Defense of the Dogma of the Chalcedon Council on the Base of the Fifth Book of the Work "Against Eutyches" by Vigilius of Tapso
Krzysztof Wendlik
Roma , ItalyAbstract
Powyższy artykuł przedstawiający poglądy teologiczne Wigiliusza z Tapso, jednego z biskupów północnoafrykańskich, żyjącego na przełomie V i VI wieku, przywołuje atmosferę debat teologicznych dotyczących dogmatu chalcedońskiego, nie gasnących przez kolejne dziesięciolecia po jego uroczystym ogłoszeniu w roku 451. Kontekst historyczny, w którym żył i pracował Wigiliusz, spowity był panowaniem Wandali, którzy najechali północną część Imperium Rzymskiego w roku 429. Ciągła destabilizacja, a przede wszystkim okrutne prześladowanie wobec chrześcijan i wpływ herezji Ariusza, były warunkami, w których przyszło pełnić posługę biskupią Wigiliuszowi. Jednym z dzieł, które przypisuje się naszemu autorowi, jest Contra Eutychetem (Przeciwko Eutychesowi), gdzie w piątej księdze - zatytułowanej „Obrona dekretu Soboru Chalcedońskiego” - bezpośrednio wykazuje niezasadność sposobu myślenia Eutychesa, głoszącego, iż po fakcie Wcielenia Logosu mamy do czynienia wyłącznie z jedną naturą w Osobie Jezusa Chrystusa. Wigiliusz obalając herezję Eutychesa bazował nie tyle na swoim oryginalnym sposobie argumentacji, który charakteryzowało przeniesienie punktu ciężkości z poziomu spekulacji teologicznych na poziom dywagacji lingwistycznych, lecz przede wszystkim ukazał daleko idącą niezgodność z Tradycją i Nauką Kościoła argumentów Archimandryty pochodzącego z Konstantynopola. Przejawiała się ona chociażby już w tym, że zwolennicy Eutychesa (i on sam) akceptowali poglądy Ariusza, potępione o wiele wcześniej, tym samym tracili moralne prawo do dyskusji na płaszczyźnie wiary i teologii. Punktem odniesienia dla Wigiliusza jako teologa w obronie Horosu Chalcedońskiego były z całą pewnością oficjalne wypowiedzi Soborów oraz pogłębione studium teologii św. Augustyna i papieża św. Leona Wielkiego, a zwłaszcza jego Tomus ad Flavianum. Argumentem, który przemawia z całą pewnością na korzyść biskupa Tapso, jest wierność Nauce i Tradycji Kościoła, dzięki której swobodnie i pewnie mógł się poruszać na polu teologii, która pozostała dla niego tym, czym być powinna, a więc interpretacją wiary przeżywanej we wspólnocie Kościoła.
Keywords:
Vigilius of Thapsus, Contra Eutychetem, Council of Chalcedon, DogmaReferences
Augustinus Hipponensis, De moribus ecclesiae catholicae et de moribus Manichaeorum, PL 32
Augustinus Hipponensis, Enchiridion defide, spe et caritate, CCL 46
Augustinus Hipponensis, Epistula, CCL 44
Augustinus Hipponensis, In Iohannis evangelium tractatus, CCL 36
Courcelle P., Historie litteraire des grandes invasions germaniques, Paris 1964
Courtois Ch.., Les Vandale de l’Afrique, Paris 1955
Cyrillus Alexandrinus, Epistula 3 ad Nestorium
Denzinger H., Enchiridion Symbolorum, definitionum et declarationum de rebus fidei et morum, ed. IV - bilingue, a cura di P. Hünermann, Bologna 2001
Facundus Hermianensis, Pro defensione trium capitulorum, PL 67, tł. Facondo Di Ermiane, Difesa dei tre capitoli, vol. 1, CTP 193, Roma 2007
Ficker G., Studien zu Vigilius von Thapsus, Leipzig 1897
Gregorius Nazianzenus, Epistulae theologicae, SCh 208, Paris 1974
Grillmeier A., Gesu il Cristo nella fede della Chiesa, 1/2: Dall’eta apostolica al concilio di Calcedonia (451), trad. E. Norelli - S. Olivieri, Brescia 1982
Guidi P. (ed.), Contro gli ariani, CTP 184, Roma 2005
Hilarius Pictaviensis, De Trinitate, SCh 462
Hilarius Pictaviensis, Liber de synodis seu de fide orientalium, PL 10
Isola A., I cristiani dell’Africa vandalica nei sermones del tempo (425-534), Milano 1990
Marius Mercator, Scholia de incarnatione Unigeniti, PL 48
Moderan Y., L’Africa e la persecuzione vandalica, in: Storia del cristianesimo, religione-politica- cultura, vol. 3: Le Chiese d’Oriente e d’Occidente (432-610), Roma 2002, 246-273
Petri S. (ed.), Contro Eutiche, Brescia 2003
Silva Tarouca C., Textus et Documenta, Romae 1934
Simonetti M., Letteratura antimonofisita d’Occidente, „Augustinianum” 18 (1978)
Simonetti M., Letteratura cristiana d’Africa, in: Patrologia, vol. 4: Dal Concilio di Calcedonia a Beda. I Padri latini, ed. A di Berardino, Genova 1996
Victor Vitensis, Historia persecutionis Africanae Provinciae, PL 58, tł. J. Czuj: Dzieje prześladowania Kościoła w Afryce przez Wandalów, POK 14, Poznań 1930
Vigilius Tapsensis, Contra Eutychetem
Vigilius Tapsensis, Dialogus contra Arianos, PL 62, tł. P. Guidi: Contro gli ariani, CTP 184, Roma 2005
Roma
License
Papers published in Vox Patrum are covered by the Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) licence. Authors and users can use published works licensed under the CC-BY-ND since 2018. For earlier publications, copyrights are available under fair use rights in accordance with the Act of February 4, 1994 on copyrights and related rights.
