori, München-Zürich-Wien: Herder 1984.
Sarto P. B., Myśl teologiczna Josepha Ratzingera, „Teologia w Polsce” 2 (2013), nr 7, s. 23-43.
Szymik J., Theologia Benedicta, Katowice: Księgarnia św. Jacka 2010-2016, t. I, II, III.
Wiltgen R., Ren wpada do Tybru. Historia Soboru Watykańskiego II, Kraków: Wydawnictwo AA 2011.
Wójtowicz W., La Chiesa come communio nell’ecclesiologia di Jospeh Ratzinger, Roma – Koszalin: Pontificia Università Lateranense 2010.
W trosce o pełnię wiary 1966-1994. Dokumenty Kongregacji Nauki Wiary, Tarnów: Biblos 1995.
W trosce o pełnię wiary 1995-2000. Dokumenty Kongregacji Nauki Wiary, Tarnów: Biblos 2002.
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II Kraków
Andrzej Napiórkowski (ur. 1962), profesor nauk teologicznych, paulin. Od 2001 r. kieruje Katedrą Eklezjologii na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Obszary badawcze: eklezjologia integralna, chrystologia fundamentalna, zagadnienia ekumeniczne, kwestia usprawiedliwienia, związki eklezjologii z mariologią. Członek KNT PAN. W latach 2002-2008 rektor Wyższego Seminarium Duchownego Ojców Paulinów w Krakowie oraz przeor klasztoru Na Skałce. Opublikował m.in.: Schrift-Tradition-Kirche. Glaubensquelle in M. J. Scheebens theologischer Erkenntnislehre (1996); Misterium communionis. Eklezjalny paradygmat dziejów zbawienia (2006); Jezus Chrystus objawiony i objawiający. Chrystologia fundamentalna (2008); [tłum. włoskie] wyd. II – 2016; Bosko – ludzka wspólnota. Podstawy katolickiej eklezjologii integralnej (2010) [tłum. niemieckie i angielskie]; Teologia jedności chrześcijan. Podręcznik ekumenizmu (2011); Bogactwo łaski a nędza grzesznika. Zróżnicowany konsensus teologii katolickiej i luterańskiej o usprawiedliwieniu osiągnięty w dialogu ekumenicznym, wyd. II (2011); Reforma i rozwój Kościoła. Duch Boży i instytucja (2012); Kościół bez Kościoła, Kraków 2014; Teologie XX i XXI wieku (2016), Kościół w Maryi. Maryja w Kościele (2016); Maryja jest piękna. Zarys mariologii i maryjności (2016). Adres do korespondencji: andrzej.napiorkowski@upjp2.edu.pl
https://orcid.org/0000-0002-3480-1178
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.