Unknown Documents Related to Gen. Wacław Scaevola- -Wieczorkiewicz from the World War II Period
Abstract
Gen. Wacław Scaevola-Wieczorkiewicz was renowned for his commanding abilities, courage and conscientious character since the days of the legions. This caused him to quickly climb the military career ladder in the Second Republic. During this time, he acquired practical and theoretical experience, which earned him the general’s rank in 1927. He served longest in the military unit in Jarosław (1926–1935), to spend the last years before the outbreak of war at DOK (Corps District Command) number X in Przemyśl as its commander. During World War II (after the Polish campaign) he emigrated, thus beginning his soldier-refugee life. Among other places, he stayed in France (where he was assigned in the Chief Commander’s Training Inspectorate) and then in Switzerland, where he remained after the war until his death in 1969. This publication presents two hitherto unknown documents created during World War II, which concerned the person of Gen. W. Scaevola-Wieczorkiewicz. According to them, he was accused of abusing his authority as an officer in the construction of his own house in Rozwadów, near StalowaWola, and had to clarify the matter. This was important, since at that time several institutions were established in exile that sought and collected information that could later become the basis for lawsuits, especially against those associated with the pre-war Sanation. Those undoubtedly included Gen. W. Scaevola-Wieczorkiewicz. Presumably, the so-called “strong evidence” could not be collected, as Gen. Scaevola-Wieczorkiewicz did not appear in court as a defendant. Nonetheless, these two documents show, on the one hand, a meticulous effort to hold the previous power camp accountable and to remove it from any real influence on Polish refugee state policy, and on the other, they make clear the multifaceted nature of the potential allegations that could have formed the basis for an indictment.
Keywords:
Gen. Scaevola-Wieczorkiewicz, Registration Office of the Ministry of Military Affairs, World War IIReferences
[Chmurowicz, Jan]. Artylerzysta Piłsudskiego. Wspomnienia gen. Jana Chmurowicza, edited by Krzysztof Drozdowski. Warsaw: Agencja Wydawnicza CB, 2019.
“Decree of the President of the Republic of Poland dated 30 May 1940 on the establishment of a Commission in connection with the outcome of the 1939 war campaign.” Dziennik Ustaw RP 1940 ( Journal of Laws of the Republic of Poland), no. 10, pos. 27.
“Decree of the President of the Republic of Poland dated 30 November 1939 on the responsibility of officers for their activities during the war campaign of 1939.” Dziennik Ustaw RP 1939 (Journal of Laws of the Republic of Poland), no. 103, pos. 1007.
Furgalski, Tadeusz ‘Wyrwa’. Dziennik 1913–1916, edited by Piotr Cichoracki. Kraków: Księgarnia Akademicka, Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2011.
Jurga, Tadeusz. Obrona Polski 1939. Warsaw: PAX, 1990.
Kryska-Karski, Tadeusz, and Stanisław Żurakowski. Generałowie Polski Niepodległej. Warsaw: Editions Spotkania, 1991.
Kulka, Grzegorz. “Próba „politycznego” rozliczenia gen. Kazimierza Schally’ego w 1940 r.” In Studia i szkice o dwudziestoleciu międzywojennym, edited by Tomasz Chłopecki and Paweł Fiktus. Kraków: AT Wydawnictwo, 2020.
Kwiecień, Marcin. Wśród potępieńczych swarów. Prawne aspekty rozliczeń politycznych wśród uchodźstwa polskiego we Francji i Wielkiej Brytanii 1939–1943. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2013.
Łunkiewicz, Jerzy. “Naczelne Władze Polskich Sił Zbrojnych na Obczyźnie w latach 1939–1945.” Bellona (London), no. 2–3 (1957).
Majka, Jerzy. Generał brygady Wacław Scaevola-Wieczorkiewicz 1890–1969. Krótka biografia wojskowa. Rzeszów: Wydawnictwo Libra PL, 2018.
Mądzik, Władysław. “Wacław Scaevola-Wieczorkiewicz. Zapomniany generał.” Powiśle Lubelskie, no. 2 (2017).
“Obwieszczenie z dn. 15 XI 1939 r. w sprawie Komisji Rejestracyjnej.” Monitor Polski 1939, no. 252–7.
Piłsudski, Józef. Pisma zbiorowe, vol. 4. Warsaw: Instytut Józefa Piłsudskiego Poświęcony Badaniu Najnowszej Historii Polski, 1937.
Rakowski, Janusz. “Szwajcaria.” In Akcja niepodległościowa na terenie międzynarodowym 1945–1990, edited by Tomasz Piesakowski. London: Polskie Towarzystwo Naukowe na Obczyźnie, 1999.
Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych z dn. 21 XI 1939 r. o organizacji i wyborach do oficerskich sądów honorowych w czasie wojny, Ref. R.94, Dziennik Rozkazów Tajnych 1940, The Polish Institute and Sikorski Museum, London.
Rynkiewicz, Artur. “Światowe Zjazdy Wolnych Polaków.” In Kierownictwo obozu niepodległościowego na obczyźnie 1945–1990, edited by Aleksander Szkuta. London: Polskie Towarzystwo Naukowe na Obczyźnie, 1996.
Schimitzek, Stanisław. Na krawędzi Europy. Wspomnienia portugalskie 1939–1946. Warsaw: PWN, 1970.
Smoliński, Józef. Polskie władze państwowe i wojskowe na uchodźstwie. Warsaw: Oddział Edukacji Obywatelskiej, KONJAN, 1999.
Starzyński, Roman. Cztery lata wojny w służbie Komendanta. Przeżycia wojenne 1914–1918. Warsaw: Wydawnictwo Tetragon, Instytut Wydawniczy Erica, 2012.
Stawecki, Piotr. Generałowie Polscy. Zarys portretu zbiorowego 1776–1945. Warsaw: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR: Bellona, 2010.
Stawecki, Piotr. Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warsaw: Bellona, 1994.
Stroński, Stanisław. Polityka rządu polskiego na uchodźstwie w latach 1939–1942, vol. 1, edited by
Jacek Piotrowski. Nowy Sącz: Goldruk, 2007.
Wojtaszak, Andrzej. Generalicja Wojska Polskiego w latach 1935–1939 (analiza grupy funkcjonalno- dyspozycyjnej). Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2018.
Zamorski Kordian Józef. Dzienniki (1930–1938), edited by Robert Litwiński and Marek Sioma. Warsaw: Instytut Józefa Piłsudskiego; Łomianki: Wydawnictwo LTW, 2011.
University of Wroclaw https://orcid.org/0000-0003-2844-5442
