Nicene terminology defended by Athanasius of Alexandria in "De Decretis Nicaenae synodi" and the possible influence of Eusebius’ "Epistula ad Caesarienses"
Pavel Dudzik
Palacký University Olomouc , CzechiaAbstract
Celem artykułu jest porównanie dwóch narracji teologicznych – zawartych w Epistula ad Caesarienses Euzebiusza z Cezarei i De decretis Nicaenae synodi Atanazego Aleksandryjskiego – prezentujących orzeczenia Soboru Nicejskiego i mających na celu doprowadzenie do uznania Credo nicejskiego. W niniejszym opracowaniu została dokonana przede wszystkim analiza rozdziałów 19. i 20. De decretis Nicaenae synodi, w których mogą być obecne sugestie polemiczne w stosunku do sformułowań z listu Euzebiusza. Obiektem badań jest także zawarta w De decretis Nicaenae synodi 24 dwustopniowa struktura definicji ÐmooÚsioj, która może mieć swoje źródła w liście Euzebiusza. Godny prześledzenia jest także fragment 25. dzieła Atanazego zawierający ukryte aluzje do wzmianki o nicejskich poprzednikach w piśmie Euzebiusza. Na podstawie analiz tych fragmentów wydaje się, że Atanazy dokładnie rozważył argumenty i słabe punkty wywodów Euzebiusza i stało się to podstawą do jego własnej narracji teologicznej broniącej nicejskiego wyznania wiary.
Keywords:
trinitarian terminology, Nicene Council, Athanasius of Alexandria, Eusebius of CaesareaReferences
Asterius of Cappadocia, Fragmenta, ed. M. Vinzent, Asterius von Kappadokien, Die theologischen Fragmente, Supplements to Vigiliae Christianae 20, Leiden 1993
Athanasius, De decretis Nicaenae synodi, in Athanasius Werke, ed. H.G. Opitz, Band II, Teil 1, Lieferung 3, Berlin – Leipzig 1935
Athanasius, Oratio contra Arianos
Ayres L., Athanasius’ Initial Defense of the Term homoousios: Rereading the De decretis Nicaenae synodi, JECS 12 (2004) 337-359
Ayres L., Nicaea and its Legacy: An Approach to Fourth-Century Trini¬tarian Theology, Oxford 2004
Del¬Cogliano M., Eusebian Theologies of the Son as the Image of God before 341, JECS 14 (2006) 459-484
Epiphanius, Panarion, ed. K. Holl – J. Dummer, GCS 37, Berlin 1985
Eusebius, De ecclesiastica theologia, ed. E. Klostermann – G.Ch. Hansen, GCS 14 (Eusebius Werke 4), Berlin 1991
Eusebius, Demonstratio evan¬gelica, ed. I.A. Heikel, GCS 23 (Eusebius Werke 6), Berlin 1913
Eusebius, Epistula ad Caesarienses
Gonnet D., La réception de Nicée I par Athanase: quels types de langage utilise-t-il pour parler du Verbe?, in: Christus bei den Vätern: Forscher aus dem Osten und Westen Europas an den Quellen des gemeinsamen Glaubens, ed. Y. de Andia – P. Leander Hofrichter, Innsbruck 2003
Hanson R.P.C., The Search for the Christian Doctrine of God: The Arian Controversy, 318-381, Edinburgh 1988
Lienhard J.T., Acacius of Caesareas’ Contra Marcellum: Its Place in Theology and Controversy, StPatr 19 (1989)
Louth A., The Use of the Term idios in Alexandrian Theology from Alexander to Cyril, StPatr 19 (1989)
McCarthy Spoerl K., Athanasius and the anti-Marcellan controversy, ZACh 10 (2006) 34-55
Stru¬twolf H., Die Trinitätstheologie und Christologie des Euseb von Caesarea: Eine dogmengeschichtliche Untersuchung seiner Platonismus-Rezeption und Wirkungsgeschichte, Göttingen 1999
Weinandy T.G., Athanasius. A Theological Introduction, Ashgate 2007
Palacký University Olomouc
License
Papers published in Vox Patrum are covered by the Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) licence. Authors and users can use published works licensed under the CC-BY-ND since 2018. For earlier publications, copyrights are available under fair use rights in accordance with the Act of February 4, 1994 on copyrights and related rights.
