Jezuici jako doctrineros w Andach kolumbijskich XVII wieku
Tomasz Szyszka
Abstract
Jesuits arrived in the land of the New Kingdom of Grande (Colombia) at the beginning of the 17th century. They founded colleges in all most important towns and began the missionary service among Indians, according to the scheme of so-called ‘doctrinas’, i.e. villages inhabited by autochthons. During the years 1605-1660 they worked in a few doctrines on Altiplano in the surroundings of Bogota and Tunja and on eastern slopes of the Andes. Their service was usually very effective and carried out according to the established methodology of the missionary work. They were appealing to the following rules: systematic and regular religious education, knowledge of the local languages by missionaries, development of the educational system including study of the singing and the music, practising solemn liturgy based on solid and well equipped churches. The past experience of the work in ‘doctrinas’ was used in the second half of the 17th century during the establishment of Jesuits’ reductions in Casanare, Meta and Orinoko.
Keywords:
evangelization of Indians, converting, doctrinas (doctrines?), Jesuits, music, architecture, methodology of mission work, Bogota, ColombiaReferences
• Cassani J., Historia de la provincia de la Compañía de Jesús del Nuevo Reino de Granada en la América. Descripción z relación exacta de sus gloriosos misiones en el Reino: Llanos, Meta y Orinoco, [Madrid 1741], Caracas 1967.
• Geografía física y política de la Confederación Granadina, Vol. III, Estado de Boyaca, T. I, Antigua Provincia de Casanare, [w:] A. Codazzi (red.), Viaje de la Comisión Corográfica por el territorio de Casanare 1856, Bogotá 2000.
• Gil Tovas, El arte mestizo, [w:] Historia del arte colombiano, t. V, Barcelona 1977.
• Gil Tovas, La imaginería de los siglos XVII y XVIII, [w:] Historia del arte colombiano, t. IV, Barcelona, 1977.
• Gonzáles Mora F., Reducciones y haciendas jesuíticas en Casanare, Meta y Orinoco ss. XVII-XVIII. Arquitectura y urbanismo en la frontera oriental del Nuevo Reino de Granada, Bogotá 2004.
• Herrera Molina F., Hitos en la historia de la Compañía de Jesús en Colombia. 400 años (1604-2004), Bogotá 2004.
• Mantilla L.C., Colombia: La evangelización fundante (siglo XVI), [w:] P. Borges (red.), Historia de la Iglesia en Hispanoamérica y Filipinas (siglos XV-XIX), t. II, Madrid 1992, s. 315-329.
• Mateos F. , Constituciones para indios del primer Concilio limense (1552), „Missionalia Hispanica”, 19(1950), t. VII, s. 5-54.
• Mercado P. de, Historia de la Provincia del Nuevo Reino y Quito de la Compañía de Jesús, t. II, libro VIII, [w:] J. Rey (red.), Documentos jesuíticos relativos a la historia de la Compañía de Jesús en Venezuela, Caracas 1966.
• Pacheco J.M., La organización de la iglesia en Colombia, [w:] E. Dussel (red.), Historia General de la Iglesia en América Latina, t. VII, Colombia y Venezuela, Salamanca 1981, s. 127-150.
• Pacheco J.M., Los jesuitas en Colombia, t. I, (1567-1654), Bogotá 1962.
• Rey Fajardo J., El legado de Ignacio de Loyola, “Apuntes Ingnacianos” 42(2004), s. 35-81.
• Rey Fajardo J., Los jesuitas en Venezuela, t. II, Los hombres, Bogotá 2006.
• Rivero J., Historia de las misiones de los Llanos de Casanare y los ríos Orinoco y Meta, [Bogotá 1728], Bogotá 1956.
• Romero Sánchez G., Los pueblos de indios en Nueva Granada, Granada 2010.
• Salcedo Salcedo J., Los pueblos se indios en el Nuevo Reino de Granada y Popoyán, [w:] R. Gutiérrez (red.), Pueblos de Indios. Otro urbanismo en la región andina, Quito 1993, s. 179-203.
• Santos A., Los jesuitas en América, Madrid 1992.
• Velandia R., Fontibon. Pueblo de la real corona, Bogotá 1983.
Werbista, doktor misjologii, adiunkt w Katedrze Misjologii Instytutu Dialogu Kultury i Religii Wydziału Teologicznego UKSW. Posiada sześcioletnie doświadczenie pracy misyjnej na Altiplano w Boliwii. Jest członkiem Missionswissenschaftliches Institut w Sankt Augustin k. Bonn i członkiem zarządu Stowarzyszenia Misjologów Polskich. Zajmuje się problematyką historii misji oraz inkulturacji w Ameryce Łacińskiej, jak również pielgrzymek Jana Pawła II do poszczególnych krajów latynoamerykańskich (przy współpracy z Instytutem Papieża Jana Pawła II w Warszawie). Opublikował między innymi: Redukcje jezuickie. Modelowy projekt promocji ludzkiej z okresu kolonialnego, (Lublin 2011); Praktyka misyjna w krajach latynoamerykańskich, „Ameryka Łacińska” (2014); Na styku Ewangelii z kulturami indiańskimi, "Veritati et Caritati" (2014); Listy różne ku chwalebnej ciekawości i chrześcijańskiemu zbudowaniu służące, jezuickich misjonarzy z Ameryki Hiszpańskiej (Poznań 2015). Adres do korespondencji: szyszka.t@gmail.com
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivs 4.0 International License.
