Znaczenie pojęcia duszy dla rozwoju twierdzeń eschatologicznych. Dogmatyczne implikacje reformy liturgicznej Vaticanum II w świetle nauczania J. Ratzingera/Benedykta XVI
Wiktor Trojnar
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu , Polskahttps://orcid.org/0000-0003-2804-450X
Abstrakt
W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat we współczesnej refleksji teologicznej zrodził się kryzys pojęcia duszy, który wyraźnie wpłynął na kształt rzymskiej liturgii. Rezygnacja z terminu traktowanego dotąd przez chrześcijańską antropologię jako składnik, na którym opiera się nieśmiertelność, doprowadziła w konsekwencji do zmiany obrazu człowieka i jego ostatecznego przeznaczenia. W odpowiedzi J. Ratzinger/Benedykt XVI, odwołując się do tradycji liturgicznej, uznał pojęcie ludzkiej duszy za kluczowe w wyjaśnianiu prawd eschatologicznych. Jednocześnie wskazał na przyczyny kryzysu pojęcia duszy i dostrzegł płynące z niego zagrożenia dla chrześcijańskiej wiary.
Słowa kluczowe:
dusza, eschatologia, liturgia, J. Ratzinger/ Benedykt XVIBibliografia
309–321.
Benedykt XII, Konstytucja „Benedictus Deus” (1366), w: Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, red. I. Bokwa, Poznań 2007, s. 156–157.
Benedykt XVI, List apostolski motu proprio „Summorum Pontificum” (2007), Anamnesis” 13 (2007), nr 4, s. 9–12.
Benedykt XVI, List do biskupów z okazji publikacji motu proprio „Summorum Pontificum”, „Anamnesis” 13 (2007), nr 4, s. 13–16.
Benedykt XVI, Sacramentum caritatis, Wrocław 2007.
Benedykt XVI, Spotkanie z kardynałami, biskupami i pracownikami Kurii Rzymskiej (2005), „L’Osservatore Romano” (2006), nr 2 (280), s. 15–19.
Cullmann O., Unsterblichkeit der Seele oder Auferstehung der Toten?, „Theologische Zeitschrift” 12 (1956), s. 126–156.
Donneaud H., Debata wokół hermeneutyki Soboru, „Christianitas” 53/54 (2013), s. 288–308.
Ferdek B., Wzajemna relacja między „lex orandi” a „lex credendi”, „Studia Salvatoriana Polonica” 6 (2012), s. 45–60.
Kongregacja Nauki Wiary, List do wszystkich biskupów „Recentiores episcoporum synodi” (1979), w: Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, red. I. Bokwa, Poznań 2007, s. 607–608.
Milcarek P., Małżeństwo, Chrzest i pogrzeb. Pierwsze posoborowe zmiany w Rytuale Rzymskim, „Christianitas” 55 (2014), s. 121–164.
Naumowicz C., Konstytucja Benedykta XII „Benedictus Deus”. Próba nowego spojrzenia na kontrowersję, „Teologia w Polsce” 4 (2010), nr 1, s. 109–123.
Newman J.H., O rozwoju doktryny chrześcijańskiej, Warszawa 1998.
Orłowski B., Motu proprio „Summorum Pontificum” Benedykta XVI i wytyczne Konferencji Episkopatu Polski. Analiza prawna, w: Eucharystia – tradycja czy teraźniejszość?, red. W. Irek, P. Cembrowicz, Wrocław 2008, s. 117–127.
Pius XII, Mediator Dei, Wrocław 2001.
Rahner K., Protologia i eschatologia, w: Pisma wybrane, t. 2, Kraków 2007, s. 41–114.
Ratzinger J., Opera omnia, t. X: Teologia liturgii. Sakramentalne podstawy życia chrześcijańskiego, Lublin 2012.
Ratzinger J., Opera omnia, t. XI: Zmartwychwstanie i życie wieczne. Studia o eschatologii i teologii nadziei, Lublin 2014.
Ratzinger J., Wprowadzenie w chrześcijaństwo, Kraków 2012.
Ravasi G., Krótka historia duszy, Kraków 2008.
Składanowski M., Ciało, dusza, duch. Myśl Josepha Ratzingera na tle współczesnej antropologii, Warszawa 2013.
Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym „Gaudium et spes”, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 2002, s. 824–979.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
