Objawienie jako zapośredniczenie Nieuwarunkowanego w uwarunkowanym w świetle myśli Paula Tillicha
Marcin Walczak
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-8189-6392
Abstrakt
Zagadnienie objawienia ściśle wiąże się w teologii z kwestią pośrednictwa. Niniejszy artykuł analizuje znaczenie pojęcia objawienia i jego związku z kategorią pośrednictwa w teologicznej myśli Paula Tillicha, jednego z wielkich teologów i filozofów protestanckich XX wieku. Tillichowa doktryna Boga zakłada niepojętą bliskość, a jednocześnie transcendencję Ostatecznej Rzeczywistości. Zakłada jednak również to, że Bóg objawia się człowiekowi poprzez elementy rzeczywistości doczesnej. Pierwsza część artykułu poświęcona jest zatem temu, jak Tillich rozumie objawienie. W kolejnej części analizie zostanie poddana kwestia ostatecznej postaci objawienia Bożego, jaką według Tillicha jest Jezus Chrystus. Wreszcie w trzeciej, podsumowującej części, pojęcie objawienia zostanie przedstawione w kluczu pośrednictwa. Poprzez objawienie niepojęty Bóg zapośrednicza się w świecie, by człowiek mógł rozpoznać Jego bliskość i obecność. Pośrednictwo objawieniowe w tej optyce nie oznacza zaprzeczenia bezpośredniej bliskości Boga, ale do niej prowadzi i ją pokazuje.
Słowa kluczowe:
Paul Tillich, objawienie, pośrednictwo, poznanie Boga, objawienie finalneBibliografia
Barron R. E., A Study of the «De Potentia» of Thomas Aquinas in Light of the «Dogmatik» of Paul Tillich, San Francisco: Edwin Mellen Pr. 1993.
Heschel A. J., Bóg szukający człowieka, tłum. A. Gorzkowski, Kraków: Esprit 2015.
Karczewski J., Pośrednictwo Chrystusa w nauczaniu Jana Pawła II, „Salvatoris Mater” 4 (2002) z. 3, s. 11-57.
Karski K., Teologia protestancka XX wieku, Warszawa: Wiedza Powszechna 1971.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Watykan 1992.
Kłoczowski J. A., Teolog «troski ostatecznej», w: J. Majewski, J. Makowski (red.), Leksykon wielkich teologów XX/XXI wieku, Warszawa: Więź 2003, s. 334-346.
Sobór Watykański I, Konstytucja dogmatyczna o wierze katolickiej „Dei Filius”, Watykan 1870.
Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym „Dei Verbum”, Watykan 1965.
Koza S. J., Supranaturalizm, w: E. Gigilewicz (red.), Encyklopedia Katolicka, t. 18, Lublin: TN KUL 2013, kol. 1214.
Ledwoń I., I nie ma w żadnym innym zbawienia. Wyjątkowy charakter chrześcijaństwa w teologii posoborowej, Lublin: KUL 2012.
Łata J. A., Odpowiadająca teologia Paula Tillicha, Wrocław-Oleśnica: Signum 1995.
Mech K., Chrześcijaństwo i dialektyka w koncepcji Paula Tillicha, Kraków: Nomos 1997.
Napadło M., Pytanie o Boga… Filozofia religii Paula Tillicha, Płock: Płocki Instytut Wydawniczy 2015.
O’Connell M. R., Critics on Trial: An Introduction to the Catholic Modernist Crisis, Washington: The Catholic University of America Press 1994.
Ozorowski E., Pośrednictwo, w: E. Ozorowski, Słownik podstawowych pojęć teologicznych, Warszawa: Wydawnictwo UKSW 2007, s. 212.
Pawłowski S., Objawienie „zakończone wraz ze śmiercią ostatniego Apostoła”? Znaczenie i ograniczenia formuły, „Międzynarodowy Przegląd Teologiczny «Communio»” 2(178) (2012), s. 155-170.
R. Bultmann, W kwestii demitologizacji. Odpowiedź skierowana do Karla Jaspersa, w: K. Jaspers, R. Bultmann, Problem demitologizacji, Toruń: UMK 2015, s. 91-110.
Rahner K., Podstawowy wykład wiary, tłum. A. Morawska, Kraków: Wydawnictwo Znak 1983.
Rusecki M., Geneza religii, w: H. Zimoń (red.), Religia w świecie współczesnym, Lublin: TN KUL 2001, s. 71-88.
Rusecki M., Traktat o Objawieniu, Kraków: Dehon 2007.
Tillich P., The New Being, New York: Charles Scribner’s Sons 1955.
Tillich P., The Religious Situation, New York: Meridian Books 1956.
Tillich P., Schelling und die Anfäge des existentialistischen Protest, w: G. Wenz (red.), Main Works/Hauptwerke, t. 1, Berlin – New York: De Gruyter 1989, s. 391-402. (Crossref)
Tillich P., A reinterpretation of the Doctrine of the Incarnation, w: G. Hummel (red.), Main Works/Hauptwerke, t. 6, Berlin – New York: De Gruyter 1992, s. 305-318. (Crossref)
Tillich P., Natural and Revealed Religion, w: G. Hummel (red.), Main Works/Hauptwerke, t. 6, Berlin – New York: De Gruyter 1992, s. 213-234.
Tillich P., Our Protestant Principles, w: G. Hummel (red.), Main Works/Hauptwerke, t. 6, Berlin – New York: De Gruyter 1992, s. 247-254. (Crossref)
Tillich P., Prawda jest w głębi, tłum. J. A. Łata, Wrocław-Oleśnica: Signum 1996.
Tillich P., Teologia systematyczna, t. 1, tłum. J. Marzęcki, Kęty: Antyk 2004.
Tillich P., Teologia systematyczna, t. 2, tłum. J. Marzęcki, Kęty: Antyk 2004.
Tillich P., Teologia systematyczna, t. 3, tłum. J. Marzęcki, Kęty: Antyk 2005.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0002-8189-6392
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
