Theological And Liturgical Aspect Of the Last Sunday In the Pre-Lenten Season In the Orthodox Church

Adam Magruk

Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie , Poland
https://orcid.org/0000-0001-9468-624X


Abstract

This article discusses the last Sunday in the Pre-Lenten period in the liturgical tradition of the Orthodox Church known as “Cheese-fare Sunday” or “Forgiveness Sunday”. The faithful’s attention is concentrated on the need to forgive others as one of the main conditions of crossing the threshold of Great Lent. Particularly noteworthy is the explanation of the very term “forgiveness”, as well as the kind of theological and moral message that the Fathers of the Church and the authors of the texts of the services of Great Lent find in it.
Furthermore, it also clearly points out the tragic consequences of the fall of man, which is why has also been called “The Sunday of the Expulsion of Adam and Eve from Paradise.” The main reason for recollecting this tragic event is the purely didactic aspect. There are two perspectives of spiritual life for a man who begins the trial of a fast way. On the one hand, endowed with free will - like the protoplasts - has the opportunity to choose a life in accordance with God’s commandments, which will result in constant communion with
Him and saturating the gift of His grace. On the other hand, he observes what the lack of temperance and disobedience to the Creator causes. Great Lent is therefore an attempt to show the right way to return to Paradise reality and unity with God and people.

Keywords:

Great Lent, forgiveness, sin, prayer.

Biblia Tysiąclecia. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Poznań: Pallotinum 2000.
Cyprianus Carthaginensis, Liber de lapsis, PL 3, 463-494.
Magruk A., Wybrane elementy życia liturgicznego w nauczaniu świętego Marka biskupa Efezu Eugenikosa, Projekt badawczy (etap III), finansowany z dotacji celowej na prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych, służących rozwojowi młodych naukowców oraz uczestników studiów doktoranckich w Chrześcijańskiej Akademii
Teologicznej w Warszawie (2016), Warszawa 2016, mps w bibliotece Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie.
Poniedziałek pierwszego tygodnia postu, http://www.liturgia.cerkiew.pl/pages/File/docs/czatek-02-poniedzialek[1].pdf [dostęp: 14.12.2018 r.].
Porządek Wielkiego Powieczerza, http://www.liturgia.cerkiew.pl/pages/File/docs/hora-09--powieczerze.pdf [dostęp: 13.12.2018 r.].
Schmemann A., Wieki Post, tłum. A. Kempfi, Białystok: Orthdruk 1990.
Starowieyski M., Czego mogą nas nauczyć Ojcowie Pustyni, Kraków: List 2006.
W niedzielę seropustną. Wypędzenie Adama. Czuwanie zwykłe, http://www.liturgia.cerkiew.
pl/pages/File/docs/triod-02-przedposcie[2].pdf [dostęp: 21.12.2018 r.].
W sobotę palmową wieczorem, http://www.liturgia.cerkiew.pl/pages/File/docs/triod-08--tydzien-vi[1].pdf [dostęp 21.12.2018 r.].
W Świętą i Wielką Niedzielę Paschy, http://www.liturgia.cerkiew.pl/pages/File/docs/n-02--tydzien-paschalny.pdf [dostęp: 21.12.2018 r.].
Wejman H., Miłosierdzie Boga a duch skruchy i wybaczenia w życiu człowieka, „ColloquiaTheologica Ottoniana” 2 (2016), s. 185–200.
Wtorek pierwszego tygodnia, http://www.liturgia.cerkiew.pl/pages/File/docs/poczatek-03--wtorek[1].pdf [dostęp: 14.12.2018 r.].
Βίττης Ευσέβιος, αρχιμ., Αναβάσεις, Αθήνα: Έλαφος 1975.
Δαμασκηνού Ιωάννου, Έκδοσις Ακριβής της Ορθοδόξου Πίστεως, PG 96.
Καραγιάννης Διονύσιος, π., Η συγχώρεση και η νηστεία ως προϋποθέσεις της πνευματικής ζωής, https://www.romfea.gr/pneumatika/20149-i-sugxoresi-kai-i-nisteia-os-pro%CF%
8Bpotheseis-tis-pneumatikis-zois [dostęp:14.12.2018 r.].
Μέγα Αθανασίου, Λόγος Β΄. Πέρι της σωτηριώδους επιφανείας του Χριστού, και κατά Αππολιναρίου, PG 27.
- Λόγος κατά Ελλήνων, PG 25.
Νύσσης Γρηγορίου, Εις Πουλχερίαν Λόγος επικήδείος, PG 46.
Παπαδημητροπούλου Γ.Δ., Με τους Αγίους μας. Συναξάρια Τριωδίου και Πεντηκοσταρίου, Αθήνα: Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος 2002.
Χρυσοστόμου Ιωάννου, Περί νηστείας, PG 62, 731–737.
Алфеев Иларион, митр., Господь Иисус Христос стал новым Адамом, чтобы открыть нам путь к возвращению в рай, https://mospat.ru/ru/2017/02/28/news142921/ [dostęp: 27.12.2018 r.].
Затворник Феофан, cвят., Мысли на каждый день года по церковным чтениям из слова Божия, Москва: Отчий Дом 2012.
Мень Александр, прот., Прощёное воскресенье, https://azbyka.ru/days/p-nedelja-syropustnaja-vospominanie-adamova-izgnanija-proshchenoe-voskresene [dostęp: 27.12.2018 r.].
(Попович) Иустин, aрхим., О первородном грехе, Перм 1999.

Published
2019-12-29


Magruk, A. (2019). Teologiczno-liturgiczny wymiar ostatniej niedzieli przygotowawczej do Wielkiego Postu w Kościele prawosławnym. Studia Nauk Teologicznych PAN, (14), 205–216. https://doi.org/10.31743/snt.2019.14.13

Adam Magruk 
Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie

Duchowny Kościoła Prawosławnego, adiunkt na Wydziale Teologicznym
w C hrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie i wykładowca Prawosławnego
Seminarium Duchownego w Warszawie. Autor m.in. takich publikacji jak: Treść i przesłanie
modlitwy Jezusowej ze szczególnym uwzględnieniem nauki św. Marka Eugenikosa, „Elpis”
20 (2018), s. 145–150; Wybrane elementy nauczania Kościoła Prawosławnego dotyczące
sakramentu małżeństwa, „Społeczeństwo” 4 (2017), s. 108–119; Obrączka ślubna – jej
historia i znaczenie w tradycji Kościoła prawosławnego, „Elpis” 18 (2016), s. 81–86;
Biblijno-historyczna analiza święta Przemienienia Pańskiego, „Rocznik Teologiczny” 57
(2015), z. 3, s. 271–297; „Przeto, ktokolwiek by jadł i pił z kielicha Pańskiego niegodnie
(…) sąd własny je i pije” (1 Kor 11, 27–29) – czyli o właściwym przygotowaniu się do
Świętej Eucharystii według nauki Ojców Kościoła, „Elpis”16 (2014), s. 49–59. Adres do
korespondencji: admagruk@wp.pl.

https://orcid.org/0000-0001-9468-624X