From Moral Theology to Ecclesial Ethics
Anna Abram
Margaret Beaufort Institute of Theology, Cambridge , Wielka BrytaniaAbstrakt
Artykuł podejmuje próbę zidentyfikowania wybranych wpływów i wydarzeń z perspektywy historycznej które warunkowały rozwój myślenia etycznego i instruktarzu moralnego w tradycji rzymsko-katolickiej. Owa identyfikacja ma posłużyć lepszemu zrozumieniu obecnego stanu dyskursu moralnego i wskazaniu kierunków na jego dalszy rozwój. Etyka eklezjalna jest jednym z zaproponowanych kierunków. Teologia moralna jest tu przedstawiona jako nauka dynamiczna, kształtowana przez presje, możliwości i wymagania czasu. Niemniej jednak, zgodnie z postawionym tu argumentem, aby pozostać dyscyplina mająca istotny wpływ na obecna rzeczywistość, pewne fundamentalne pytania (włącznie z pytaniem o cel teologii moralnej) musza być postawione. Obecne studium, angażując sie w rozprawę nad tymi pytaniami, suponuje praktyczna rzeczywistość jednostek, społeczeństw, Kościoła i Planety jako podstawę współczesnych dociekań teologiczno-moralnych. Współcześni teologowie moralni i etycy teologiczni (artykuł bada różnice pomiędzy tymi i podobnymi kategoriami) to grupa zróżnicowana i (należy dodać) podzielona. Koncentrując sie na potencjale etyki eklezjalnej, owo studium jest zachęta do i ćwiczeniem w ‘budowaniu mostów’, którego potrzebuje współczesny świat (włącznie ze światem teologii moralnej). Głównym celem podjętego badania jest próbą pozytywnego ustosunkowania sie do apelu o odnowę teologii moralnej zawartym w Dekrecie of Formacji Kapłańskiej II Soboru Watykańskiego i nauczaniu Papieża Franciszka.
Słowa kluczowe:
teologia moralna, eklezjologia, etyka eklezjalna, historia nauczania moralnego w Kościele rzymsko-katolickimBibliografia
Abram A (ed.), The Future of Catholic Theological Ethics, “Religions”, I 2018 https://www.mdpi.com/journal/religions/special_issues/ethics [accessed: 22 II 2020].
Ambrose, On the Duties of Clergy, http://www.documentacatholicaomnia.eu/03d/0339-0397,_Ambrosius,_De_Officiis_Ministrorum_Libri_Tres_[Schaff],_EN.pdf [accessed: 22 II 2020].
Aquinas T., Summa Theologiae: Latin Text and English Translation, Introduction, Notes, Appendices and Glossaries, London-New York: New Blackfriars 1963.
Bretzke J.T., A Morally Complex World: Engaging Contemporary Moral Theology, Collegeville, MN: Liturgical Press 2004.
Conscience: Writings from “Moral Theology” by Saint Alphonsus, trans. R. Gallagher, Missouiri: Liguori 2019.
Curran C., Catholic Moral Theology in the US: A History, Georgetown UP 2008.
Farley M., Ethics, Ecclesiology, and the Grace of Self-Doubt, in: M. Farley (ed.), Changing the Questions: Explorations in Christian Ethics, New York: Maryknoll 2015.
Francis, Letter from Pope Francis to moral theologians gathered in Sarajevo, https://www.americamagazine.org/faith/2018/07/26/letter-pope-francis-moral-theologians-gathered-sarajevo [accessed: 22 II 2020].
Francis, Post-Synodal Apostolic Exhortation Amoris Laetitia, https://w2.vatican.va/content/dam/francesco/pdf/apost_exhortations/documents/papa-francesco_esortazione-ap_20160319_amoris-laetitia_en.pdf [accessed: 22 II 2020].
Keenan J.F, McGreevy F. (eds.), Street Homelessness and Catholic Theological Ethics, Maryknoll, New York: Orbis 2019.
Keenan J.F., Moral Wisdom: Lessons and Texts from the Catholic Tradition, NY: A Sheed & Ward Book 2004.
Keenan J.F., Notes on Moral Theology: Moral Theology and History, “Theological Studies” 62 (2002), p. 86-104.
Kim A., An Introduction to Catholic Ethics since Vatican II, Cambridge: Cambridge University Press 2015.
Leo XIII, Rerum Novarum, http://www.vatican.va/content/leo-xiii/en/encyclicals/documents/hf_l-xiii_enc_15051891_rerum-novarum.html [accessed: 22 II 2020].
Loiano S. da, Guarcino G. da, Grizzana M. da, Institutiones theologiae moralis ad normam iuris canonici, Taurini: Ex Officina Libraria Marietti 1935.
Lombard P., The Sentences, trans. Giulio Silano, 4 vols. Toronto: Pontifical Institute of Mediaeval Studies 2007-2010.
O’ Connell T., Principles for a Catholic Morality, New York: Seabury Press 1978.
Pius IX, Syllabus of Errors, https://www.papalencyclicals.net/pius09/p9syll.htm [accessed: 22 II 2020].
Regan E., ‘The Bergoglian Principles: Pope Francis’ Dialectical Approach to Political Theology, https://www.mdpi.com/2077-1444/10/12/670/htm [accessed: 22 II 2020].
Rotelle J. et al. (eds.), The Works of Saint Augustine. A Translation for the 21st Century, 46 vols., New York: New City Press 1991–2019.
Salzman T.A., Lawler M.G., The Sexual Person: Toward a Renewed Catholic Anthropology, Washingon DC: Georgetown University Press 2008.
Second Vatican Council, ‘Decree on Priestly Formation’ Optatam Totius, http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_decree_19651028_optatam-totius_en.html [accessed: 22 II 2020].
Selling J., Reframing Catholic Theological Ethics, Oxford: Oxford University Press 2016.
The Didache (‘The Lord's Teaching Through the Twelve Apostles to the Nations, first century AD, http://www.earlychristianwritings.com/didache.html [accessed: 22 II 2020].
Vatican News, Pope: moral theology must get “hands dirty” with concrete issues, https://www.vaticannews.va/en/pope/news/2019-02/pope-moral-theology-must-get-hands-dirty-with-concrete-issues.html [accessed: 22 II 2020].
Margaret Beaufort Institute of Theology, Cambridge
doktor nauk filozoficznych w zakresie teologii, etyki i psychologii moralnej; w latach 1993-2017 była związana z Heytroph College, przynależącym do University of London, Wielka Brytania, gdzie m.in. była kierownikiem Wydziału Nauk Społeczno-Pastoralnych i kierownikiem programu magisterskiego z Etyki Współczesnej; wykładała teologie moralna, etykę filozoficzna i etykę miedzy-religijna; obecnie rektor Margaret Beaufort Institute of Theology w Cambridge, Wielka Brytania. Obszary badawcze: etyka cnoty, rozwój moralny, etyka eklezjalna, katolicka nauka społeczna. Niektóre ważniejsze publikacje: Education for Truth in a Climate of Fake News: Conversation with Thomas Aquinas, Bernard Williams, Wolfgang Künne and Pope Francis, “Louvain Studies” 42 (2019), p. 3-25; The Future of Catholic Theological Ethics, guest editor of the special issue of “Religions”, I 2018, http://www.mdpi.com/journal/religions/special_issues/ethics Philosophy, Theology and the Jesuit Tradition: ‘The Eye of Love’: (co-ed. with: P. Gallagher, M. Kirwan, London: Bloomsbury 2017); Moral Imagination and the Art of Solidarity, w: J. Salamon (red.), Solidarity Beyond Borders: Ethics in a Globalising World (Bloomsbury Studies in Global Ethics), London: Bloomsbury 2015, p 47-66; Sukces przez porażke moralną: Szekspirowski Król Lear and biblijny Król Dawid’, w: A. Glab (red.), Literatura i etyka: Antologia tekstów (Literature and Ethics: Anthology), Lublin: Wydawnictwo KUL 2014, p.25-40. Adres do korespondencji: aa2008@cam.ac.uk.