Improtance of the institution of widows in reference to the status of virgins during the first centuries of the Church
Dariusz Zalewski
Wyższe Seminarium Duchowne w Ełku , PolandAbstract
Herein the article it is given the analyses of the institution of widows and status of virgins. A special attention is paid to their mutual relations and status at the first centuries of the Church. On the basis of the above mentioned analyses we can see how the mutual relations between them have been changed during centuries. Since the times of the Apostles the widows have been surrounded by a special care and played a very important role at the community. In regard of the great effort which widows, who had been already acquainted with the marital consumption, had to make to keep abstinence their value was greater than value of virgins. A special attention to this fact was paid by Tertullian and Clemens of Alexandria. In the course of time the situation has been slowly changing. The change of the ministerial status at the Church and the edict of toleration issued by Galerius in the year 311 brought to a gradual acceptance by virgins of the status which earlier had been a privilege of widows. The process of valorization was escalating more and more simultaneously with the development of monasteries and monastic life at the IVth century.
Keywords:
Church, first centuries, widows, virginsReferences
Athenagoras, Legatio pro christianis, ed. B. Pouderon, SCh 379, Paris 1992, 70-208, tłum. S. Kalinkowski: Atenagoras z Aten, Prośba za chrześcijanami, w: Atenagoras z Aten, Prośba za chrześcijanami; O zmartwychwstaniu umarłych, Warszawa 1985, 27-80.
Basilius Ancyranus, De virginitate, PG 30, 669-809.
Basilius Caesariensis, Epistula 199, PG 32, 715C - 732C, tłum. W. Krzyżaniak: Św. Bazyli Wielki, Listy, Warszawa 1972, 202-213.
Canones Ecclesiastici Sanctorum Apostolorum, ed. F.X. Funk, w: Doctrina Duodecim Apostolorum: Canones apostolorum ecclesiastici ac reliquae doctrinae de duabus viis expositiones veteres, Tubingae 1887, 50-73.
Clemens Alexandrinus, Paedagogus, ed. O. Stählin, GCS 12, Leipzig 1905, 87-292, tłum. M. Szarmach: Klemens Aleksandryjski, Wychowawca, Toruń 2012.
Clemens Alexandrinus, Stromata, ed. O. Stählin, I-VI, GCS 15, Berlin 1960; VII-VIII, GCS 17, Leipzig 1909, 3-102, tłum. J. Niemirska-Pliszczyńska: Klemens Aleksandryjski, Kobierce zapisków filozoficznych dotyczących prawdziwej wiedzy, t. 1-2, Warszawa 1994.
Constitutiones Apostolorum, ŹMT 42 [wyd. grecko-polskie, układ i oprac. A. Baron – H. Pietras, tłum. S. Kalinkowski], Kraków 2007 = SCL 2, 1-293.
Cyprianus, De habitu virginum, ed. G. Hartel, CSEL 3/1, Vindobonae 1868, 187-205, tłum. J. Czuj: Św. Cyprian, Pisma, I, POK 19, Poznań 1937, 135-155.
Didascalia Apostolorum, ed. F.X. Funk: Didascalia et Constitutiones Apostolorum, t. 1, Paderborn 1905, 1-384.
Hermas, Pastor, ed. R. Joly, SCh 53bis, Paris 1997, tłum. A. Świderkówna: Hermas, Pasterz, w: Pierwsi świadkowie, BOK 10, Kraków 20102, 211-299.
Ignatius Antiochenus, Epistula ad Smyrnaeos, ed. P.Th. Camelot, SCh 10, Paris 1944, 132-142, tłum. włoskie A. Quacquarelli, w: I Padri Apostolici, Roma 200510, 133-138, tłum. A. Świderkówna: Ignacy Antiocheński, List do Kościoła w Smyrnie, w: Pierwsi świadkowie, BOK 10, Kraków 20102, 136-139.
Iustinus, Apologia I, ed. Ch. Munier, SCh 507, Paris 2006, 126-316, tłum. L. Misiarczyk: Św. Justyn, Apologia 1, BOK 24, Kraków 2004, 207-270.
Methodius Olympius, Symposium, ed. H. Musurillo – V.H. Debidour, SCh 95, Paris 1963, tłum. S. Kalinkowski: Metody z Olimpu, Uczta, w: Św. Metody z Olimpu, Uczta; Orygenes, Homilie o Pieśni nad Pieśniami, Zachęta do męczeństwa, PSP 24, Warszawa 1980, 7-14.
Minucius Felix, Octavius, ed. C. Halm, CSEL 2, Vindobonae 1867, 1-71, tłum. M. Szarmach: Minucjusz Feliks, Oktawiusz, w: Apologie, PSP 44, Warszawa 1988, 20-77.
Origenes, Commentarius in Joannem, ed. E. Preuschen, GCS 10, Leipzig 1903, tłum. S. Kalinkowski: Orygenes, Komentarz do Ewangelii według św. Jana, ŹMT 27, Kraków 2003.
Origenes, Commentatorium in Epistulam ad Romanos, PG 14, 833A - 1292C, tłum. S. Kalinkowski: Orygenes, Komentarz do Listu św. Pawła do Rzymian, cz. 1-2, PSP 57, Warszawa 1994.
Origenes, De oratione, ed. P. Koetschau, GCS 3, Leipzig 1899, 295-403, tłum. W. Kania – H. Pietras: Orygenes, O modlitwie, w: Odpowiedź na Słowo. Najstarsi mistrzowie chrześcijańskiej modlitwy, red. H. Pietras, Kraków 1993, 101-240.
Origenes, Homiliae in Iosue, ed. A. Jaubert, SCh 71, Paris 1960, tłum. S. Kalinkowski: Orygenes, Homilie o Księdze Jozuego, w: Orygenes, Homilie o Księgach Liczb, Jozuego i Sędziów, PSP 34/2, Warszawa 1986, 3-137.
Origenes, Homiliae in Isaiam, ed. W.A. Baehrens, GCS 33, Leipzig 1925, 242-289, tłum. S. Kalinkowski: Orygenes, Homilie o księdze Izajasza, w: Orygenes, Homilie o księgach Izajasza i Ezechiela, ŹMT 16, Kraków 2000, 13-68.
Origenes, Homiliae in Lucam, ed. M. Rauer, GCS 49, Leipzig 1930, tłum. S. Kalinkowski: Orygenes, Homilie o Ewangelii św. Łukasza, PSP 36, Warszawa 1986.
Socrates, HE, PG 67, 33A - 842B, tłum. S.J. Kazikowski: Sokrates Scholastyk, Historia Kościoła, Warszawa 1986.
Tertullianus, Ad uxorem, ed. E. Kroymann, CCL 1, Turnholti 1954, 371-394, tłum. K. Obrycki: Tertulian, Do żony, w: Tertulian, Wybór pism, II, PSP 29, Warszawa 1983, 147-164.
Tertullianus, Apologeticum, ed. E. Dekkers, CCL 1, Turnholti 1954, 77-171, tłum. J. Sajdak: Tertulian, Apologetyk, POK 20, Poznań 1947.
Tertullianus, De exhortatione castitatis, ed. E. Kroyman, CCL 2, Turnholti 1954, 1013- 1035, tłum. K. Obrycki: Tertulian, Zachęta do czystości, w: Tertulian, Wybór pism, II, PSP 29, Warszawa 1983, 165-181.
Tertullianus, De monogamia, ed. E. Dekkers, CCL 2, Turnholti 1954, 1227-1253, tłum. E. Stanula: Tertulian, O jednożeństwie, w: Tertulian, Wybór pism, III, PSP 65, Warszawa 2007, 59-82.
Tertullianus, De praescriptione haereticorum, ed. R.F. Refoulé, CCL 1, Turnholti 1954, 185-224, tłum. E. Stanula: Tertulian, Preskrypcja przeciw heretykom, w: Tertulian, Wybór pism, PSP 5, Warszawa 1970, 40-78.
Tertullianus, De pudicitia, ed. E. Dekkers, CCL 2, Turnholti 1954, 1279-1330, tłum. K. Obrycki: Tertulian, O wstydliwości, w: Tertulian, Wybór pism, III, PSP 65, Warszawa 2007, 199-248.
Tertullianus, De resurectione mortuorum, ed. J.G.Ph. Borleffs, CCL 2, Turnholti 1954, 919-1012.
Tertullianus, De virginibus velandis, ed. E. Dekkers, CCL 2, Turnholti 1954, 1207-1226; ed. E. Schulz-Flügel, SCh 424, Paris 1997, tłum. K. Obrycki: Tertulian, O noszeniu zasłony przez dziewice, w: Tertulian, Wybór pism, III, PSP 65, Warszawa 2007, 85-103.
Testamentum Domini nostri Iesu Christi, ed. I.E. Rahmani, Moguntiae 1899.
Traditio Apostolica, ed. B. Botte, SCh 11bis, Paris 1968, tłum. H. Paprocki: Hipolita Rzymskiego Tradycja Apostolska, STV 14 (1976) fasc. 1, 145-169.
Camelot P.Th., Virgines Christi. La virginité aux premiers siècles de l’Église, Paris 1944.
Carle P.L., La femme et les ministères pastoraux d’après la tradition, NV 47 (1972) 263-290.
Cattaneo E., I ministeri nella chiesa antica. Testi patristici dei primi tre secoli, Milano 1997.
Covito A., L’«ordo viduarum» nella Chiesa antica, w: Se tu conoscessi il dono di Dio. Il carisma della donna nella storia, Noci 1989, 25-46.
Daniélou J., Le ministre des femmes dans l’Église ancienne, MD 61 (1960) 70-96.
Davies J.G., Deacons, Deaconesses and the Minor Orders in the Patristic Period, JEH 14 (1963) 1-15. (Crossref)
Faivre A., Naissance d’une hiérarchie. Les premières étapes du cursus clérical, Paris 1977. (Crossref)
Forget J., Diaconesses, DThC IV 685-703.
Galot J., Missione et ministère de la femme, Paris 1973.
Gryson R., Il ministero della donna nella chiesa antica: un problema attuale nelle sue radici storiche, tłum. włoskie A. Bonchino, Roma 1974.
Kulazińska B., Rola kobiety w organizacji Kościoła pierwotnego, w: Warszawskie Studia Biblijne, red. J. Frankowski – B. Widła, Warszawa 1976, 343-351.
La donna nel pensiero cristiano antico, a cura di U. Mattioli, Genova 1992.
Leclercq H., Vierge, virginità, DACL XV/2 3094-3108.
Małunowiczówna L., Dziewica, EK IV 604-605.
Wyższe Seminarium Duchowne w Ełku
License
Papers published in Vox Patrum are covered by the Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) licence. Authors and users can use published works licensed under the CC-BY-ND since 2018. For earlier publications, copyrights are available under fair use rights in accordance with the Act of February 4, 1994 on copyrights and related rights.
