Dialog chrześcijańsko-żydowski w katechezie młodzieży szkół ponadgimnazjalnych – między założeniami a praktyką

Anna Zellma





Abstrakt

 Nauczanie o judaizmie we współczesnej  katechezie młodzieży szkół ponadgimnazjalnych spełnia ważną rolę w dialogu chrześcijańsko-żydowskim. Pozwala katechizowanym zauważyć i zrozumieć wspólne korzenie chrześcijan i wyznawców religii Mojżeszowej. Przyczynia się do zmiany sposobu postrzegania mniejszości żydowskiej oraz okazywania szacunku i zrozumienia. Uzupełnia i integruje działania edukacyjne szkoły związane z edukacją o historii i tradycji Żydów. Stąd też nieuzasadnione wydaje się jedynie sporadyczne odwołanie do tej problematyki w dokumentach programowych katechezy młodzieży szkół ponadgimnazjalnych oraz w zgodnych z nimi seriach podręczników krakowskich i poznańskich. Braki te w przyszłości wymagają uzupełnienia. Warte uwagi i znaczące dla dialogu chrześcijańsko-żydowskiego są materiały „Lekcja religii” wydane przez Wydawnictwo „Święty Wojciech” przy współpracy z telewizją „Religia.tv.” W swych podstawowych założeniach mają one spełniać rolę środka dydaktycznego wspomagającego katechetów w przekazywaniu wiedzy o judaizmie oraz w kształtowaniu postawy dialogu i tolerancji. Ich skuteczność edukacyjną należałoby zweryfikować za pomocą badań empirycznych.

Słowa kluczowe:

dialog chrześcijańsko-żydowski, katecheza, judaizm, młodzież, edukacja

Bagrowicz J., Przesłanie „Katechizmu Kościoła Katolickiego” i jego konsekwencje dla katechezy i nauczania o Żydach i judaizmie, „Collectanea Theologica” 65 (1995) nr 2, s. 61-92.

Bałoniak A., O projekcie multimedialnym „Lekcja religii”, https://www.katecheta.pl/Polecamy/Lekcje-religii-plyta-DVD-scenariusze-lekcji, dostęp 10.04.2016].

Bałoniak A., Zellma A., Lekcja religii 5. Księgi święte, Scenariusze lekcji religii do filmów, Poznań: Święty Wojciech Wydawnictwo 2011.
Bartoszyńska J., Siuda T., Lekcje religii 9. Święta Żydowskie, Scenariusze lekcji religii do filmów, Poznań: Święty Wojciech Wydawnictwo 2012.

Chrostowski W., Jan Paweł II o Żydach i judaizmie 1990-1995, „Znak” 3 (1996), s. 41-68.

Jański M., Tykfer M., Lekcja religii 4. Dialog międzyreligijny, Scenariusze lekcji religii do filmów, Poznań: Święty Wojciech Wydawnictwo 2011.

Katechizm Kościoła Katolickiego (11 X 1992), Poznań: Pallottinum 20092 .

Komisja ds. stosunków religijnych z judaizmem, „Bo dary łaski i wezwanie Boże są nieodwołalne (Rz 11, 29). Refleksje o kwestiach teologicznych dotyczących relacji katolicko-żydowskich z okazji 50. rocznicy Nostra Aetate”, http://pliki.episkopat.pl/cms/pliki/c24310/o/Bo_dary_aski_i_wezwanie_Boz_e_sa_nieodwo_alne.pdf, [dostęp 2.04.2016].

Komisja Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski, Program nauczania religii rzymskokatolickiej w przedszkolach i szkołach, Kraków: WAM 2010.

Konferencja Episkopatu Polski, Dyrektorium katechetyczne Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków: WAM 2001.

Konferencja Episkopatu Polski, Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków: WAM 2010.

Kongregacja ds. Duchowieństwa, Dyrektorium ogólne o katechizacji, Poznań: Pallottinum 1998.

Kostorz J., Ekumeniczny wymiar posoborowej katechezy w Polsce, Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego 2007.

Kostorz J., Itroducing Teenagers to a Dialogue with Judaism the Task of School Catechesis, „The Person and the Challenges”, 4 (2014) nr 2, s. 127-140.

Łabendowicz S. (red.), Świadek Chrystusa w Kościele. Podręcznik do nauki religii dla klasy I liceum, nr AZ-41-01/10-RA-7/13, Radom: Wydawnictwo Ave 2012.

Łabendowicz S., (red), Świadek Chrystusa w świecie. Podręcznik do nauki religii dla klasy II liceum i technikum, nr AZ-42-01/10-RA-7/13, Radom: Wydawnictwo Ave 2014.

Marek Z., Hajduk A., Mólka J., Walulik A. (red.), Drogi świadków Chrystusa. W świecie. Podręcznik metodycznych do religii dla II klasy liceum oraz II i III technikum według podręcznika nr AZ-42-01/10-KR-6/13 zgodnego z programem nauczania nr AZ-4-01/10, Kraków: WAM 2013.

Marek Z., Hajduk A., Mólka J., Walulik A. (red.), Drogi świadków Chrystusa. W Kościele. Podręcznik metodycznych do religii dla I klasy liceum oraz technikum według podręcznika nr AZ-41-01/10-KR-6/13 zgodnego z programem nauczania nr AZ-4-01/10 oraz AZ-6-01/10, Kraków: WAM 2013.

Panuś T, Chrzanowska R. (red.), Mocni wiarą, Podręcznik do nauczania religii dla I klasy liceum i technikum, nr AZ-41-06/12-KR-2/13, Kraków: Wydawnictwo św. Stanisław BM 2013.

Panuś T, Chrzanowska R. (red.), Mocni nadzieję, Podręcznik do nauczania religii dla II klasy liceum i technikum, nr AZ-42-06/12-KR-1/13, Kraków: Wydawnictwo św. Stanisław BM 2013.

Sobór Watykański II, Deklaracja o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich „Nostra aetate”, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań: Pallotitinum, Nowe tłumaczenie, 2002, s. 327-337.

Strus R., Galant W. (red.), Świadczę o Jezusie w Kościele. Podręczniki do nauki religii dla klasy I liceum i technikum, nr AZ-41-01/10-LU-1/12, Lublin: Gaudium 2013.

Strus R., Galant W. (red.), Świadczę o Jezusie w świecie. Podręczniki do nauki religii dla klasy II liceum i II technikum, nr AZ-42-01/10-LU-4/13, Lublin: Gaudium 2013.

Szpet J., Jackowiak D. (red.), Moje miejsce w Kościele. Podręcznik do nauki religii dla pierwszej klasy szkół ponadgimnazjalnych, nr AZ-41-01/10-PO-1/11, zgodny z programem nauczania nr AZ-4-01/10, Poznań: Święty Wojciech Wydawnictwo 2011.

Szpet J., Jackowiak D. (red.), Moje miejsce w świecie. Podręcznik do nauki religii dla drugiej klasy szkół ponadgimnazjalnych, nr AZ-42-01/10-PO-1/12, zgodny z programem nauczania nr AZ-4-01/10, Poznań: Święty Wojciech Wydawnictwo 2013.

Szpet J., Jackowiak D. (red.), Moje miejsce w świecie. Poradnik metodyczny dla drugiej klasy szkół ponadgimnazjalnych, według podręcznika nr AZ-42-01/10-PO-1/12, zgodnego z programem nauczania nr AZ-4-01/10, Poznań: Święty Wojciech Wydawnictwo 2013.

Wikowska M., Stefaniak A., Bilewicz M., Stracone szanse? Wpływ polskiej edukacji o zagładzie na postawy wobec Żydów, „Psychologia Wychowawcza” 2014 nr 5, s. 147-159.

Żydzi i judaizm w głoszeniu słowa Bożego i katechezie Kościoła katolickiego. Wskazówki do właściwego przedstawiania tych zagadnień 24 czerwca 1985 r., http://www.prchiz.pl/prchizzidzijudaizmplpopup.html [dostęp 11.04.2016].
Pobierz

Opublikowane
2020-02-29


Zellma, A. (2020). Dialog chrześcijańsko-żydowski w katechezie młodzieży szkół ponadgimnazjalnych – między założeniami a praktyką. Studia Nauk Teologicznych PAN, (11), 231–244. Pobrano z https://czasopisma.kul.pl/index.php/snt/article/view/6101

Anna Zellma 

Ur. 1970, profesor nauk teologicznych. kierownik Katedry Teologii Pastoralnej i Katechetyki na Wydziale Teologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie; członek zarządu Stowarzyszenia Katechetyków Polskich, członek The European Equipe for Catechesis (EEC) i Polskiego Towarzystwa Teologicznego; konsultor Komisji Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski. Zainteresowania badawcze: katecheza młodzieży, dydaktyka nauczania religii, profesjonalny rozwój nauczyciela religii, pedeutologia, dydaktyka ogólna, badania empiryczne, pedagogika chrześcijańska, wychowanie prorodzinne. Autorka trzech monografii (Katechetyczny wymiar edukacji regionalne, t. 1-2, Olsztyn 2001; Wielostronne aktywizowanie młodzieży w szkolnym nauczaniu religii. Studium w świetle „Programu nauczania religii katolickiej” z 2001 roku. Olsztyn 2006; Profesjonalny rozwój nauczyciela religii, Olsztyn 2013) oraz ponad 200 artykułów naukowych i popularno-naukowych z zakresu katechetyki, pedagogiki chrześcijańskiej i nauk o rodzinie. Adres do korespondencji: anna.zellma@uwm.edu.pl