Representatives of Scenic Professions In the Light of Documents of Early Christian Synods (4th-5th century)
Maria Piechocka-Kłos
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie , Polandhttps://orcid.org/0000-0002-5909-5521
Abstract
Forms and means of theatrical expression in ancient Roman culture, abounding in the diversity of artistic forms, had perfect conditions for development. The cultural activity of man has naturally created the need for stage performances. This publication presents a detailed analysis of the provisions of the synods summoned and debating in the 4th and 5th centuries, A.D. T heir content was carefully referenced, in relation to actors, mimes and circus drivers. The reason for such an outline of research is the classification common to all these professions generally describing them as representatives of performing arts. The analysis on this matter was subjected, inter alia, to canons proclaimed in Elvira (306), Arles (314), Carthage (15 June 401), Hippo (427) and again in Arles (442–506). In order to more fully illustrate the issue cited in the subject, the situation of representatives of performing arts was also discussed on the example of actors in Roman public law and a short description of the history of synods in the ancient Church was presented.
Keywords:
actor, mime, circus driver, synod, early Christianity, Roman Empire, ancient historyReferences
Cornelius Nepos, On Great Generals. On Historians, trans. J.C. R olfe, Cambridge: Harvard University Press 1929.
Demichelli A.M., Le attrici da Augusto a Giustiniano. Valutazioni sociali ed interventi legislativi, w: Filia. Scritti Franciosi, I, Napoli: Satura Editrice 2007, s. 695–719.
Dokumenty synodów od 50 do 381 roku, t. I , oprac. A. Baron, H. P ietras, Kraków: Wydawnictwo WAM 2006.
Dokumenty synodów od 381 do 431 roku, t. I V, oprac. A. Baron, H. P ietras, Kraków: Wydawnictwo WAM 2010.
Dokumenty synodów od 431 do 504 roku, t. VI, oprac. A. Baron, H. P ietras, Kraków: Wydawnictwo WAM 2011.
Friedländer L., Darstellungen aus der Sittengeschichte Roms in der Zeit von August bis zum Ausgang der Antonine, t. II , Leipzig: S. Hirzel 1922.
Iustiniani Digesta, w: Corpus iuris civilis, red. Th. Mommsen, t. I , Berolini: Apud Weidmannos 1872, s. 1–873 [125–1067].
Jurewicz A.R., O moralności i etyce, w: Rzymskie prawo publiczne. Wybrane zagadnienia red. A. Jurewicz i in., Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego 2011, s. 199–254.
Kocur M., Teatr antycznej Grecji, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 2001.
Kocur M., We władzy teatru. Aktorzy i widzowie w antycznym Rzymie, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 2005.
Kowalski H., Ludi megalenses – Obrzędy, widowiska, teatr, w: Obrzęd, teatr, ceremoniał w dawnych kulturach, red. J. Olko, Warszawa: Wydawnictwo DiG, Ośrodek Badań
Interdyscyplinarnych „Artes Liberales” Uniwersytet Warszawski 2008, s. 107–118.
Livy, History of Rome, tłum. B.O. Foster, vol. III , Cambridge: Harvard University Press 1924.
Loska E., Sytuacja aktorów i aktorek w rzymskim prawie małżeńskim, „Zeszyty Prawnicze” 12/4 (2012), s. 81–100.
Marek H.G., Die soziale Stellung des Schauspielers im alten Rom, „Das Alterum” 5 (1959), s. 101–111.
Mielczarek K., Początki teatru rzymskiego (Próba interpretacji Liwiusza „Ab Urbe Condita” VII 2), „Meander” XXV 11–12 (1970), s. 486–494.
Nielsen I., Cultic Theatres and Ritual Drama. A Study in Regional Development and Religious Interchange between East and West in Antiquity, Aarhus: Aarhus University Press 2002.
Prokopiusz z C ezarei, Historia sekretna, tłum. A. Konarek, Warszawa: Prószyński i Spółka 1998.
Słapek D., Sport i widowiska w świecie antycznym. Kompendium, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2010.
Szturc W., Genetyka widowiska. Człowiek, maska, rytuał, widowisko, Kraków: Księgarnia Akademicka 2017.
Tabula Heracleensis ll. 104–123, w: Roman Statutes, t. I , red. M.H. C rawford, Londyn: Institute of Classical Studies 1996, s. 355–391.
Wiles D., Teatr w Rzymie i chrześcijańskiej Europie, w: Historia teatru, red. J.R. Brown, red. wyd. pol. M. P iekut, Warszawa: PWN 2007, s. 49–92.
Wilk T., Obecność sztuki teatralnej w codzienności życia społecznego. Nowe obszary zainteresowań pedagogiki społecznej, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2015.
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Doktor nauk humanistycznych w zakresie historii; od 2003 r. jest
zatrudniona na Wydziale Teologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, gdzie
prowadzi zajęcia z języków klasycznych; obecnie adiunkt w Katedrze Nauk Biblijnych i Historycznych
UWM w Olsztynie. Obszary badawcze: literatura wczesnochrześcijańska, prawodawstwo
państwowe i kościelne okresu późnego cesarstwa, historia starożytna i kultura
antyczna. Niektóre ważniejsze publikacje: Gelazy I, Tego samego Papieża Gelazego przeciw
Andromachowi i innym Rzymianom, którzy trwali według dawnego zwyczaju przy świętowaniu
luperkaliów, tłumaczenie i komentarz M. P iechocka-Kłos (2012); Aulus Gellius, Noce
Attyckie 2.24. O dawnej oszczędności i o starożytnych ustawach dotyczących wydatków,
wstęp, tłumaczenie, komentarz A.R. Jurewicz, M. P iechocka-Kłos (2012); Chrześcijanie
i poganie. Rozkład sił w senacie rzymskim pod koniec IV wieku, „Studia Warmińskie” 50
(2013), s. 283–293; „Privatus carcer” w ustawodawstwie cesarzy rzymskich (IV–VI w.),
„Studia Warmińskie” 52 (2015), s. 271–280; „Mirabilia animalia” w „Nocach attyckich”
Aulusa Gelliusza. Wybrane przykłady, „Studia Warmińskie” 54 (2017), s. 277–289; Virgines
Vestales w Nocach attyckich Aulusa Gelliusza (1.12), „Studia Warmińskie” 55 (2018),
s. 279–290. Adres do korespondencji: mayphi@wp.pl.
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivs 4.0 International License.
