Dogmat o dziewictwie Maryi w kontekście współczesnych pytań o moralną ocenę technik sztucznego zapłodnienia

Anna Maliszewska

Uniwersytet Śląski , Polska
https://orcid.org/0000-0002-0561-9588


Abstrakt

Dziewictwo Maryi jest jednym z najbardziej problematycznych dogmatów dla mentalności współczesnych ludzi. W tym kontekście szczególnie trudny do zrozumienia wydaje się sprzeciw Kościoła wobec stosowania technik sztucznego zapłodnienia (in vitro oraz sztuczna inseminacja), które doprowadzają do poczęcia osoby ludzkiej bez stosunku seksualnego oraz równoczesna wiara w dziewicze poczęcie Jezusa. Niniejszy tekst spróbuje odpowiedzieć na pytanie: czy wiara w dziewicze poczęcie Jezusa stoi w opozycji do zakazu stosowania technik wspomagania rozrodu formułowanego przez Kościół? A także: czy dogmat o dziewictwie Maryi rzuca jakieś światło na problem właściwego sposobu poczęcia człowieka? Ponadto ze względów metodologicznych tekst zajmie się właściwą interpretacją dziewiczego poczęcia Jezusa, gdyż jest to konieczny punkt wyjścia do dalszych analiz.

Słowa kluczowe:

dziewicze poczęcie Jezusa, dziewictwo Maryi, sztuczne zapłodnienie, wspomaganie rozrodu, człowieczeństwo Chrystusa

Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, red. I. Bokwa, Poznań 2007.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Watykan 1992.
Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja „Dignitas personae” dotycząca niektórych problemów bioetycznych, Watykan 2008.
Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja o szacunku dla rodzącego się życia ludzkiego i o godności jego przekazywania odpowiedzi na niektóre aktualne zagadnienia „Donum vitae”, Watykan 1987.
Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Interpretacja dogmatów, Watykan 1988.
Papieska Rada ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia, Karta Pracowników Służby Zdrowia, Watykan 1995.
Paweł VI, Encyklika „Humanae vitae”. O zasadach moralnych w dziedzinie przekazywania życia ludzkiego, Watykan 1968.
Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym „Gaudium et spes”, 1965.
Jan Paweł II, Katechezy Maryjne, Częstochowa 1998.
Jan Paweł II, Zamysł Stwórcy a sztuczna prokreacja – przemówienie Ojca Świętego do członków Papieskiej Akademii „Pro Vita” (21.02.2004).
Adamiak E., Traktat o Maryi, w: Dogmatyka, t. 2, red. E. Adamiak, A. Czaja, J. Majewski, Warszawa 2006.
Balthasar Urs H. von, Cordula albo o świadectwie chrześcijanina, tłum. F. Wycisk, Kraków 2002.
Barth K., Dogmatyka w zarysie, Warszawa 1994.
Bolewski J., Początek w Bogu. Jedność dziewiczego i niepokalanego poczęcia, Kraków 1998.
Brown R., The birth of the Messiah: a commentary on the infancy narratives in the gospels of Matthew and Luke, New York–London–Toronto–Sydney–Auckland 1993.
Cantalamessa R., Jezus Chrystus Święty Boga, Wrocław 2000.
Cantalamessa R., Nasze życie poddane Chrystusowi, Kraków 1995.
Cantalamessa R., Theotokos znakiem prawdziwej wiary chrystologicznej w świetle soborów w Efezie i Chalcedonie, „Salvatoris Mater” 9 (2007), nr 1–2, s. 105–122.
Courth F., Mariologia – Maryja, Matka Chrystusa, w: Podręcznik teologii dogmatycznej, red. W. Beinert, Kraków 1999.
Drzyżdżyk S., Niepokalane Poczęcie Maryi jako problem teologiczny w okresie scholastyki, „Teologia w Polsce” 3 (2009) 1.
Johnson E., Truly Our Sister: A Theology of Mary in the Communion of Saints, New York–London 2003.
Kochaniewicz B., Łk 1,35 w interpretacji Ojców Kościoła, „Salvatoris Mater” 2 (2000), nr 2, s. 46–83.
Kowalczyk D., Bóg w sobie czy Bóg dla nas, czyli spór o Trójcę immanentną, „Studia Bobolanum” 3 (2011).
Kupczak J., Naprotechnologia a zapłodnienie in vitro – różnica antropologiczna, „Forum Teologiczne” 12 (2011), s. 177–190.
Linzey A., Teologia zwierząt, tłum. W. Kostrzewski, Kraków 2010.
Maliszewska A., Dogmat o wiecznym dziewictwie Maryi – próba ustanowienia granic i reinterpretacji, w: Historia – interpretacja – reprezentacja, t. 3, red. L. Mokrzecki, M. Brodnicki, J. Taraszkiewicz, Gdańsk 2015.
Marianowski P., Molekularne aspekty procesu zapłodnienia, „Nowa Medycyna” 6 (1999), s. 5–6.
Mary in the New Testament. Collaborative Assessment by Protestant and Roman Catholic Scholars, red. R.E. Brown, K.P. Donfried, J.A. Fitzmyer, J. Reumann, Philadelphia 1978.
Mastalska D., Dziewictwo Matki Zbawiciela. Teologia i duchowość, Licheń Stary 2013.
Naumowicz J. (oprac.), Pierwsze pisma greckie o dziewictwie, Kraków 1997.
Ranke-Heinemann U., Eunuchy do raju. Kościół katolicki a seksualizm, tłum. M. Zeller, Gdynia 1995.
Ratzinger J., Wprowadzenie w chrześcijaństwo, tłum. J. Zychowicz, Warszawa 1993.
Sobkowiak J.A., Dziewictwo Maryi wobec współczesnej kultury, „Salvatoris Mater” 4/1 (2002).
Śliwa L., Postępy w badaniach zapłodnienia u ssaków i człowieka, „Nowa Medycyna” 3(2013), s. 135–138.
Štrukelj A., Teologia i świętość, Lublin 2010, tłum. M. Jagodziński.
Štrukelj A., Wcielenie pełnią stworzenia, „Communio” 24 (2004), nr 1 (139).
Ternka K., „W Nazarecie narodził się Kościół”. Maryja-Kościół w tajemnicy Wcielenia według Hansa Ursa von Balthasara, „Salvatoris Mater” 2(2000), nr 2(6), s. 115–123.
Weiser A., Teologia Nowego Testamentu, tłum. M. Szczepaniak, Kraków 2011.
Wróbel J., Antropologiczne implikacje sztucznej prokreacji, „Roczniki Teologiczne” 2015, t. LXII, z. 3, s. 77–100.
Pobierz

Opublikowane
2020-03-26



Anna Maliszewska 
Uniwersytet Śląski https://orcid.org/0000-0002-0561-9588



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.