Face to Face: the Growth of the Self in Thomas Merton

Susanne Caroline Rose Jennings

University of Cambridge , Wielka Brytania
https://orcid.org/0000-0001-5179-681X


Abstrakt

Nieżyjący już mnich trapistów i płodny autor, Thomas Merton, intensywnie zajmował się jaźnią, a dokładniej mówiąc, pragnieniem uwolnienia się od tyranii jaźni, którą przyjął za swoją tożsamość. Jego wczesne lata spędzone we Francji i Anglii naznaczone były poczuciem straty i zwichnięcia. Po opuszczeniu Cambridge jego późniejsze życie w Ameryce (studiował w Columbia University) i decyzja o przyjęciu katolickiego chrztu w wieku 23 lat doprowadziły ostatecznie do złożenia przez niego ślubów zakonnych jako mnich cysterski.  Przyjmując imię brat Louis, sądził, że pozostawił za sobą „świat” ze wszystkimi jego pokusami i nierozwiązanymi problemami. Tak mu się jednak tylko wydawało. Lata, które spędził jako trapista, doprowadziły do powstania bestsellerowej autobiografii, napisanej w posłuszeństwie swojemu opatowi i nawiązującej do wielu innych książek o naśladowaniu Chrystusa. Porównanie tej publikacji z Wyznaniami św. Augustyna przyniosło Mertonowi międzynarodową sławę właśnie pod dawnym nazwiskiem. Wyrażał zaniepokojenie „tym cieniem, tym sobowtórem, tym pisarzem, który [...] poszedł za mną do klasztoru... Nie
mogę go stracić”. Z czasem mnich zdał sobie sprawę – dzięki doświadczeniu, żarliwej lekturze Biblii, rozważań św. Augustyna i mistyków, a także pod wpływem procesu indywiduacji zapoczątkowanemu przez Junga, buddyzmu zen i innych – że „ja”, z którego próbował uciec, było w rzeczywistości w dużej mierze „fałszywym ja”, napędzanym przez ego. W niniejszym artykule autorka śledzi drogę Mertona, od jego dawnego „ja” do „ja
autentycznego”, które znajduje się w Bogu, w transcendencji. Obsesja na tym punkcie, obecna w XXI w., sprawia, że badanie drogi Mertona do samodzielności staje się tym bardziej istotne. Pojawienie się „ja”, autopromocja, jaką dają media społecznościowe i przykłady narcystycznych jednostek na stanowiskach władzy, ujawniają nieprawdziwość życia, w którym samoświadomość mylona jest z samorealizacją. Jak odkrył to Merton, jest to całkowicie błędny trop. 

Słowa kluczowe:

tożsamość, rzeczywistość, iluzja, Monastycyzm, chrześcijaństwo, zen, buddyzm, psychologia Junga

Merton T., A Search for Solitude, "Journals of Thomas Merton" Vol. 3 (1952-1960), ed. L.S. Cunningham, San Francisco: Harper Collins 1996.

Merton T., A Vow of Conversation: Journals 1964-1965, New York: Farrar, Strauss & Giroux 1968.

Merton T., Conjectures of a Guilty Bystander, New York: Doubleday 1968.

Merton T., Contemplation in a World of Action, London: Unwin 1971.

Merton T., DT Suzuki: the Man and his Work, "The Eastern Buddhist" Vol. 2 (1967), no 1, p. 7.

Merton T., New Seeds of Contemplation, New ed. Tunbridge Wells: Burns & Oates 1999.

Merton T., The Hidden Ground of Love: Letters on Religious Experience and Social Concerns, London: Collins Flame 1985.

Merton T., The Seven Storey Mountain, New York: Harcourt, Brace, Jovanovich 1948.

Merton T., Turning Towards the World, "Journals of Thomas Merton" Vol. 4 (1960-1963), ed. V.A. Kramer, San Francisco: Harper Collins 1996.

Bruce S.G., The Origins of Cistercian Sign Language in Citeaux, "Comenntarii Cistercienses" 52 (2001), p. 193-209.

Carr A.E., A Search for Wisdom and Spirit: Thomas Merton’s Theology of the Self, Notre Dame, IND: University of Notre Dame Press 1988.

Finley James,Merton’s Palace of Nowhere: A Search for God Through Awareness of the True Self, Indiana: Ave Maria Press 1978.

Furlong M., Merton: A Biography (new edition), London: SPCK 1995.

Gunn R.J., Journeys into Emptiness: Dagen, Merton, Jung and the Quest for Transformation, NY: Paulist Press 2000.

Hart B.P. (ed.), Survival or Prophecy: The Letters of Thomas Merton and Jean Le Clerq, New York: Farrar, Straus & Giroux 2002.

Mott M., The Seven Storeys of Thomas Merton, Boston: Houghton Mifflin 1984.


Opublikowane
2020-09-15


Jennings, S. C. R. (2020). Face to Face: the Growth of the Self in Thomas Merton. Studia Nauk Teologicznych PAN, (15), 179–192. https://doi.org/10.31743/snt.8530

Susanne Caroline Rose Jennings  scj22@cam.ac.uk
University of Cambridge

Doktor nauk teologicznych. Do jej zainteresowań badawczych należą różne aspekty dialogu międzywyznaniowego oraz życie i dzieło Tomasza Mertona. W ramach pracy dydaktycznej wykładała teologię w Cambridge, prowadziła też w Londynie wykłady w ramach religioznawstwa i literatury, kursy wprowadzające do judaizmu i religii Abrahamowych, jak również kursy oparte na Księgach Hioba i Rut oraz Księdze Rodzaju. Jako nauczyciel akademicki pracowała w Maryvale Ponitifical Institute w charakterze wykładowcy i mentora. Pracowała również w strukturach rzymskokatolickiej diecezji East Anglia jako odpowiedzialna za edukację religijną dorosłych, liturgię i relacje międzywyznaniowe, a także za nabożeństwa z okazji Dnia Pamięci o Holokauście oraz organizowanie forów promujących dialog chrześcijańsko-islamski. Jej ostatnie publikacje dotyczą Abrahama Joshuy Heschela i Thomasza Mertona. Brała też udział w szeregu konferencji międzynarodowych, m.in. wygłosiła referat na międzynarodowej konferencji a okazji 100-lecia Towarzystwa Thomasa Mertona w Louisville w Kentucky (2015). Obecnie pracuje w St Edmund's College, University of Cambridge, a także zajmuje się współredakcją podręcznika żydowsko-chrześcijańskiego. Adres do korespondencji: scj22@cam.ac.uk.

https://orcid.org/0000-0001-5179-681X