Islam w Europie – między zagrożeniem a integracją

Stanisław Jan Rabiej

Uniwersytet Opolski , Polska
https://orcid.org/0000-0003-3677-2128


Abstrakt

W artykule nakreślono możliwe reperkusje większej obecności przedstawicieli islamu w Europie na początku XXI stulecia. Odsetek muzułmanów w Europie wzrósł z 2% w 1950 r. do 6% w 2020 roku. W recepcji nowej fali napływu muzułman na Stary kontynent przedstawiono przewidywalne konsekwencje. Rozważono zaistnienie dwu scenariuszy. Jednym z nich jest narastające wciąż przekonanie o zagrożeniu ze strony wzrastającej w Europie populacji muzułman. Innym możliwym rozwiązaniem jest ich sukcesywna integracja. Dla obu wersji rozwoju wydarzeń przedstawiono wyraźne przesłanki opierające się na znanych faktach, decyzjach społeczno-politycznych, ratyfikowanych umowach oraz deklaracjach decydentów. Podjęto dyskusje z pojawiającymi się stereotypami znamionującymi niechętne nastawienie do wzrastającej obecności islamu na Starym kontynencie. Przedstawiono też wdrażane praktyki na  rzecz integracji społeczności muzułmańskiej.

Słowa kluczowe:

Europa, islam, uchodźcy, ruch migracyjny, integracja, stereotypy, dialog międzyreligijny

Allievi S., Nielsen J., Muslim networks and transnational communities in and across Europe, Leiden-Boston: Brill 2003.

Appleby J.K., Papież imigrantów, tłum. J. Mikuczewski, https://deon.pl/wiara/wiara-i-spoleczenstwo/papiez-imigrantow [dostęp: 11 IV 2020 r.].

Bracewell M., Gilbert & George – Scapegoating. Pictures for London, London: White Cube 2013.

Dassetto F., La rencontre complexe. Occidents et islams, Louvain-la-Neuve: Académia 2004.

Dassetto F., The Task That Awaits Us, „Oasis” 28 (2018), p. 7-13.

Europol, Terrorism Situation and Trend Report 2019 (TE-SAT), https://www.europol.europa.eu/activities-services/main-reports/terrorism-situation-and-trend-report-2019-te-sat [dostęp: 21 III 2020 r.]

Evans J., Baronavski Ch., How do European countries differ in religious commitment, https://www.pewresearch.org/fact-tank [dostęp: 1 II 2020 r.].

Galland O., Les jeunes français ont-ils raison d’avoir peur ?, Paris: Armand Colin 2009.

Galland O., Les jeunes, „Questions de communication” 18 (2010), p. 298-300.

Garner S., Selod S., The Racialization of Muslims: Empirical Studies of Islamophobia, „Critical Sociology” 41 (2015), no 1, p. 9-19.

Grzybowski P., Edukacja międzykulturowa – przewodnik, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls 2010.

Huntington S., Zderzenie cywilizacji, tłum. H. Jankowska, Warszawa: WWL Muza.

Kepel G., Jihad. Expansion et déclin de l'islamisme, Paris: Gallimard 2000.

Kepel G., Passion arabe, Paris: Gallimard 2013.

Kepel G., Terreur dans l'Hexagone, Genèse du djihad français, Paris: Gallimard 2015.

Kettani H., Muslim Population in Europe: 1950-2020, „International Journal of Environmental Science and Development” 2 (2010), no 1, p. 154-164.

Khawaja M.A., The Arab Time Capsule- Once You Were the Leaders of Islamic Civilization, https://www.sailanmuslim.com/news [dostęp: 21 III 2020 r.].

Lamiat S., Charlie Hebdo: Classmates protest innocence of suspect Hamyd Mourad, 18, with school alibi, „Independent”, 8 I 2008 r., https://www.independent.co.uk/news/world/europe/charlie-hebdo [dostęp: 9 I 2008 r.].

Lewis B., What Went Wrong?: The Clash Between Islam and Modernity in the Middle East, (Co się właściwie stało? O kontaktach Zachodu ze światem islamu, tłum. J. Kozłowska, Warszawa: Dialog 2003.)

Liedel K., Piasecka P., Terroryzm wczoraj i dziś, Warszawa: PWN 2015.

Maréchal B., Nielsen J., Dassetto F., Muslim in the Enlarged Europe: Religion and Society, Leiden: Brill 2003.

Nielsen J., Muslims in Western Europe, Edinburgh: University Press 2004.

Parzymies A. (red.), Islam a terroryzm, Warszawa: Dialog 2015.

Parzymies A. (red.), Muzułmanie w Europie, Warszawa 2005.

Rabiej S., Migration Crisis in Europe – Myths and Reality, „Studia Oecumenica” 19 (2019), p. 413-426.

Rabiej S., Pedagogia inkluzji w nauczaniu i postawie papieża Franciszka, w: M. Lis (red.), Mosty, a nie mury. 5 lat pontyfikatu Franciszka, Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego 2018, s. 71-82.

Rabiej S., Zasadność edukacji interkulturowej w obozach dla uchodźców, w: P. Landwójtowicz (red.), Matrimonio et Familiae. Z problematyki małżeństwa i rodziny, Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego 2016, s. 237-250.

Soage A.B., The Danish Caricatures Seen from the Arab World, „Totalitarian Movements and Political Religions” 7 (2006) no 3, p. 363-369.

UNHCR, Mediterranean situation, https://data2.unhcr.org/en/situations/mediterranean [dostęp: 10 IV 2020 r.]

Widy-Behiesse M. (red.), Islam w Europie. Bogactwo różnorodności czy źródło konfliktów?, Warszawa: Dialog 2012.

Widy-Behiesse M., Zasztowt K. (red.), Islam w Europie. Nowe kierunki badań. Księga ku czci Profesor Anny Parzymies, Warszawa: Dialog 2015.

Pobierz

Opublikowane
2020-09-15


Rabiej, S. J. (2020). Islam w Europie – między zagrożeniem a integracją. Studia Nauk Teologicznych PAN, (15), 159–178. https://doi.org/10.31743/snt.8836

Stanisław Jan Rabiej  stanrab@uni.opole.pl
Uniwersytet Opolski

Prof. zw. dr hab., duchowny Kościoła rzymsko-katolickiego, profesor nauk teologicznych, specjalizuje się w zakresie nauk teologicznych: antropologia teologiczna, teologia dogmatyczna, ekumenizm. Zasadnicze miejsce pracy: Uniwersytet Opolski, Wydział Teologiczny, Instytut  Nauk Teologicznych. W latach 2001-2005 – profesor wizytujący na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Karola w Pradze, od 2014 roku profesor wizytujący na Wydziale „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego. Opublikował ponad 100 prac naukowych, w tym 15 monografii; wypromował 9 doktorów, 49 magistrów i 14 licencjuszy.

 

https://orcid.org/0000-0003-3677-2128