Chrześcijaństwo a kultura koreańska
Antoni Kość
Abstrakt
Celem tego artykułu jest przedstawienie relacji między chrześcijaństwem a kulturą koreańską. Problemem nie jest tu pojęcie chrześcijaństwa, ale pojęcie kultury koreańskiej. W myśli koreańskiej trudno jest odróżnić religię od filozofii. Filozofia, religia i kultura są synonimami „filozofii życia". Oryginalna filozofia koreańska jest szamanizmem i otrzymała od Chin konfucjanizm, buddyzm i taoizm. W przypadku chrześcijaństwa musimy brać pod uwagę Kościół katolicki, protestancki i prawosławny. Szczególną uwagę musimy zwrócić na teologię koreańską, która jest oparta na tradycji koreańskiej. Szczególną rolę w historii Kościoła katolickiego w Korei odegrali męczennicy koreańscy. Sanguis martyrum, semen christianorum.
Słowa kluczowe:
kultura chińska, dialog, chrześcijaństwo, partnerzy i formy dialogu, tradycje religijneBibliografia
Bary W.T., The Rise of Neoconfucianism in Korea, red. J.-H. K im Haboush, New York 1985.
Buddhist Culture in Korea (Korean Culture Series, t. 3), red. S.-Y. Chun, Seoul 1974.
Buswell R. B., Buddhism in Korea, The Encyclopedia of Religion, red. M. Eliade, Ch. J. Adamas, t. 2, New York 1987, s. 421-426.
Buswell R.E., The Korean Approach to Zen. The Collected Works of Chinul, Honolulu 1983.
Catholic Korea. Yesterday and Today, red. J.C.-M. K im, Seoul 1988.
Ching J., Der religiöse Sinn der Chinesen, „Concilium” 15(1979), s. 358-361.
Ching J., What Is Confucian Spirituality?, w: Confucianism. The Dynamics of Tradition, red. J. Eber, New York 1986, s. 78-101.
Cho H-Y., Koreanischer Schamanismus, Hamburg 1982.
Choi A., History of Catholic Church in Korea, Seoul 1982.
Chon P-K., The Canonical Textbook of Won Buddhism, Seoul 1971.
Daxue (Wielka nauka), XI, w: The Chinese Classics in Seven Volumes, t. 1, s. 267.
Deuchler M., The Confucian Transformation of Korea. A Study of Society and Ideology, Harvard University Press 1992.
Du W. M.(Tu), Die neokonfuzianische Ontologie, w: Max Webers Studie über Konfuzianismus und Taoismus. Interpretation und Kritik, red. W. Schluchter, Frankfurt am M. 1983, s. 281.
Eliade M., Historia wierzeń i idei religijnych, t. 1-3, Warszawa 1988-1995.
Eliade M., Shamanismus, w: The Encyclopedia of Religion, red. M. Eliade, Ch. J. Adamas, t. 13, New York 1988, s. 201-208.
Eliade M., Szamanizm i archaiczne techniki ekstazy, tłum. K. Kocjan, Warszawa 1994.
Farzeen B., Taoism. An Overview, w: The Encyclopedia of Religion, red. M. Eliade, Ch. J. Adamas, t. 14, New York 1988, s. 288-306.
Fehl N.E., Li. Rites and Propriety in Literature and Life.A Perspective for a Cultural History of Ancient China, Hong Kong 1971.
Graf O., Die Anfänge des Christentums in Korea, w: Der fünfarmige Leuchter, red. F. R enner, St. Ottilien 1971, s. 369-386.
Graf O., Ein Abriß der Religionsgeschichte Koreas, w: Die Großreligionen des Fernen Ostens. China, Korea, Japan, Augsburg 1964, s. 67-87.
Grayson J. H., Korea. A Religious History, Oxford 1989.
Hardacre H., Ancestor Worship, w: The Encyclopedia of Religion, red. M. Eliade, Ch. J. Adamas, t. 1, New York 1987, s. 263-268.
Hsu L-S., The Political Philosophy of Confucianism, London 1975.
Huh M-S., Koryo Pulgyosa (History of Buddhism in Koryo Dynasty), Seoul 1986.
Janelli R. L., Janelli D. Yim., Ancestor Worship and Korean Society, Stanford 1982.
Kendall L., Dix M. G., Religion and Ritual in Korean Society, Berkeley 1987.
Kendell L., Shamans, Houswives and Other Restless Spirits, Honolulu 1985.
Keum C-T., The Confucian Religion Movement in the Modern History of Korean Confucianism, „Korea Journal” 5(1989), s. 4-12.
Keum C-T., Yugyo Sasangkwa Chongkyo Munhwa (Confucian Thought and Religious Culture), Seoul 1994.
Keum C-T., Yuhak Keunpaeknyon (Hundred Years of Modern Korean Confucianism), Seoul 1984.
Kim A.J-S., Katechese und Inkulturation, Frankfurt am M. 1987.
Kim Haboush J.-H., Confucianism in Korea, The Encyclopedia of Religion, red. M. Eliade, Ch. J. Adamas, t. 4, New York 1987, s. 10-15.
Kim K., Religie koreańskie, w: Leksykon religii, red. Hans Waldenfels, Warszawa 1997, s. 408-409.
Konfucjusz, Lun-yu II , 5-7, w: The Chinese Classics in Seven Volumes, t. 1, tłum. J. Legge, Oxford 1893, s. 255.
Korean Overseas Culture and Information Service, A Handbook of Korea, wyd. 10, Seoul 1998, s. 424-441.
Korean Overseas Information Service, Facts about Korea, Seoul 1993, s. 131-138.
Kość A. Prawo a etyka konfucjańska w historii myśli prawnej Chin, Lublin 1998, s. 214-215.
Kość A., Filozoficzne podstawy prawa koreańskiego, „Roczniki Nauk Prawnych” 14(2004 ) z. 1, s. 6-10.
Czasopismo
Kość A., Teologia, w: Encyklopedia Katolicka, red. A. Szostek, t. 9, Lublin 2002, kol. 843.
Laotse, Tao te king (Laozi, Daodejing), Düsseldorf–Köln 1976.
Laotzu, The Way and Its Power, tłum. A. Waley, London 1934.
Lee J-Y., Ancestor Worship and Christianity in Korea, Lewiston-Queenston 1988.
Malek R., Das Chai-chieh lu. Materialien zur Liturgie im Taoismus, Frankfurt am M-Bern-New York 1985.
Malek R., Das Ethos des Konfuzianismus und Daoismus, w: Das Ethos der Weltreligionen, red. A.T. Khoury, Freiburg im Br. 1993, s. 75-117.
Mo Ti (Mo Di), Von der Liebe des Himmels zu den Menschen. tłum. Helwig Schmidt-Glintzer red. Helwig Schmidt-Glintzer, München 1992, s. 67-70.
Modzelewska B., Kościół prawosławny, w: Encyklopedia Katolicka, red. A. Szostek, t. 9, Lublin 2002, kol. 842.
Musuk H., Poszukując Boga. Początki chrześcijaństwa w Korei, Warszawa 1998.
Nivison D. S., Tao and Te, w: The Encyclopedia of Religion, red. M. Eliade, Ch. J. Adamas, t. 14, New York 1988, s. 282-286.
Ogarek-Czoj H., Mitologia Korei, Warszawa 1988.
Ogarek-Czoj H., Religie Korei. Rys historyczny, Warszawa 1994.
Park C-H., Historical Review of Korean Confucianism, „Korea Journal” 3(1963), s. 5-11.
Quack A., Szamanizm, w: Leksykon religii, red. Hans Waldenfels, Warszawa 1997, s. 448-449.
Roetz H., Mensch und Natur im alten China. Zum Subjekt-Objekt-Gegensatz in der klassischen chinesischen Philosophie. Zugleich eine Kritik des Klischees vom chinesischen Universismus, Frankfurt am M-Bern-New York 1984.
Schipper K. M., Le corps tao’ste, corps physique, corps social, Paris 1982.
Shim S-T.J., Korea. Missions-und Kirchengeschichte, w: Lexikon für Theologie und Kirche, t. 6.
Shun., Mong Dsi (Mong Ko, Mengzi), tłum. R. Wilhelm, Jena 1921.
Taylor R.L., The Way of Heaven. An Introduction to the Confucian Religious Life, Leiden 1986.
The Korean Overseas Culture and Information Service, A Handbook of Korea, wyd. 10, Seoul 1998, s. 437-438.
Thompson L.G., Tien, The Encyclopedia of Religion, red. M. Eliade, Ch. J. Adamas, t. 14, New York 1988, s. 508-510.
Vos F., Die Religionen Koreas, Stuttgart 1997.
Yim S-J, R.L. Janelli, Janelli D. Yim., Korean Religion, w: The Encyclopedia of Religion, red. M. Eliade, Ch. J. Adamas, t. 8, New York 1987, s. 368.
Yoon S-S Hanguk Yuhak Sasangron (Studies on Korean Confucian Thought), Seoul 1986.
Yoon S-S., Hanguk Yuhak Yongu (Studies on Korean Confucianism), Seoul 1980.
Ur. 1949 w Rokietnicy k. Jarosławia; kierownik Katedry Teorii i Filozofii Prawa na Wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji KUL, 2000–2008 prodziekan tegoż wydziału. Zajmuje się przede wszystkim teorią i filozofią prawa oraz prawem chińskim, japońskim i koreańskim. Studiował w Center for Japanese Studies w Kamakura k. Tokio (jęz. japoński), Sophia University w Tokio (prawo), na Uniwersytecie we Freiburgu,
Yonsei University w Seulu (jęz. koreański); wykładał w Nanzan University w Nagoya, Seoul National University oraz Sogang University w Seulu. Członek IVR, TN KUL (wiceprezes), PAN (Oddział w Lublinie); zastępca redaktora naczelnego „Roczników Nauk Prawnych”. Opublikował m.in.: Podstawy filozofii prawa (20053
), Prawo a etyka konfucjańska w historii myśli prawnej Chin (1998); Filozoficzne podstawy prawa japońskiego w perspektywie historycznej (2001).
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
