Oblicza ludzkiego ubóstwa w świetle Ewangelii Jezusa Chrystusa
Stefan Szymik
Abstrakt
Artykuł ma charakter studium biblijno-teologicznego i jest próbą opisania grup społecznych, które w świetle nauczania Jezusa mają status ludzi ubogich. Podstawą prowadzonych analiz były teksty biblijne Mk 1,15; por. Mt 4,17; Łk 4,43, następnie Łk 4,18-19, oraz Łk 6,20 i Mt 5,3 i wiele innych tekstów. Ewangeliczni ubodzy są pierwszymi adresatami Dobrej Nowiny. Według autora nie ulega wątpliwości, że ubóstwo ma w Ewangelii wiele różnych postaci. Na pierwszym miejscu wymienia ubóstwo materialne, ale zaraz potem wielorakie ubóstwo mn Dobrej Nowiny, według ówczesnych poglądów wykluczonych z królestwa Bożego: wdów i sierot, ludzi prostych, ludu ziemi (am ha'aretz). Następnie na uwagę zasługują ludzie chorzy i cierpiący, grzeszni czy zniewoleni duchowo. Te grupy stały się beneficjentami nadejścia królestwa Bożego.
Słowa kluczowe:
Ewangelia, królestwo Boże, odbiorcy, biedni, ubóstwoBibliografia
Benedykt XVI – J. Ratzinger, Jezus z Nazaretu, Kraków 2007.
Czerski J., Egzorcyzmy w Piśmie Świętym, w: Egzorcyzmy w tradycji i życiu Kościoła, red. A. Żądło, Katowice 2007, s. 11-20.
Degenhardt J.J., Lukas – Evangelist der Armen. Besitz und Besitzversicht in den lukanischen Schriften. Eine traditions- und redaktiongeschichtliche Untersuchung, Stuttgart 1965.
Ernst M., Zoll/Zöllner, w: Herders Neues Bibellexikon, hrsg. F. Kogler, Freiburg-Basel-Wien 2008, s. 825-826.
Eßer H.H., ptōchos arm, w: Theologisches Begriffslexikon zum Neuen Testament, Bd. 1, hrsg. L. Coenen, E. Beyreuther, H. Bietenhard, Wuppertal41986, s. 38-43.
Flis J., Jezus a demony na tle antydemonicznych praktyk starożytnego Wschodu, Lublin 1990.
Flis J., Królestwo Boże w świetle egzorcyzmów Jezusa, w: Ewangelia o królestwie, Scripturae Lumen 1, red. A. Paciorek, A. Tronina, P. Łabuda, Tarnów 2009, s. 215-245.
Gieniusz A., Ubóstwo w Piśmie Świętym, „Via consecrata” 7(2004), nr 5 (68), s. 9-16.
Gnilka J., Jezus z Nazaretu. Orędzie i dzieje, Kraków 1997.
Gnilka J., Pierwsi chrześcijanie. Źródła i początki Kościoła, Kraków 2004.
Haręzgi S., Dobra nowina dla ubogich „sercem” ewangelizacji w świetle Iz 61,1-3b i Łk 4,16-21, w: Głosić Ewangelię ubogim, red. S. Haręzga, Sandomierz 2007, s. 133-150.
Heiligenthal R., Der Lebensweg Jesu von Nazareth. Eine Spurensicherung, Stuttgart-Berlin-Köln1994.
Hergesel T., Jezus Cudotwórca, Attende Lectioni 14, Katowice1987.
Hergesel T., Osiem błogosławieństw: istota życia chrześcijńskiego, Wrocław 1999.
Herrenbrück F., Jesus und die Zöllner. Historische und neutestamentlich-exegetische Untersuchungen, Tübingen 1990.
Kasiłowski P., O demonach i egzorcyzmach w Biblii, „Przegląd Powszechny” 127(2010) nr 3, s. 19-30.
Kudasiewicz J., Ewangelie synoptyczne dzisiaj, Warszawa 1986.
Kudasiewicz J., Witczyk H., Jezus i Ewangelie w ogniu dyskusji. Od H. Reimarusa do T. Polaka, Kielce 2011.
Luz U., Das Evangelium nach Matthäus, 3. Teilband (Mt 18-25), Evangelisch-katolischer Kommentar zum Neuen Testament 1,2, Neukirchen-Vluyn 1997.
Matysiak B., Terminologia Starego Testamentu na oznaczenie pojęcia ubóstwa, „Studia Warmińskie” 33(1997), s. 45-49.
Matysiak B., Ubodzy w tradycji mądrościowej Starego Testamentu, „Studia Warmińskie” 35(1998), s. 227-233.
Mielcarek K., Jezus – Ewangelizator ubogich (Łk 4,16-30). Studium z teologii św. Łukasza, Lublin 1994.
Paciorek A., Ewangelia według św. Mateusza (rozdz. 1-13), Nowy Komentarz Biblijny. Nowy Testament 1,1, Częstochowa 2005.
Paciorek A., Ewangelia według św. Mateusza (rozdz. 14-28), Nowy Komentarz Biblijny. Nowy Testament 1,2, Częstochowa: Edycja św. Pawła 2008.
Paciorek A., Q – Ewangelia Galilejska, Lublin 2001.
Pawlaczyk B., Zakrzewska M., Biblia a medycyna, Poznań 2007.
Pisma apokaliptyczne i testamenty, Apokryfy Starego Testamentu 2, red. M. Parchem, Kraków 2010.
Posacki A., Egzorcyzmy, opętanie, demony, Radom 2005.
Puech E., Manuskrypty znad Morza Martwego a Nowy Testament. Nowy Mojżesz, czyli o kilku praktykach Prawa, w: Qumran. Pomiędzy Starym a Nowym Testamentem, Analecta Biblica Lublinensia 2, red. H. Drawnel, A. Piwowar, Lublin 2009, s. 213-214.
Roy L., Ubodzy, w: Słownik teologii biblijnej, red. X. Léon-Dufour, Poznań 1982, s. 998-1002.
Sikora A.R., Kategorie wolnych obywateli Izraela, w: Życie społeczne w Biblii, red. G. Witaszek, Lublin 1997, s. 249-267.
Söding T., Der Gottessohn aus Nazareth. Das Menschsein Jesu im Neuen Testament, Freiburg im Breisgau 2006.
Stachowiak L., Osiem błogosławieństw na tle pojęć etycznych mieszkańców Palestyny w epoce Chrystusa, Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 23(1976) z. 1, s. 49-59.
Szymik S., Dziecko w przekazie biblijnym, „Sprawy Rodziny” 54(2000), s. 40-62.
Tronina A., „Ubodzy w duchu” (Mt 5,3), w: Ku szczęściu – bez oszustwa, Homo Meditans 18, red. J. Misiurek, A. J. Nowak, W. Słomka, Lublin1997, s. 57-66.
Weber H.R., Jesus und die Kinder, Hamburg: Lutherisches Verlagshaus 1980.
Wojciechowski M., Cuda Jezusa, Częstochowa 2010.
Wronka S., Niegodziwa mamona – postawa wobec bogactwa według Nowego Testamentu, Ruch Biblijny i Liturgiczny 63(2010) nr 4, s. 353-369.
Ur. w 1956 r., Misjonarz Świętej Rodziny (MSF). Dr hab., prof. KUL. Specjalistyczne studia biblijne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (1982-1987) i Pontificio Istituto Biblico w Rzymie (1991-1994). Od 1985 r., z przerwą na studia w Rzymie, wykładowca Nowego Testamentu w WSD MSF w Kazimierzu Biskupim (Wydział Teologii UAM w Poznaniu), zatrudniony od 1995 r. w Instytucie Nauk Biblijnych KUL, jako adiunkt, a po habilitacji (2003 r.) kierownik Katedry Hermeneutyki Biblijnej KUL (2004 r.). Specjalizuje się w hermeneutyce i metodologii biblijnej. Ostatnie publikacje: (red.) Słowo Boże w życiu i misji Kościoła, Lublin 2009; (red.) Biblia kodem kulturowym Europy, Lublin 2013; Współczesne modele egzegezy biblijnej, Lublin 2013. Adres do korespondencji – stesz@kul.pl.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
