La comunità della Santissima Trinità e la complicità della triade diabolica
Dariusz Kowalczyk
Papieski Uniwersytet Gregoriański w Rzymie , WłochyAbstrakt
„Na świecie doznacie ucisku, ale miejcie odwagę: Jam zwyciężył świat” (J 16, 33) – te słowa Jezusa trzeba interpretować według zasady: „już i jeszcze nie”. Jezus jako ukrzyżowany i zmartwychwstały już zwyciężył w sposób definitywny, ale historia jeszcze się nie skończyła. Ten, którego Biblia nazywa diabłem, szatanem i zwodzicielem całej ziemi (por. Ap 12, 9), został już pokonany, tym niemniej jeszcze działa w świecie. Istota jego działania polega na udawaniu Zbawiciela człowieka. W 13 rozdziale Apokalipsy widzimy smoka (diabła), który powołuje bestię pierwszą i bestię drugą (fałszywego proroka) i w ten sposób formuje triadę diaboliczną. Znane powiedzenie, że diabeł jest „simia Dei” (małpą Boga), można by zatem sparafrazować, a zarazem doprecyzować, że diabeł jest „simia Trinitatis (małpą Trójcy). Rzeczywiście, szatan imituje, przedrzeźnia, „małpuje” Trójcę Świętą, aby zwieść ludzi. W kuszeniu Jezusa na pustyni celem złego ducha nie jest jedynie Jezus, Syn wcielony, ale całą Trójca. Diabeł próbuje uderzyć w relacje trynitarne, tj. wzajemną relację Syna i Ojca w Duchu Świętym. Dlatego Jezus odpiera ataki diabła nie tyle powołując się na swą Boskość, co wskazując na Ojca i Jego wolę. Zestawienie dynamiki działania Trójcy Świętej, Ojca, Syna i Ducha, z dynamiką działania triady, smoka i jego dwóch bestii, pozwala na uchwycenie istotnych cech, z jednej strony, wspólnoty w Trójcy, a z drugiej, skorumpowanego wspólnictwa triady przypisującej sobie Boskie cechy. Artykuł jest w pewnym sensie trynitarnym komentarzem do numeru 677 Katechizmu Kościoła Katolickiego: „Kościół wejdzie do Królestwa jedynie przez tę ostateczną Paschę, w której podąży za swoim Panem w Jego Śmierci i Jego Zmartwychwstaniu. Królestwo wypełni się więc nie przez historyczny triumf Kościoła zgodnie ze stopniowym rozwojem, lecz przez zwycięstwo Boga nad końcowym rozpętaniem się zła”. Owo rozpętanie się zła jest efektem wysiłków triady diabolicznej, której działanie ma jednak swoją miarę. Tą miarą jest zbawcze dzieło Trójcy Przenajświętszej, które wypełniło się w śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa Chrystusa.
Słowa kluczowe:
Trójca, triada diaboliczna, Apokalipsa, wspólnota, skorumpowane wspólnictwoBibliografia
Anonima contemporanea, Quante cose potrei dirti. Le parole dettate da Gesù a una mistica dei nostri giorni, Milano: Mondadori 2001.
Balducci C., Il diavolo, Casale Monferrato (AL): Piemme 1988.
Bergoglio J.M., Guarire dalla corruzione, Bologna: Emi 2013.
Biguzzi G., Apocalisse, Milano: Edizioni Paoline 2005.
Bonsirven G., L’Apocalisse di S. Giovanni, Roma: Studium 1963.
Cassiano G., Collationes, PL XLIX, 991b, http://www.monumenta.ch/latein/text.php?tabelle=Cassianus&rumpfid=Cassianus,%20Collationes,%202,%2015,%20%20%20%201&level=&domain=&lang=0&id=&hilite_id=&links=1&inframe=1 [accesso: 15.04.2021].
Cesarale E. – Kowalczyk D., Czytanie Apokalipsy – czytanie Kościoła, „Homo Dei” 3-4/2020, p. 24-33.
Colzi A., Come satana corrompe la società, Prato: Città Ideale 2009.
Commissione Teologica Internazionale, Alcune questioni riguardanti la cristologia, 1979, https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/cti_documents/rc_cti_1979_cristologia_it.html [accesso: 15.04.2021]
Delcor M., Le livre de Daniel, Paris: Gabalda 1971.
Fava F., Presentazione, in: A.S. Levi di Gualdo, E satana si fece trino, Acireale – Roma: Bonanno Editore 2011.
Fede cristiana e demonologia (il testo scritto da un esperto sulla richiesta della Congregazione per la Dottrina della Fede), “L’Osservatore Romano”, 26.06.1975, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_19750626_fede-cristiana-demonologia_it.html (accesso 15.04.2021).
Giblin C.H., Apocalisse, trad. L. Arnaboldi, Bologna: EDB 1993.
Giovanni Paolo II, Memoria e identità, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2005.
Grasso S., Apocalisse, Roma: Città Nuova 2011.
Ignazio di Loyola, Esercizi spirituali, Torino: Edizioni Paoline 1988.
Jüngel E., Dio, mistero, del mondo. Per una fondazione della teologia del Crocifisso nella disputa tra teismo e ateismo, Brescia: Queriniana 1982.
Kowalczyk D., Le ideologie del male e la Misericordia di Dio in Giovanni Paolo II, in: J. Mikrut (a cura di), Sangue del vostro sangue, ossa delle vostre ossa, Il pontificato di Giovanni Paolo II (1978-2005) e le Chiese in Europa centro-orientale. Nel centenario della nascita di Karol Wojtyła, San Pietro in Cariano (Verona): Il Segno dei Gabrielli 2020, p. 867-898.
Ladaria L., Il Dio vivo e vero. Il mistero della Trinità, Cinisello Balsamo (Milano): Edizioni San Paolo.
Lavatori R., Satana, l’angelo del male, Torino: La fontana di Siloe 2018.
Lugaresi L., I padri della Chiesa fra teatro e internet, “L'Osservatore Romano” 16.02.2011, http://www.vatican.va/news_services/or/or_quo/cultura/2011/038q05a1.html [accesso: 15.04.2021].
Maranesi P., Figure del male. Questioni aperte sul “diabolo”, Assisi: Cittadella Editrice 2017.
Moltmann J., Il Dio crocifisso. La croce di Cristo, fondamento e critica della teologia cristiana, Brescia: Queriniana 1973.
Papa Francesco, Angelus, 20.02.2021, http://www.vatican.va/content/francesco/it/angelus/2021/documents/papa-francesco_angelus_20210221.html [accesso: 15.04.2021].
Papa Francesco, Esortazione apostolica Evangelii gaudium, 2013.
Ratzinger J., Introduzione al cristianesimo, trad. G. Francesconi, Brescia: Queriniana 2013.
Sagne J.-C., Lecture spirituelle de l’Apocalypse. Viens, Seigneur Jésus!, Paris: Emmanuel 2003.
Tertulliano, De Praescriptione Haereticorum, PL 2, 54, http://www.tertullian.org/latin/de_praescriptione_haereticorum.htm [acceso: 15.04.2021].
Tertulian, De ieiunio adversus Psychicos, cap. XVI, PL 2, 977, http://www.tertullian.org/latin/de_ieiunio.htm [accesso: 15.04.2021].
La Trinità : Approccio biblico - teologico - letterario – artistico, G. Bortone (a cura di), L’Aquila: Studio Biblico Teologico Aquilano 2000.
Vanni U., Apocalisse di Giovanni, vol. II, a cura di L. Pedroli, Assisi: Cittadella Editrice 2018.
Varillon F., Un compendio della fede cattolica, trad. M. Chiolerio, Bologna: EDB 2007.
Zizioulas I., Comunione e alterità, trad. M. Campatelli, G. Cesareo, Roma: Lipa 2016.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
