Der Glaube und die dogmatischen Aussagen des I. Vaticanums über den päpstlichen Primat
Gisbert Greshake
Abstrakt
Wobec tego, że urząd papieski w swoim od I Soboru Watykańskiego zdefiniowanym stanowi jeden z największych przeszkód dla jedności Kościołów chrześcijańskich, autor niniejszego artykułu próbuje na nowo zinterpretować wypowiedzi soborowe odnoszące się do tej problematyki. Dokonuje tego na tle teologii wiary, która zdecydowanie odnosi treść wiary (fides quae) do fides qua. W ten sposób pewne wypowiedzi dotyczące wiary, także odnoszące się do papieża, są relatywizowane, jednak nie w sensie ich eliminacji, ale w znaczeniu intensywnego odniesienia ich do centrum wiary biblijnej. W ten sposób zostaje otwarta "przestrzeń", dzieki której jest możliwe nadanie każdorazowo nowego kształtu urzędowi piotrowemu rozumianemu jako "służba jedności".
Słowa kluczowe:
Prymat, urząd Piotrowy, fides qua, fides quae, jedność, historia dogmatów, Vaticanum IBibliografia
2. Brandenburg A. / Urban H.J. (Hrg.), Petrus und Papst, Münster: Aschendorff 1977.
3. Greshake G., Die Tragweite der Ent¬scheidungen des I. Vatikanischen Konzils über den Primat des Papst, "Una Sancta" 34 (1979) s. 56-78.
4. Greshake G., Maria-Ecclesia. Perspektiven einer marianisch grundierten Theologie und Kir¬chenpraxis, Regensburg: Pustet 2014, s. 367-417.
5. Harnack v. A., Lehrbuch der Dogmengeschichte, Bd. I, Darmstadt: WBG 1964, s. 19.
6. Heinzmann R., Kirche – Idee und Wirklichkeit, s. 318.
7. Heinzmann R., (Hg.), Kirche – Idee und Wirklichkeit, Freiburg i. Br.: Verlag Herder; Auflage: 2014, s. 17-39.
8. Klausnitzer W., Der Primat des Bischofs von Rom. Entwicklung – Dogma – Ökumenische Zukunft, Freiburg i Br.: Herder 2004.
9. Karrer L., Glaube, der das Leben liebt, Christsein als Mut zu wahrer Menschlichkeit, Freiburg-Besal-Wien: Herder 2014.
10. Kasper W., Dogma unter dem Wort Gottes: Matthias-Grünewald-Verl. 1965.
11. Klausnitzer W., Der Primat des Bischofs von Rom, Herder 2014.
12. Kreiner A., Hierarchia veritatum, Cath. 46 (1992), s. 1-30.
13. Lehmann K. (Hrg.), Vor dem Geheimnis Gottes den Menschen verstehen, K. Rahner zum 80. Geburtstag, Freiburg i. Br.: Herder 1984, S. 105-119.
14. Mühlen H., Die Lehre des Vaticanum II über die „Hierarchia veritatum“ und ihre Bedeu¬tung für den ökumenischen Dialog, "Theologie und Glaube" 56 (1966), s. 303-335.
15. Pottmeyer H.J., Die Rolle des Papsttums im Dritten Jahrtausend, Freiburg. i. Br.: Herder 1999.
16. Pottmeyer H.J., Unfehlbarkeit und Souveränität. Die päpstliche Unfehlbarkeit im System der ultramontanen Ekklesiologie des 19. Jahrhunderts, Mainz: Grünewald 1975.
17. Rahner K., Der Glaube des Christen und die Lehre der Kirche, in: Schriften zur Theologie, Bd. 12, Zürich u.a. 1975, s. 262-285.
18. Rahner K., Sämtliche Werke, Bd. 9, Freiburg i. Br.: Herder 2004.
19. Rahner K., Schriften zur Theologie, Bd. 4, Einsiedeln 1962.
20. Ratzinger J., Prognose der Zukunft des Ökumenismus, mehrfach veröffentlicht, erstmals, "Ökumenisches Forum" 1 (1977), s. 31-41.
21. Ratzinger J., Rom und die Kirchen des Ostens, mehrfach veröffentlicht, u.a. in: Theologische Prinzipienlehre, München: Wewel Verlag 1982, s. 214-230.
22. Seckler M., Der Begriff der Offenbarung, HFTh II, s. 60-83.
23. Valeske U., Hierarchia veritatum, München: Claudius-Verl. 1968.
24. de Vries W., Rom und die Patriarchate des Ostens, Freiburg: Alber Karl 1963.
25. Urban H.J. / Wagner H. (Hrg.), Handbuch der Ökumenik, Bd. III/2, Paderborn: Bonifatius 1987, s. 136-144.
Profesor teologii dogmatycznej. Studia w Münster i Ryzmie. Po habilitacji, którą uzyskał w 1972 r. był profesorem na wydziałach Teologii Katolickiej w Tybindze, Wiedniu i Fryburgu. W latach 1986-2006 był stałym profesorem gościnnym Uniwesrytetu Gregoriańskiego w Rzymie. Obszary badawcze: eschatologia, nauka o łasce, teologia duchowości i teologia communio. Ważniejsze publikacje: Der dreieine Gott: eine trinitarische Theologie (Freiburg im Breisgau-Basel-Wien 1997), An den drei-einen Gott glauben: ein Schlüssel zum Verstehen (Freiburg-Basel-Wien 1998), Selig, die nach Gerechtigkeit dürsten: Hildegard Burjan: Leben - Werk - Spiritualität (Innsbruck 2008), Maria-Ecclesia. Perspektiven einer marianisch grundierten Theologie und Kirchenpraxis (Regensburg 2014). Adres do korespondencji: gisbert.greshake@theol.uni-freiburg.de
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
