Przywrócić wolność intelektualną w "epoce Nonsensu". Analiza myśli Gilberta Keitha Chestertona
Ewa Laskowska
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-5924-0506
Abstrakt
Czy w dzisiejszych czasach człowiek cieszy się wolnością myślenia ? Na ile współczesny człowiek jest krytyczny wobec zalewu informacji, gładkich słów i pięknie brzmiących banałów jakie płyną z gazet, portali internetowych i telewizji? G. K. Chesterton angielski pisarz i publicysta żyjący u początków XX wieku dostrzegał postępujący zanik myślenia w nowoczesnym świecie, który zdaje się dążyć do coraz większej relatywizacji, bezkształtności, zaniku precyzyjnie określonych pojęć i tym samym braku klarownego języka. Jest to niezwykle istotne zjawisko ponieważ ludzka bezmyślność niesie w sobie poważne zagrożenia.
Dlatego artykuł bada chestertonowskie zagadnienia dotyczące rozmycia języka we współczesnym dyskursie oraz ich związek z postępującą bezmyślnością czasów obecnych, które coraz bardziej pogrąża człowieka w bezmyślności konsumpcji. W drugiej części artykułu zostaje przedstawiona koncepcja zdrowego rozsądku, poprzez zarysowanie jego najważniejszych cech oraz ukazanie niezbywalnej konieczności powrotu do religii i filozofii by powrócić do klarownego myślenia.
Słowa kluczowe:
Chesterton, myślenie, bezmyślność, język, religia, filozofia, konsumpcjonizmBibliografia
Anzenbacher A., Wprowadzenie do filozofii, tłum. J. Zychowicz, Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne 1987.
Arendt H., Eichmann w Jerozolimie. Rzecz o banalności zła, tłum. A. Szostkiewicz, Kraków: Znak 2010.
Broński M., George Orwell, w: G. Orwell, 1984, Kraków: Kos 1981.
Camus A., Człowiek zbuntowany, tłum. J. Guze, Warszawa: Muza 2002.
Chesterton G.K., Charles Dickens, tłum. M. Godlewska, Warszawa: Alfa 1929.
Chesterton G.K., Co jest złe w świecie, tłum. M. Reda, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu 2013.
Chesterton G.K., Czterech niewinnych złoczyńców, tłum. M. Reda, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu 2014.
Chesterton G.K., Dla sprawy, tłum. J. Rydzewska, Warszawa: Fronda 2014.
Chesterton G.K., Eugenika inne zło, tłum. M. Reda, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu 2012.
Chesterton G.K., Heretycy, tłum. J. Rydzewska, Warszawa – Ząbki: Fronda 2004.
Chesterton G.K., Niewinność Księdza Browna, tłum. M. Sobolewska, Warszawa: Fronda 2017.
Chesterton G.K., Obrona człowieka. Wybór publicystyki (1909-1920), tłum. J. Rydzewska, Warszawa: Fronda 2008.
Chesterton G.K., Obrona niedorzeczności pokory, romansu brukowego i innych rzeczy wzgardzonych, tłum. S. Baczyński, Warszawa: Rój 1927.
Chesterton G.K., Obrona rozumu. Wybór publicystyki (1930-1936 oraz wydania późniejsze), tłum. J. Rydzewska, Warszawa: Fronda 2014.
Chesterton G.K., Ortodoksja. Romanca o wierze, tłum. M. Sobolewska, Warszawa – Ząbki: Fronda 2008.
Chesterton G.K., Źródło i mielizny, tłum. J. Rydzewska, Warszawa: Fronda 2016.
Dostojewski F., Bracia Karamazow, w: Dzieła wybrane, t. VI*, tłum. A. Wat, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1959.
Huxley A., Nowy wspaniały świat, tłum. B. Baran, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1988.
Łysień L., Przygody myślenia religijnego, Kraków: Petrus 2016.
Marcel G., Wiara i opinia, w: Tajemnica bytu, tłum. M. Frankiewicz, Kraków: Znak 1995.
Miłosz Cz., Świadectwo poezji: sześć wykładów o dotkliwościach naszego wieku, Warszawa: Czytelnik 1987.
Orwell G., 1984, Kraków: Kos 1981.
Słowiński J. (red.), Słownik terminów literackich, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo 1976.
Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. III, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1998.
Wielkie biografie, t. II. Encyklopedia PWN, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 2007.
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Magisterium uzyskała na Wydziale Teologicznym Uniwersytet Papieskiego Jana Pawła II w Instytucie im św. Jana Kantego w Bielsku-Białej na podstawie pracy: Sposoby rozumienia frazy Fryderyka Nietzschego „Bóg umarł”. Obecnie doktorantka Wydziału Teologii Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. W roku akademickim 2019/2020 współprowadzi konwersatorium „Żródła postmetafizycznej teologii”. Obszary badawcze: wzajemna relacja teologii i filozofii, zagadnienie racjonalności wiary, krytyka ontoteologii i jej implikacje we współczesnej teologii. Autorka publikacji: Pozytywne implikacje myśli nietzscheańskiej dla chrześcijaństwa post mortem Dei. Próba analizy („Logos i ethos” 2 [2019], s. 199-216) oraz Jak mówić o Bogu w postateistycznym świecie? Analiza myśli Dietricha Bonhoeffera i jej implikacji dla wiary katolickiej („Analecta Cracoviensia” 51 [2019], s. 161-175). Adres do korespondencji: ewa.laskowska86@gmail.com.
https://orcid.org/0000-0002-5924-0506
