Kultura chrześcijańska Węgier jako przedmiot ochrony konstytucyjnej

Balázs Schanda

Pázmány Péter Catholic University , Węgry


Abstrakt

Zgodnie ze znowelizowaną w 2018 r. węgierską Konstytucją, ochrona chrześcijańskiej kultury Węgier stanowi obowiązek wszystkich organów państwa. Konstytucja nie wprowadza ciążącego na państwie zobowiązania odnoszącego się do religii chrześcijańskiej czy do generalnie pojmowanej kultury chrześcijańskiej, lecz odnosi się konkretnie do kulturalnej tradycji kraju. Pomimo uznania kulturowej roli chrześcijaństwa, Konstytucja pozostaje neutralna wobec religii i uznaje wolność religijną. Omawiany w niniejszym artykule przepis konstytucyjny, czyli art. R) ust. 4, wyraźnie wskazuje na chrześcijańskie korzenie kultury węgierskiej. Kultura wyrosła z wiary, lecz wiara nie może się zrodzić z historycznego dziedzictwa, ani tym bardziej z przepisu ustawy zasadniczej. W związku z tym celem ustrojodawcy było niewątpliwie nadanie większego znaczenia tożsamości narodowej.

Słowa kluczowe:

tożsamość konstytucyjna, chrześcijaństwo, kultura, Węgry

Address of His Holiness Benedict XVI to Bishops of the Episcopal Conference of Brazil; http://w2.vatican.va/content/benedict-xvi/en/speeches/2009/september/documents/hf_ben-xvi_spe_20090907_ad-limina-brasile.html

Benedict XVI. 2016. Last testament in his own words. London: Bloomsbury.

Böckenförde, Ernst-Wolfgang. 1976. Staat, Gesellschaft, Freiheit: Studien zur Staatstheorie und zum Verfassungsrecht. Frankfurt am Main: Suhrkamp.

Chronowski, Nóra. 2011. “Az Alaptörvény európai mérlegen”. Fundamentum 2: 68-80.

Csink, Lóránt and Johanna Fröhlich. 2012. Egy alkotmány margójára. Alkotmányelméleti és értelmezési kérdések az Alaptörvényről. Budapest: Gondolat.

Csik-Kovác, Zoltán and Gábor Papp. 2011. “Kossuth vs. Petőfi”. In: Magyarország szubjektív atlasza, ed. by Annelys de Vet, Attila Bujdosó, 166, Budapest: Kitchen Budapest – HVG Könyvek.

Frivaldszky, János. 2016. Jó kormányzás és a közjó. Politikai és jogfilozófiai szemszögből. Budapest: Pázmány Press.

Horkay Hörcher, Ferenc. 2012. “The National Avowal”. In: The Basic Law of Hungary: A First Commentary, ed. by Balázs Schanda, Lóránt Csink and András Zs. Varga, 25-46. Dublin: Clarus Press.

Jakab, András. 2011. Az új Alaptörvény keletkezése és gyakorlati következményei. Budapest: HVG-Orac.

Király, Miklós. 2006. “Európa keresztény gyökerei és az alkotmányos szerződés”. Iustum Aequum Salutare II/3-4: 67-72.

Paczolay, Péter. 1993. “Az állam semlegességének mítosza?” Politikatudományi Szemle II/3: 129-135.

Pap, András László. 2014. “Az Alaptörvény preferenciáiról”. Magyar Jog 61/12: 686-698.

Pünkösty, András. 2014. Az európai uniós jog etikai vonatkozásai. Kritikai elemzés, különös tekintettel az Egyház társadalmi tanítására. Budapest: Pázmány Péter Katolikus Egyetem (PhD thesis).

Pusztai, Ferenc. 2003. Magyar értelmező kéziszótár. Budapest: Akadémiai.

Ratzinger, Joseph. 2005. Benedek Európája a kultúrák válságában. Budapest: Szent István Társulat.

Rixer, Ádám. 2011. “A történeti alkotmány lehetséges jelentéstartalmai”. Jogelméleti Szemle 3 (http://jesz.ajk.elte.hu/rixer47.html).

Rixer, Ádám. 2018. A vívmány-teszt. Budapest: Dialóg Campus.

Sólyom, László. 2001. Az alkotmánybíráskodás kezdetei Magyarországon. Budapest: Osiris.

Szerb, Antal. 1992. Magyar irodalomtörténet. Budapest: Magvető Könyvkiadó.

Tóth, Gábor Attila. 2012. “«Az Alaptörvény fő problémái nem oldhatók meg jogértelmezéssel». Tóth Gábor Attila alkotmányjogásszal Sólyom Péter beszélget”. Fundamentum 4: 67-75.

Tóth, Zoltán J. 2013. “Az Alaptörvény szellemisége: a Nemzeti hitvallás értékei, a jogfolytonosság és az Alapvetés”. Polgári Szemle 9/3-6: 275-293.

Török, Csaba. 2016. A kultúrák Lelke. Budapest: Új Ember.

Varga, András Zs., András Patyi and Balázs Schanda, Patyi (eds.). 2015. The Basic (Fundamental) Law of Hungary. A Commentary of the New Hungarian Constitution. Dublin: Clarus Press.

Weiler, Joseph H. H. 2004. Ein christliches Europa: Erkundungsgänge. Salzburg – München: Anton Pustet Verlag.

Zlinszky, János. 2011. “Észrevételek az új Alkotmány «húsvéti» szövegéhez”. In: Az új Alaptörvényről – elfogadás előtt, ed. by Borbély Anett Kubovicsné, András Virányi, 26-31. Budapest: Az Országgyűlés Alkotmányügyi és Ügyrendi Bizottsága.


Opublikowane
30-12-2020


Schanda, B. (2020). Hungary’s Christian Culture as Subject of Constitutional Protection. Studia Z Prawa Wyznaniowego, 23, 55–72. https://doi.org/10.31743/spw.9696

Balázs Schanda  schanda.balazs@jak.ppke.hu
Pázmány Péter Catholic University

Judge at the Constitutional Court of Hungary.

Professor at Pázmány Péter Catholic University, Faculty of Law and Political Sciences, Department of Constitutional Law; 1088 Budapest, Szentkirályi u. 28, Hungary.

https://jak.ppke.hu/en/teaching/faculty-members-and-researchers/schanda-balazs-b071a




Licencja

  1. Zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, autor publikacji przenosi na wydawcę autorskie prawa majątkowe do utworu na wszelkich polach eksploatacji znanych w chwili zawarcia umowy.
  2. Teksty składane do publikacji w „Studiach z Prawa Wyznaniowego" nie mogą naruszać praw autorskich osób trzecich. Oryginalność publikacji naukowej autor potwierdza w oświadczeniu składanym w trakcie zgłaszania tekstu oraz w podpisywanej umowie wydawniczej.
  3. Autorzy mają prawo zamieszczać swoje prace (w wersji udostępnionej przez wydawcę) w Internecie (np. w repozytoriach instytucjonalnych, academia.edu, researchgate.net lub na własnej stronie internetowej) dopiero po ich opublikowaniu w niniejszym czasopiśmie.
  4. Za zgodą redakcji opublikowane w czasopiśmie teksty mogą być przedrukowywane w innych publikacjach (ze wskazaniem miejsca ich pierwotnej publikacji). 
  5. Redakcja zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości czasopisma, zgodnie z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative).