Main features of Joseph Ratzinger’s/Benedict XVI’s anthropology

Łukasz Grzywocz

Uniwersytet Śląski - Wydział Teologiczny / doktorant ks. prof. dr hab. Jerzego Szymika , Poland
https://orcid.org/0000-0003-2158-7763


Abstract

The anthropology of J. Ratzinger/Benedict XVI is strictly theological. Its basis is theocentrism, which is Christocentric. The whole is embedded in ecclesiology. The question of who a man is and how to be a man must be directed to God. His answer is Jesus Christ. It (the answer) is heard in the Church. It, being the Body of Christ, is a space of communion between God and man. Thus, it is God's tool for transforming human existence - liberation and fulfillment. Man is not an independent being. He comes from God. He exists because he is loved. Being created in God's image determines the relational - dialogical - nature of his being. A scratch on God's work is the contamination of sin, which wants to undermine the truth about creation. Asking about who he is, man should turn his eyes to God's perfect image - Jesus (both God and man). The categories of sonship, childhood and pro-existence are characteristic here. All this is available by entering into existence of the Son of God. This is done through baptism in church. There, man can realize his relational existence. The liturgy, however, opens up access to our eschatological destiny.

Keywords:

anthropology, Christology, ecclessilogy, epistemology, liturgy, Eucharist



A. Dokumenty Urzędu Nauczycielskiego Kościoła

Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań: Pallottinum 2009.

Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, w: Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum 2002, s. 526-606.

B. Dokumenty i publikacje J. Ratzingera/Benedykta XVI

Benedykt XVI, Encyklika Caritas in veritate. O integralnym rozwoju ludzkim w miłości i prawdzie, Katowice: Księgarnia św. Jacka 2009.

Benedykt XVI, Encyklika Deus caritas est. O miłości chrześcijańskiej, Kraków: Wydawnictwo M 2008.

Benedykt XVI, Encyklika Spe salvi. O nadziei chrześcijańskiej, Kraków: Wydawnictwo M 2007.

Benedykt XVI, Myśli duchowe, Poznań: W drodze 2008.

Benedykt XVI, Posynodalna adhortacja apostolska Sacramentum caritatis. O Eucharystii, źródle i szczycie życia i misji Kościoła, Tarnów: Biblos 2007.

Ratzinger J., Bóg i świat. Wiara i życie w dzisiejszych czasach, Kraków: Znak 2005.

Ratzinger J./Benedykt XVI, Bóg Jezusa Chrystusa. Medytacje o Bogu Trójjedynym, Kraków: Znak 2006.

Ratzinger J., Chrystus i Jego Kościół, Kraków: Wydawnictwo eSPe 2005.

Ratzinger J., Duch liturgii, Poznań: Christianitas 2002.

Ratzinger J./Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu. Cz. 1: Od chrztu w Jordanie do Przemienienia, Kraków: Wydawnictwo M 2007.

Ratzinger J./Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu. Cz. II: Od wjazdu do Jerozolimy do Zmartwychwstania, Kielce: Jedność 2011.

Ratzinger J., Kościół. Pielgrzymująca wspólnota wiary, Kraków: Wydawnictwo M 2005.

Ratzinger J./Benedykt XVI, Na początku Bóg stworzył... Cztery kazania o stworzeniu i upadku. Konsekwencje wiary w stworzenie, Kraków: Wydawnictwo Salwator 2006.

Ratzinger J., Nowa pieśń dla Pana. Wiara w Chrystusa a liturgia dzisiaj, Kraków: Wydawnictwo Salwator 22005.

Ratzinger J., Prawda w teologii, Kraków: Wydawnictwo M 2005.

Ratzinger J., Sól ziemi. Chrześcijaństwo i Kościół Katolicki na przełomie tysiącleci, Kraków: Znak 2005.

Ratzinger J./Benedykt XVI, Święto wiary. O teologii mszy świętej, Kraków: Salwator 2006.

Ratzinger J., Tajemnica Jezusa Chrystusa, Kielce: Jedność 2005.

Ratzinger J., Wiara – prawda – tolerancja. Chrześcijaństwo a religie świata, Kielce: Jedność 2005.

Ratzinger J., Wiara i przyszłość, Warszawa: IW PAX 1975.

Ratzinger J., Wprowadzenie w chrześcijaństwo, Kraków: Znak 2007.

C. Opracowania myśli J. Ratzingera/Benedykta XVI

Michalik A., Zrozumieć chrześcijaństwo. Istota chrześcijaństwa według Josepha Ratzingera, Tarnów: Biblos 2008.

Rowland T., Wiara Ratzingera. Teologia Benedykta XVI, Kraków: WAM 2010.

Smolka B., Obraz człowieka w teologii J. Ratzingera – Benedykta XVI, w: K. Wolsza (red.), W kręgu teologii Josepha Ratzingera-Benedykta XVI (Sympozja. Uniwersytet Opolski. Wydział Teologiczny, t. 73), Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego 2008, s. 79-94.

Szymik J., Theologia benedicta, t. 1, Katowice: Księgarnia św. Jacka 2010.

D. Literatura pomocnicza

Ireneusz z Lyonu, Chwałą Boga żyjący człowiek, Kraków: Kairos 1999.

Cuda J., Antropologia, w: M. Rusecki, K. Kaucha, I. S. Ledwoń (red.), Leksykon Teologii Fundamentalnej, Lublin-Kraków: Wydawnictwo M 2002, s. 61-71.

Szymik J., „Oto człowiek” – od Adama do Chrystusa. Chrześcijańska antropologia jako korzeń i przyszłość Europy, w: G. Kucza, G. Wita (red.), Antropologia miejscem spotkania i dialogu międzyreligijnego, Katowice: Księgarnia św. Jacka 12008, s. 110-116.


Published
2020-09-15


Grzywocz, Łukasz. (2020). Główne rysy antropologii J. Ratzingera/Benedykta XVI. Studia Nauk Teologicznych PAN, (15), 193–212. https://doi.org/10.31743/snt.7944

Łukasz Grzywocz  lukgr@interia.pl
Uniwersytet Śląski - Wydział Teologiczny / doktorant ks. prof. dr hab. Jerzego Szymika

Duchowny Kościoła Rzymskokatolickiego (Archidiecezja Katowicka), magister licencjonowany teologii, doktorant księdza profesora doktora habilitowanego Jerzego Szymika; absolwent Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Katowicach oraz Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego, rekolekcjonista w Ośrodku Spotkań i Formacji Archidiecezji Katowickiej im. św. Jadwigi Śląskiej w Brennej. Obszary badawcze: teologia Jesepha Ratzingera/Benedykta XVI, relacje: chrystologia-pneumatologia, prawda-duchowość, litera-duch wiary, teologia liturgii.

https://orcid.org/0000-0003-2158-7763