Prymat biskupa Rzymu w perspektywie prawosławnej. Ekumeniczne nadzieje

Zygfryd Glaeser

Abstrakt

Jednym z istotnych problemów w relacjach rzymskokatolicko-prawosławnych jest różnica w interpretacji aktualnych form sprawowania prymacjalnej roli w Kościele przez biskupa Rzymu. Współczesne badania nad istotą i sposobem wypełniania posługi na rzecz powszechnej jedności Kościoła nabierają nowego dynamizmu po publikacji „ekumenicznej encykliki” Jana Pawła II Ut unum sint. Papież zwrócił się do pasterzy i teologów z prośbą o nawiązanie z nim „braterskiego i cierpliwego dialogu” (zob. US 95-96), aby wspólnie poszukiwać „takich form sprawowania owego urzędu, w którym możliwe będzie realizowanie przez jednych i drugich posługi miłości” (US 95). W oparciu o wyniki badań historycznych, współcześni teologowie prawosławni wyrażają przekonanie, że idea prymatu rzymskiego była zawsze obecna w teologicznej świadomości chrześcijańskiego Wschodu. Kościoły wschodnie nie negują prymatu czci przysługującego papieżowi jako biskupowi Rzymu oraz jako pierwszemu biskupowi całego Kościoła. Uznając prymat stolicy rzymskiej za bezsporny fakt historyczny, teologowie prawosławni widzą zasadniczy problem w określeniu jego natury. Nie akceptują prymatu w sensie jurysdykcyjnym.

Słowa kluczowe:

prymat, biskup Rzymu, Kościół, soborowość, prawosławie, dialog, ekumenizm