Kanoniczne potwierdzenie świętości

Henryk Misztal

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie , Polska



Abstrakt

Artykuł przedstawia argumenty przemawiające w sposób jednoznaczny za procesowym charakterem kanonicznego potwierdzenia świętości, czyli orzeczenia beatyfikacji czy kanonizacji prowadzonego w diecezji. Zostało to także podkreślone w wystąpieniu kardynała prefekta Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych 18 lutego 2008 r. podczas prezentacji wydanej przez tę kongregację, a zaaprobowanej przez Benedykta XVI Instrukcji dotyczącej ściślejszego zachowania norm obowiązującego prawa. Kardynał podkreślił, m.in., że dokument ten nie ma charakteru ustawodawczego, ale jest aktem administracyjnym Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych. Warto zauważyć, że prefekt odrzucił rozpowszechnianą błędną i pozbawianą podstaw ideę o rzekomym zastąpieniu przez ustawodawstwo Jana Pawła II metodologii procesowej w prowadzeniu spraw kanonicznego potwierdzenia świętości przez metodologię poszukiwań historyczno-krytycznych. Włoskie słowo inchiesta („dochodzenie”) należy zatem rozumieć nie tylko jako dochodzenie czysto naukowe, ale procesowe. Wykładnia regulaminów wewnętrznych Kongregacji jak i doktryna opowiada się także za procedurą kanoniczną, czyli analogiczną do zwyczajnych procesów kanonicznych nie tylko w fazie diecezjalnej spraw, ale i w fazie rzymskiej. Wreszcie rozważania nad charakterem ostatecznej decyzji papieskiej w sprawie beatyfikacji czy kanonizacji dopełniają całości spojrzenia na kanoniczne potwierdzenie świętości w Kościele, jako na akt złożony i specyficzny dla tego rodzaju spraw.

Słowa kluczowe:

beatyfikacja, kanonizacja, świętość, doskonałość, proces beatyfikacyjny i kanonizacyjny.

Alfonso M.D., La prova in penere e la fama di santità in specie nei processi dei santi prima e dopo il M. P. „Sanctitas elarior”, Agnesotti 1977.
Amici D.G., Il sacro rito della canonizzazione brevemente deseritto, Roma 1839.
Azevedo D.R., Benedicti Papae XIV doctrina de servorum Dei bcatificatione et beatorum canonizatione in sinopsim redacta, Bruxellis 1840.
Bar J.R., Misztal H., Postępowanie kanonizacyjne, Warszawa 1985.
Barbosa A., Collectanea Doctorum tam veterum quam recentiorum in ius pontificium universum, VI, Lugduni 1688².
Bordonius F., Opus posthumum consistens in diversis meditationibus super miraculorum essentiam et qualitatem quo facilius aperitur aditus ad beatificationem et canonizationem, Parmae 1703.
Boudinhon A., Les procés de beatification et canonisation, Paris 1905.
Casieri A., La perfezione cristiana in Benedetto XIV con particolare riferimento all'età giovanile, Roma 1979; L. Ravetti, La santità nella „Lumen Pentium”, Roma 1980.
Casieri A., Postulatorum vademecum, Romae 1985².
Castellani de Fara I., Tractatus novus de canonizatione sanctorum, Romae 1521.
Cassaneus B., Catalogus gloriae mundi, Venetiis 1570.
Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus, LEV 1990. Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich promulgowany przez papieża Jana Pawła II, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej „Gaudium”, Lublin 2002.
Codex Iuris Canonici auctoritatis Ioannis Pauli PP. II promulgatus. Kodeks Prawa Kanonicznego, przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Poznań 1984.
Codex Iuris Canonici Pii X Pontificis Maximi iussu digestus Benedicti Papae XV auctoritate promulgatus, AAS 9(1917), II, s. 3-521.
Codex pro Postulatoribus causarum beatificationis et canonizationis, vol.1-2, Romae 18992; vol. unic. Romae 19233.
Conferenza stampa di presentazione dell’Istruzione della Congregazione delle Cause dei Santi “Sanctorum Mater” sulle norme che regolano l’avvio delle cause di beatificazione; http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/csaints/documents/ rc_con_csaints_doc_20080218_conf-sanctorum-mater_it.html (dostęp: 12.11.2008).
Congregazione delle Cause dei Santi, Regolamento della Sacra Congregazione per le Cause dei Santi, Vatican 2000 (Art. 50-87).
Cuda w sprawach kanonizacyjnych, red. W. Bar, Lublin 2006.
Dąbski T., Opinia świętości w postępowaniu kanonizacyjnym, mps BKUL, Lublin 2001.
De Matta C., Novissimus de Sanctorum canonizatione tractatus in quinque partes divisus (...), Romae 1678.
Di Ruberto M., Procedure e miracoli nella „Divinus perfectionis Magister”, Roma 2000 (pro manoscritto).
Dzięga A., Elementy strukturalne kanonicznego procesu spornego, w: Veritati Salvifice servire. Księga pamiątkowa dedykowana ks. prof. zw. dr. hab. Edwardowi Góreckiemu z racji 70. rocznicy urodzin, red. W. Wenz, Wrocław 2002, s. 101-115.
Dzięga A., Strony sporu w kanonicznym procesie o nieważność małżeństwa, Warszawa 1994.
Garcias de Calps, De canonizatione Sanctorum, Barcellonae 1618.
Gorce D., L'ouvre médicale de Prospero Lambertini (Pape Benoît XIV) 1675-1758, Bordeaux 1915.
Grocholewski Z., De periodo intiali seu introductoria processus in causis nullitatis matrimonii, „Perodica” 85(1996), s. 83-116, 331-356.
Guillet P., La procédure de béatification et de canonisation d'apres le Code de Droit Canonique, „Collectanea Mechliniensia” 18(1929), s. 5-18.
Gutiérrez J.L., I miracoli nell’apparato probatorio delle cause di canonizzazione, „Ius Ecclesiae. Rivista Internazionale di Diritto Canonico”, vol. X, 2(1998), s. 491-530.
Gutiérrez J.L., Il carattere processuale dell’istruttoria diocesana nelle cause di canonizzazione, w: Religioni et scientiae. Materiały V Sympozjum Prawa Kanonizacyjnego (Lublin 25 kwietnia 2001 r.), red. P. Stanisz, Lublin 2001, s. 55-73.
Gutiérrez J.L., La proclamazione della santità nella Chiesa, „Ius Ecclesiae. Revista Internazionale di Diritto Canonico”, 2(2000) vol. XII, s. 493-529.
Innocentius IV (Sinibaldus Fieschi), Commentaria in quinque libros Decretalium, Venetiis 1570; G. Durandus, Speculum iuris, 3 voll., Venetiis 1576.
Jan Paweł II, Wierzę w Kościół jeden, święty, powszechny i apostolski, Watykan 1996.
Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych (25 I 1983 r.), Konstytucja apostolska „Divinus perfectionis Magister”, AAS 75(1983), s. 349-355.
Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych (7 II 1983 r.), Normy podające zasady prowadzenia dochodzenia kanonizacyjnego w diecezji (Normae servandae in inquisitionibus ab Episcopis faciendis in Causis Sanctorum), AAS 75(1983), s. 396-403.
Konstytucja apostolska Pastor bonus z 28 VI 1988 r..
Kopeć E., Cud (w teologii), w: Encyklopedia Katolicka, t. 3, red. R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz, Lublin 1979, kol. 652.
Liberati C., Note sulla funzione dei „Relatori” nella nuova procedura (1983) in vigore con la Costituzione Apostolica „Divinus perfectionis Magister”, w: Studium Congregationis de Causis Sanctorum, Prima parte – giuridica, ad usum privatum Auditorum, Romae 1999, s. 50.
Macken T., The Canonisation of Saints, Dublin and New York 1909.
Malvezzius T., De canonizatione sanctorum (Bononiae 1487), w: Tractatus illustrium iurisconsultorum, XIV, Venetiis 1584, ff. 97-103.
Matteuccius A., Practica theologico--canonica ad causas beatificationum et canonizationum pertractandas, Venetiis 1722.
Misztal H., Le cause di canonizzazione. Storia e procedura, Vatican 2005.
Misztal H., Ad rei futuram rei memoriam w sprawach kanonizacyjnych, w: Przygotowanie sprawy beatyfikacyjnej. Aktualny stan prawny, red. W. Bar, L. Fiejdasz, Lublin 2010, s. 33-56.
Misztal H., Akta spraw i postępowania kanonizacyjnego, w: Veritati Salvifice Servire. Księga pamiątkowa dedykowana ks. prof. dr. hab. Edwardowi Góreckiemu z racji 70 rocznicy urodzin, red. W. Wenz, Wrocław 2002, s. 131-153.
Misztal H., Cud w rozumieniu prawa kanonicznego, w: Scio cui credidi. Księga pamiątkowa ku czci Księdza Profesora Mariana Ruseckiego w 65. rocznicę urodzin, red. I. S. Ledwoń, K. Kaucha, Z. Krzyszowski, J. Mastej, A. Pietrzak, Lublin 2007, s. 815-827.
Misztal H., Cud w rozumieniu prawa kanonizacyjnego, w: Duc in altum…, s. 435-448;
Misztal H., Il concetto teologico di santità, „Soter”. Ephemerides Sacrarum Disciplinarum Theologicae Facultatis in Universitete Vytauti Magni 13(2004), s. 29-45.
Misztal H., Kodyfikacje prawa kanonizacyjnego, w: Plenitudo legis dilectio. Księga pamiątkowa dedykowana prof. dr. hab. W. Bronisławowi Zubertowi z okazji 65. rocznicy urodzin, red. A. Dębiński, E. Szczot, Lublin 2000, s. 463-484.
Misztal H., Komentarz do konstytucji apostolskiej „Divinus perfectionis Magister”, Lublin 1987.
Misztal H., Ne pereant probationes, w: Duc in altum. Sprawy kanonizacyjne. Wybór pism, red. L. Fiejdasz, Lublin 2009, s. 585-599.
Misztal H., Prawny i teologiczny charakter spraw kanonizacyjnych, w: Introibo ad altare Dei. Księdzu Profesorowi Stefanowi Koperkowi CR z okazji 70-lecia urodzin i 45-lecia kapłaństwa, red. S. Szczepaniec, J. Superson, J. Mieczkowski, Kraków 2008, s. 951-969.
Misztal H., Prawo kanonizacyjne według ustawodawstwa Jana Pawła II, Lublin-Sandomierz 1997.
Misztal H., Prawo kanonizacyjne, instytucje prawa materialnego, zarys historii, procedura, Lublin 2003².
Misztal H., Problemy prawne spraw polskich błogosławionych, „Kościół i Prawo” 4(1985), s. 257-289.
Misztal H., Problemy prawne spraw polskich błogosławionych, Sprawa beatyfikacji Michała Giedroycia, „Analecta Cracoviensia” 17(1985), s. 427-436.
Misztal H., Procesowy charakter dowodzenia w sprawach kanonizacyjnych, w: Semel Deo dedicatum non est ad usum humanos ulterius transferendum. Księga pamiątkowa dedykowana ks. prof. dr. hab. Julianowi Kałowskiemu MIC z okazji siedemdziesiątej rocznicy urodzin, red. J. Wroceński, B. Szewczul, A. Orczykowski, Warszawa 2004, s. 513-523.
Misztal H., Sanctorum Mater. Instrukcja Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych o prowadzeniu dochodzenia diecezjalnego lub eparchialnego w sprawach kanonizacyjnych. Komentarz, Lublin 2011².
Misztal H., Sprawa kanonizacji bł. Wincentego Kadłubka, „Prawo Kanoniczne” 28(1985) nr 3-4, s. 237-246.
Misztal H., Udział ekspertów i biegłych w dochodzeniu diecezjalnym w sprawie udowodnienia domniemanego cudu, w: Zagadnienie cudu w postępowaniu kanonizacyjnym na szczeblu diecezjalnym, red. S. T. Praśkiewicz, Kraków 2010, s. 69-110.
Misztal H., Zastosowanie norm Kodeksu Prawa Kanonicznego do postępowania w sprawach kanonizacyjnych, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 34(2001), s. 154-172.
Mroziewski M., Stosowanie norm Kodeksu Prawa Kanonicznego do spraw kanonizacyjnych, Lublin 2003.
Palmierus V.M., Interrogatoria pro processibus ordinariis, Assisii 1908.
Papa G., Le cause di canonizzazione nel primo periodo della Congregazione dei Riti (1588-1634), Congregazione delle Cause dei Santi, Sussidi per lo studio delle Cause dei Santi, t. 7, Urbaniana University Press 2001.
Pisapia M., La fama di santità nelle cause di beatificazione e cannonizazione dei servi di Dio, Urbe 1981-1982.
Prosperus de Lambertini, De servorum Dei beatificatione et Beatorum canonizzatione, Bononiae vol. 1-4 1725; vol. 1-7, Prati1839-1841.
Raccolius A., De canonizatione, Neapoli 1633.
Reiffenstuel A., Ius canonicum universum iuxta titulos quinque librorum Decretalium, III, Venetiis 1726.
Rocca A., De canonizatione Sanctorum commentarius, Roma 1601.
Rodrigo R., Manual para istruir Los Procesos de Canonization, Roma 1987.
Sacra Rituum Congregatio, Bobien. seu Placentina Ioanen. beatificatonis et canonizationis V. S. D. Antonii Mariae Gianelli, Super dubio: An constet de virtutibus (...) in gradu heroico, AAS 12(1920), s. 173.
Scachius F., De cultu et veneratione Servorum Dei, Romae 1639.
Schleyer F.L., Die Weisungen Benedikt's XIV an die Ritenkongregation zur Beurteilung von Wunderheilungen, „Archiv für katholisehes Kirchenrecht” CXXIII/1944-48, s. 316-438.
Schmalzgrueber F., Ius ecclesiasticum universum, VII, Romae 1845.
Schultz W., Das neue Selig - und Heiligsprechungsverfahren, Bonifatius Verlag, Paderborn 1988.
Spedalieri F., De Ecclesiae infallibilitate in canonizatione Sanctorum, Romae 1949.
Trama I., Manuale theorico-practicum pro conficiendis processibus sive ordinariis sive apostolicis in causis beatificationis et canonizationis Servorum Dei, Neapoli 1876.
Trombellus I.C., De cultu sanctorum dissertationes decem, vol. 1-6, Bononiae 1740.
Prosperus de Lambertini, De servorum Dei beatificatione et Beatorum canonizzatione, Bononiae vol. 1-4 1725; vol. 1-7, Prati² 1839-1841.
Veraja F., Commento alla nuova legislazione per le cause dei Santi, Sussidi per lo Studio delle Cause dei Santi, Roma 1992².
Zera R., La fama di santità, Roma 1980.
Pobierz

Opublikowane
2020-03-04


Misztal, H. (2020). Kanoniczne potwierdzenie świętości. Studia Nauk Teologicznych PAN, (6-7), 51–70. Pobrano z https://czasopisma.kul.pl/index.php/snt/article/view/6114

Henryk Misztal 
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie

Henryk Misztal ‒ ur. w 1937 r.; ks. prof. zw. dr hab.; w latach 1980-2007 kierownik Katedry Prawa Wyznaniowego na Wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Był jednym z inicjatorów i członków założycieli powstałego w 2008 r. Polskiego Towarzystwa Prawa Wyznaniowego. Prowadził 7 procesów polskich kandydatów na ołtarze, zakończonych beatyfikacją. Sprawuje nadzór naukowy w wielu innych procesach kanonizacyjnych w Polsce. Opublikował m.in. Polskie prawo wyznaniowe, t. I: Zagadnienia wstępne. Rys historyczny (Lublin 1996); Prawo kanonizacyjne według ustawodawstwa Jana Pawła II. Instytucje kanonizacyjnego prawa materialnego. Zarys historii procedury kanonizacyjnej. Postępowanie w diecezji i Kongregacji. Wzory pism i formularzy (Lublin-Sandomierz 1997); Prawo kanonizacyjne. Instytucje prawa materialnego. Zarys historii, procedura ( Lublin 2003).