The early correspondence between Ausonius and Paulinus of Nola

Tatiana Krynicka

Uniwersytet Gdański , Poland


Abstract

The article is devoted to the four letters written by Ausonius to Paulinus of Nola before the latter left Aquitania in 389 changing his style of life and provo­king the deep crisis of their intimate friendship (Epist. 17-20, ed. R.P.H. Green). Ausonius writes to his pupil, admirer and friend about literary theory and practice, thanks for the gifts and favours, asks for help in an hour of need, sends him new year’s wishes. The exchange of letters provided to the famous befriended poets an opportunity to participate in the jolly literary games and to share mutual respect, admiration and love.

Keywords:

Ausonius, Paulinus of Nola, exchange of letters, poetical epistles, letters of reference, friendship in the ancient world

Ambrosius Mediolanensis, Epistula 47, PL 16, 1149-1151.

Apicius, De re coquinaria, oprac., tłum. i komentarz I. Mikołajczyk – S. Wyszomirski: Apicjusz, O sztuce kulinarnej ksiąg dziesięć, tekst łacińsko-polski, Toruń 1997.

Ausonius, Caesares, ed. R.P.H. Green, w: The Works of Ausonius, Oxford 1991, 161-168. (Crossref)

Ausonius, Epicedion, ed. R.P.H. Green, w: The Works of Ausonius, Oxford 1991, 16-18. (Crossref)

Ausonius, Epistulae, ed. B. Combeaud, w: D.M. Ausonii Burdigalensis, Opuscula omnia. Ausone de Bordeaux, Oeuvres complètes, t. 1, Bordeaux 2010, 422-497.

Ausonius, Epistulae, ed. R.P.H. Green, w: The Works of Ausonius, Oxford 1991, 193-231. (Crossref)

Ausonius, Parentalia, ed. R.P.H. Green, w: The Works of Ausonius, Oxford 1991, 25-41. (Crossref)

Ausonius, Precationes variae, ed. R.P.H. Green, w: The Works of Ausonius, Oxford 1991, 143-145. (Crossref)

Catullus, Carmina, ed. A. Baehrens: Catulli Veronensis Liber, Lipsiae 1876.

Ennius [apud Ciceronem]: Laelius de amicitia liber, rec. C.F.W. Müller, w: M. Tulli Ciceronis, Opera, Lipsiae 1909, 162-196.

Ennius, Varia fragmenta, rec. J. Vahlen: Ennianae reliquiae, Lipsiae 1854.

Epistula Theodosii Augusti [Ausonio], ed. R.P.H. Green, w: The Works of Ausonius, Oxford 1991, 707.

Festus Sextus Pompeius, De verborum significatione quae supersunt cum Pauli Epitome, emendata et annotata a C.O. Muellero, Lipsiae 1839.

Horatius Quintus Flaccus, Ars poetica, oprac. O. Jurewicz, w: Kwintus Horacjusz Flakkus, Dzieła wszystkie (wydanie polsko-łacińskie), t. 2, Warszawa 2000, 418-467.

Horatius Quintus Flaccus, Carmina, oprac. O. Jurewicz, w: Kwintus Horacjusz Flakkus, Dzieła wszystkie (wydanie polsko-łacińskie), t. 1, Warszawa 2000, 58-363.

Horatius Quintus Flaccus, Epistulae, oprac. O. Jurewicz, w: Kwintus Horacjusz Flakkus, Dzieła wszystkie (wydanie polsko-łacińskie), t. 2, Warszawa 2000, 248-415.

Martialis, Epigrammata, ed. F.G. Schneidewin: M. Val. Martialis, Epigrammaton libri, Lipsiae 1866.

Ovidius, Carmina, ed. A. Riese: P. Ovidii Nasonis, Carmina, Lipsiae 1874.

Ovidius, Fasti, ed. R. Ehwald – F.W. Levy: Fastorum libri VI fragmenta, Lipsiae 1924, tłum. E. Wesołowska: Owidiusz, Fasti. Kalendarz poetycki, Wrocław 2008.

Palladius, Opus agriculturae, rec. J. Schmittius: Palladii Rutilii Tauri Aemiliani viri inlustris Opus agriculturae, Lipsiae 1898, tłum. I. Mikołajczyk: Rutyliusz Taurus Emilianus Palladiusz, Traktat o rolnictwie, Toruń 1999.

Paulinus Nolanus, Carmina, rec. G. de Hartel: S. Pontii Meropii Paulini Nolani Carmina X-XI, CSEL 30, Pragae 1894, 24-42.

Plinius Maior, Naturalis Historia, éd. J. Desanges: Pline l’Ancien, Histoire naturelle, livre V, Paris 1980; Naturalis Historia, éd. J. André: Pline l’Ancien, Histoire naturelle, livre XXI, Paris 1969.

Plinius Minor, Epistulae, ed. J.H. Westcott: Selected Letters of Pliny, Boston 1899.

Servius, Commentarii in Vergilii Eclogas, rec. G. Thilo – H. Hagen: Servii grammatici qui feruntur in Vergilii carmina commentarii, t. 3, Lipsiae 1887.

Suetonius, De regibus, ed. A. Reifferscheid: C. Suetonii Tranquilli praeter Caesarum libros reliquiae, Lipsiae 1860, 315-321.

Vergilius, Aeneis, éd. R. Pichon, w: Virgile, Oeuvres complètes, Paris 1916, 252-671.

André J., L’alimentation et la cuisine à Rome, Paris 1961.

Andrzejewski R., Struktura antycznego listu polecającego w świetle zasad retoryki, RH 21 (1973) z. 3, 17-24.

Arnheim M.T.W., The Senatorial Aristocracy in the Later Roman Empire, Oxford 1972.

Brożek M., Terencjusz, Wrocław 1960.

Combeaud B., Commentaire, w: D.M. Ausonii Burdigalensis, Opuscula omnia. Ausone de Bordeaux, Oeuvres complètes, texte établi, traduit et commenté par B. Combeaud, t. 1, Bordeaux 2010, 623-808.

Curtius E.R., Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, tłum. A. Borowski, Kraków 1997.

Cytowska M. – Szelest H., Literatura rzymska. Okres cesarstwa. Autorzy chrześcijańscy, Warszawa 1994.

Cytowska M., Paulin z Noli uczeń Auzoniusza, „Meander” 49 (1994) 33-42.

Étienne R., Ausone et l’Espagne, w: Mélanges d’archéologie, d’épigrahie et d’histoire oferts a Jérôme Carcopino, éd. J. Heurgon – G. Picard, Paris 1966, 319-332.

Étienne R., Bordeaux antique, Bordeaux 1962.

Frend W.H.C., Paulinus of Nola and the Last Century of the Western Empire, JRS 59 (1969) 1-11. (Crossref)

Garzya A., L’epistolografia letteraria tardoantica, w: tenże, Il mandarino e il quotidiano. Saggi nella letteratura tardoantica e bizantina, Napoli 1983, 347-365.

Green R.P.H., Ausonius’ „Fasti” and „Caesares” revisited, CQ 49 (1999) 573-578. (Crossref)

Green R.P.H., Commentary, w: The Works of Ausonius, edited with introduction and commentary by R.P.H. Green, Oxford 1991, 233-663.

Green R.P.H., The Correspondence of Ausonius, AC 49 (1980) 191-211. (Crossref)

Grimal P., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, tłum. M. Bronarska i inni, Wrocław 2008.

Kokoszko M., Ryby i ich znaczenie w życiu codziennym ludzi późnego antyku i wczesnego Bizancjum (III-VII w.), Łódź 2005.

Kokoszko M., Sosy w kuchni greckiej. „Garum” (g£roj) i pochodne, Vox Patrum 49 (2006) 289-298. (Crossref)

Krynicka T., „Maturam frugem flore manente

Krynicka T., Decymus Magnus Auzoniusz w świetle własnych utworów, Pelplin 2014.

Kumaniecki K., Cyceron i jego współcześni, Warszawa 1959.

Lewandowski I., Historiografia rzymska, Poznań 2007.

Lomas Salmonte F.J., „Secessus in villam”: la alternativa pagana al ascetismo cristiano en el círculo de Ausonio, „Antigüedad Cristiana” 8 (1990) 273-286.

Lorenzo Di E., Ausonio. Saggio su alcune componenti stilistiche, Napoli 1980.

Małunowiczówna L., Wstęp, w: Antologia listu starochrześcijańskiego, t. 1: Listy z dziedziny kierownictwa duchowego, Lublin 1978, 7-63.

Mondin L., Commento, w: Decimo Magno Ausonio, Epistole, introduzione, testo critico e commento a cura di L. Mondin, Venezia 1995, 59-289.

Nardo D., Ausonio e Orazio, „Paideia” 45 (1990) 321-336. (Crossref)

Pałucki J., Epistolografia Paulina z Noli (355-430). Adresaci oraz okoliczności powstawania listów, w: Fructus Spiritus est Caritas. Księga jubileuszowa ofiarowana ks. prof. F. Drączkowskiemu, red. M. Wysocki, Lublin 2011, 305-314.

Pałucki J., Świeccy adresaci listów Paulina z Noli, Vox Patrum 42-43 (2002) 253-260. (Crossref)

Pastorino A., Introduzione, w: Opere di Decimo Magno Ausonio, a cura di A. Pastorino, Torino 1971, 11-121.

Posani R.M., Reminiscenze di poeti latini nella „Mosella” di Ausonio, „Studi Italiani di Filologia Classica” 34 (1962) 31-69.

Sawicka J., Feniks. Chrześcijańska interpretacja mitu u Laktancjusza, Warszawa 2000.

Sivan H., Ausonius of Bordeaux. Genesis of a Gallic aristocracy, London 1993.

Stankiewicz L., Ilustrowany słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław 2008.

Strzelecki W., Zarys metryki łacińskiej, w: Metryka grecka i łacińska, red. W. Strzelecki – M. Dłuska, Wrocław 1959, 72-139.

Styka J., Sydoniusz Apollinaris i kultura literacka w Galii V wieku, Kraków 2008.

Swoboda A., Przyjaźń i konflikt Auzoniusza i Paulina z Noli w świetle korespondencji, „Eos” 83 (1995) 307-321.

The Prosopography of the Later Roman Empire, t. 1: A.D. 260-395, ed. A.H.M. Jones – J.R. Martindale, Cambridge 1971.

Trout D., Paulinus of Nola. Life, Letters and Poems, Berkeley 1999. (Crossref)

Wasyl A.M., Rzymski list poetycki. Próba opisania gatunku, Kraków 2002.

Winniczuk L., Ludzie, zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 2006.

Winniczuk L., Pliniusz Młodszy w świetle swoich mów i listów, Warszawa 1987.

Witke C., „Numen Litterarum”. The Old and the New in Latin Poetry from Constatntine to Gregory the Great, Leiden 1971. (Crossref)

Żmudziński M., Kilka słów o zbytku – spożyciu kosztownych przysmaków w rzymskich prowincjach w dobie Cesarstwa, w: Zbytek i ubóstwo w starożytności i średniowieczu, red. L. Kostuch – K. Ryszewska, Kielce 2010, 245-251.


Published
2016-07-15


Krynicka, T. (2016). Wczesna korespondencja Auzoniusza z Paulinem z Noli. Vox Patrum, 65, 353–371. https://doi.org/10.31743/vp.3506

Tatiana Krynicka 
Uniwersytet Gdański



License

Papers published in Vox Patrum are covered by the Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) licence. Authors and users can use published works licensed under the CC-BY-ND since 2018. For earlier publications, copyrights are available under fair use rights in accordance with the Act of February 4, 1994 on copyrights and related rights.