Anthropological Foundations of Business Ethics
Abstract
Business ethics is a complex issue that has been studied a lot. This paper discusses just one of its aspects and presents the assumptions of ethics of economic activity arising from Christian anthropology. They include respect for the dignity of the human person, taking into consideration the social dimension of human life and the affrmation of man’s integral development. All those are particulars of the general principle that man is the creator, the centre and the goal of the whole life and economic activity. These assumptions are in no way unrealistic and idealized expectations in relation to economic and business activity, they rather prove that the economic sphere of life is not ethically neutral, neither is it inhuman nor antisocial. As a dimension of man’s activity it is subject to a moral assessment. Since all stages of economic activity deal with man, his behaviour and needs, they involve moral implications. Even if in certain circumstances unethical behaviour may lead, though temporarily, to economic success, the economic and moral facets are intertwined. J. Messner was right when he stressed that in one’s striving for economic goals immoral means are at the same time uneconomic. The present fnancial and economic crisis proves his thesis.
Keywords:
business ethics, man and economy, human dignity, morality in economic activity.References
Dylus A, Sozialethik im aktuellen Pluralismus von Gesellschaftkonzepten, w: Rudern auf stürmischer See. Sozialethische Perspektiven in Mitteleuropa, red. H. Renöckl, A. Dufferová, A. Rammer, Wien-Würzburg 2006, s. 131-141.
Dylus A., Gospodarka – moralność – chrześcijaństwo, Warszawa 1995.
Dylus A., Globalny rynek i jego granice, Warszawa 2001.
Episkopat USA, Sprawiedliwość gospodarcza dla wszystkich. Katolicka nauka społeczna a gospodarka USA. List społeczny, w: Kościół wobec współczesnych problemów życia gospodarczego. Społeczne dokumenty episkopatów, red. S. Fel, J. Kupny, Lublin 2002, s. 126.
Friedman M., Społeczną powinnością biznesu jest pomnażanie zysków, w: Etyka biznesu. Z klasyki współczesnej myśli amerykańskiej, red. L.V. Ryan, J. Sójka, Poznań 1997, s. 49-59.
Gałkowski J.W., Zasady etyki zawodowej – etyka biznesu, w: Etyka w biznesie, red. M. Borkowska, J.W. Gałkowski, Lublin 2002, s. 13-42;
Hengsbach F., Abschied von der Konkurenzgesellschaft. Für eine neue Ethik in Politik, Wirtschaft und Gesellschaft, München 1995.
Höffner J., Christliche Gesellschaftslehre. Studienausgabe, Kevelaer 1987.
Klein K., Verantwortung der Arbeitnehmer in der gesellschaftlichen Praxis, w: Rudern auf stürmischer See. Sozialethische Perspektiven in Mitteleuropa, red. H. Renöckl, A. Dufferová, A. Rammer, Wien-Würzburg 2006, s. 216-222.
Kupny J., Przedsiębiorstwo wspólnotą osób pracujących, w: Katolicka nauka społeczna. Podstawowe zagadnienia z życia gospodarczego, red. J. Kupny, S. Fel, Katowice 2003, s. 89-102;
Majka J., Rozważania o etyce pracy, Wrocław 1997.
Majka J., Etyka życia gospodarczego, Wrocław 1982.
Marx R., Das Kapital. Ein Plädoyer für den Menschen, München 2009.
Michałowski J., Rynek i wolna konkurencja, w: Katolicka nauka społeczna. Podstawowe zagadnienia z życia gospodarczego, red. J. Kupny, S. Fel, Katowice 2003, s. 128-161.
Neves das J.C., Ekonomia z Bogiem, tł. E. Łukaszyk, Kraków 2003.
Pribyl H., Nachhaltigkeit und katholische Sozialverkündigung, w: Jetzt die Zukunft gestalten. Sozialethische Perspektiven, red. H. Renöckl, S. Baloban, Wien – Würzburg 2010, s. 126-138.
Porębski Cz., Czy etyka się opłaca? Zagadnienia etyki biznesu, Kraków 1997.
Rada Kościoła Ewangelickiego w Niemczech i Konferencja Episkopatu Niemiec, O przyszłość w solidarności i sprawiedliwości. Słowo na temat sytuacji gospodarczej i społecznej w Niemczech, w: Kościół wobec współczesnych problemów życia gospodarczego. Społeczne dokumenty episkopatów, tł. B. Widła, red. S. Fel, J. Kupny, Lublin 2002, s. 223-303.
Rybak M., Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw, w: Etyka w biznesie, red. M. Borkowska, J.W. Gałkowski, Lublin 2002, s. 59-93.
Spirito P., Etica ed economia. Verso nuovi paradigmi nella ristrutturazione delle imprese, Cinisello Balsamo 1999.
Stolarczyk I., Integralne rozumienie postępu i rozwoju, w: J. KUPNY, S. FEL (red.), Katolicka nauka społeczna. Podstawowe zagadnienia z życia gospodarczego, Katowice 2003, s. 219-234.
Sturn R., Dynamische Märkte und ethische Werte: Möglichkeiten und Grenzen verantwortlicher Wirtschaftsgestaltung, w: Rudern auf stürmischer See. Sozialethische Perspektiven in Mitteleuropa, red. H. Renöckl, A. Dufferová, A. Rammer, Wien-Würzburg 2006, s. 186-199.
Sturn R., Wirtschaft am Scheideweg: Auswege aus der Finanz- und Wirtschaftskrise, w: Jetzt die Zukunft gestalten. Sozialethische Perspektiven, red. H. Renöckl, S. Baloban, Wien – Würzburg 2010, s. 96-111.
Styczeń T., Merecki J., ABC etyki, Lublin 1996.
Sutor B., Etyka polityczna. Ujęcie całościowe na gruncie chrześcijańskiej nauki społecznej, tł. A. Marcol, Warszawa 1994.
Den Uyl D.J., Społeczna odpowiedzialność spółek, w: Etyka biznesu. Z klasyki współczesnej myśli amerykańskiej, red. L.V. Ryan, J. Sójka, Poznań 1997, s. 207-228.
Van Stichel E., The Economic Crisis as a Crisis in Anthropology, „ET-Studies” 3 (2012) nr 2, s. 295-315.
Szostek A., Czy opłaca się być uczciwym przedsiębiorcą?, w: Etyka w biznesie, red. M. Borkowska, J.W. Gałkowski, Lublin 2002, s. 109-123.
Vaňo M., Das Recht der Arbeitnehmer auf faire Verteilung von Chancen und Lasten, w: Rudern auf stürmischer See. Sozialethische Perspektiven in Mitteleuropa, red. H. Renöckl, A. Dufferová, A. Rammer, Wien-Würzburg 2006, s. 212-215.
Vogt M., Prinzip Nachhaltigkeit. Ein Entwurf aus theologisch-ethischer Perspektive, München 2009.
Vogt M., Die Zukunft beginnt jetzt! Dimensionen der Nachhaltigkeit, w: Jetzt die Zukunft gestalten. Sozialethische Perspektiven, red. H. Renöckl, S. Baloban, Wien – Würzburg 2010, s. 11-29.
Zięba M., Ewangelia – bogacenie się – przedsiębiorczość, w: Kościół i pieniądze, red. H. Seweryniak, Płock 1993, s. 27-38.
Uniwersytet Opolski
Konrad Józef Glombik ‒ ur. 1970, ks. dr hab., kapłan diecezji opolskiej, kierownik Katedry Teologii Moralnej i Duchowości Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, dyrektor Redakcji Wydawnictw Wydziału Teologicznego UO, członek Stowarzyszenia Teologów Moralistów Polskich, członek rady naukowej czasopisma „Teologia i Moralność” i zespołu redakcyjnego „Przeglądu Piśmiennictwa Teologicznego”; w swoich badaniach zajmuje się m.in. problematyką moralności małżeństwa i rodziny oraz życia społecznego, a także problemami z zakresu etyki seksualnej i sakramentalności małżeństwa. Opublikował m.in.: Wokół osoby i myśli Benedykta XVI (2006); Jedność dwojga. Prekursorski charakter personalistycznego rozumienia małżeństwa w ujęciu Herberta Domsa (1890 - 1977) (2007); Carl Ulitzka (1873-1953). Duszpasterz i polityk trudnych czasów (2010).
https://orcid.org/0000-0001-8461-965X
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivs 4.0 International License.
