Patristic Exegesis in Catecheses on the Psalms by John Paul II and Benedict XVI
Mariusz Szram
Katolicki Uniwersytet Lubelski , PolandAbstract
Quatre-vingt-dix-neuf catecheses sur les Psaumes des Laudes et Vepres, proclamees par les papes Jean Paul II et Benoit XVI entre 28 mars 2001 et 8 fevrier 2006, furent preparees pendant le pontificat du pape polonais. Comme inventeur du projet Jean Paul II presantait aux fideles chaque semaine dans son enseignement l’exegese des Peres de l’Eglise, qui joint parfaitement l’interpretation scientifique et spirituelle du texte sacre. Les catecheses sont un exemple de bonne realisation du postulat du Concil Vatican II du „retour ad fontes", parce que elles montrent des liens tres stricts entre l’Ecriture sainte et les commentaires respectueux de la Tradition ecclesiastique. Grande nombre de 37 auteurs patristiques - plus ou moins connus - presentes dans les catecheses fut une occasion pour les participants aux audiences papales de faire une connaissance de la richesse de la litterature de l’Eglise primitive. L’exposition des deux aspects - christologique et spirituel - de l’exegese patristique montre la direction de l’interpretation contemporaine de l’Ecriture sainte non seulement pour les theologiens, mais aussi pour tous les membres de l’Eglise qui doivent prier avec les textes bibliques. Le pape Jean Paul II evoquait surtout la methode de typologie christologique tres repandue aux premiers siecles du christianisme, elargie par l’exegese spirituelle dans le milieu alexandrin, qui formait une source d’inspiration pour tous les plus grands exegetes patristiques en Orient et en Occident. En meme temps le pape montrait l’actualite de cette exegese pour notre epoque d’aujourd’hui et son utilite pour la vie morale et spirituelle des chretiens, beaucoup plus grande que celle de l’exegese litterale et historique, representee dans l’antichite chretienne par le milieu antiochien.
Keywords:
John Paul II, Benedict XVI, patristic exegesis, alegory, Wednesdays catechesesReferences
Augustinus, De doctrina Christiana
Augustinus, Enarrationes in Psalmos
Barsanuphius e Gaza, Epistulae
Benedykt XVI, Psalm 113 - chwalebne jest imię Pana 5 (18 V 2005), OsRomPol 26 (2005) nr 7-8
Benedykt XVI, Psalm 121 - Bóg czuwa nad wiernymi 1 (4 V 2005), OsRomPol 26 (2005) nr 7-8
Benedykt XVI, Psalm 124 – Bóg ocaleniem Izraela 4 (22 VI 2005), OsRomPol 26 (2005) nr 10
Burczak K., Figury retoryczne i tropy w Psalmach na podstawie „ Expositio Psalmorum" Kasjodora, Lublin 2004
Constitutiones Apostolicae
Cyrillus Hierosolymitanus, Procatechesis
Jan Paweł II, Poranna modlitwa o pomoc Pana 1 (30 V 2001), OsRomPol 22 (2001) nr 7-8
Jan Paweł II, Psalm 11, 1-10 - modlitwa o zwycięstwo i pokój 5 (21 V 2003), OsRomPol 24 (2003) nr 10
Jan Paweł II, Psalm 27, 7-14 - Bóg moim światłem (2) 5 (28 IV 2004), OsRomPol 26 (2005) nr 6
Jan Paweł II, Psalm 32 - szczęście uwolnionego od winy 5 (19 V 2004), OsRomPol 25 (2004) nr 7-8
Jan Paweł II, Psalm 45, 2-10 - zaślubiny króla (1) 5, (29 IX 2004), OsRomPol 26 (2005) nr 1
Jan Paweł II, Psalm 65 - radość stworzeń z Opatrzności Bożej 3 (6 III 2002), OsRomPol 23 (2002) nr 6
Jan Paweł II, Psalm 72,12-19 - królestwo pokoju i błogosławieństwa 4 (15 X II2004), OsRomPol 26 (2005) nr 3
Jan Paweł II, Psalm 92 - doskonałość Boża 1 (3 IX 2003), OsRomPol 25 (2004) nr 3
Jan Paweł II, Psalm 119,145-152-prośba o wierność przykazaniom 3-4 (15 1 2003), OsRomPol 24 (2003) nr 3
Jan Paweł II, Psalm 147 - Jeruzalem wielbi Boga 1 (5 VI 2002), OsRomPol 23 (2002) nr 10-11
Jan Paweł II, Psalm 147a - Boża potęga i dobroć 2 (23 VII 2003), OsRomPol 24 (2003) nr 11-12
Jan Paweł II, Psalm 150 - chwalcie Pana 5 (26 I I 2003), OsRomPol 24 (2003) nr 5
Jan Paweł II, Psalmy w tradycji Kościoła 2-3 (28 III 2001), OsRomPol 22 (2001) nr 5
Joannes Cassianus, De incamatione Domini
Joannes Chrisostomus, Expositiones in Psalmos
Newman J.H., O rozwoju doktryny chrześcijańskiej, tłum. J.W. Zielińska, Warszawa 1957
Origenes, Homiliae in Numeros
Origenes - Hieronymus, Homiliae in Psalmos
Psalmy. Jan Paweł II i Benedykt XVI rozważają, wprowadzenie W. Chrostowski, Izabelin - Warszawa 2006
Staniek E., Sekrety dobrego kaznodziejstwa w ujęciu św. Augustyna, RBL 42 (1989)
Stanula E., Chrześcijanie, do których przemawiał św. Cezary z Arles (wstęp), w: Św. Cezary z Arles, Kazania, PSP 52, Warszawa 1989
Szram M., Homilia i kazanie patrystyczne jako wzorzec dla współczesnych kaznodziejów, w: Integralne kształcenie kaznodziei, red. W. Broński, Lublin 2006
Katolicki Uniwersytet Lubelski
License
Pursuant to the Act on Copyright and Related Rights of February 4, 1994, the Author of the publication grants the Publisher of the journal "Vox Patrum" a non-exclusive and free license to use the Work submitted for publication for an indefinite period of time on an unlimited territory in the following fields of use:
a. In the field of recording and reproducing the work - producing copies of the work using a specific technique, including printing, reprographic, magnetic recording and digital technology;
b. Within the scope of trading in the original or copies on which the work has been recorded - marketing, lending or renting the original or copies;
c. In the scope of disseminating the work in a manner other than specified in point b - public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and rebroadcasting, as well as making the work available to the public, so that everyone can have access to it at a place and time chosen by them.
Moreover, the Author allows the Publisher free of charge to use and dispose of the compilations of the Works.
The publisher may grant sub-licenses.
Third parties may use the Works and other materials containing or based on the Works in accordance with the Creative Commons Attribution 4.0 (also known as CC-BY-NC 4.0) license pattern.
