Poznanie Boga w historii: Debata między Josephem Ratzingerem a Walterem Kasperem
Abstrakt
Pytanie Lessinga o poznawalność Boga (Absolutu) w historii stanowi trwałe wyzwanie dla nowożytnej teologii. W artykule zestawiono ze sobą poglądy na ten temat zaprezentowane przez Josepha Ratzingera i Waltera Kaspera. Zauważono wyraźną różnicę: Kasper zdecydowanie udziela pierwszeństwa historii i w niej Objawieniu, a Ratzinger kładzie akcent na pierwszeństwo idei Boga, w świetle której interpretuje Objawienie i historię. Wyłaniają się tu dwa różne typy teologii. Przejawiają się one w odmiennych sposobach przedstawienia chrystologii. Pierwszy wychodzi od historycznego świadectwa o Jezusie i na tej podstawie stara się o zbudowanie spójnego obrazu tożsamości wcielonego Syna Bożego. Drugi wychodzi z – płynącego z kościelnej wiary – założenia o jedności Pisma i przedstawia w tym świetle świadectwo ewangelii o Jezusie. Zostaje postawiona teza, że oba te typy teologii potrzebują się wzajemnie, choć nie można ich zharmonizować ze sobą.
Słowa kluczowe:
teologia historii, Walter Kasper, Joseph Ratzinger.Bibliografia
Kasper W., Das Absolute in der Geschichte. Philosophie und Theologie der Geschichte in der Spätphilosophie Schellings, Freiburg im Breisgau: Herder 2010 (Gesammelte Schriften 2).
Kasper W., Das Wesen des Christlichen. Anfragen an die „Einführung in das Christentum“ von Joseph Ratzinger, w: tenże, Theologie im Diskurs, Freiburg-Basel-Wien: Herder 2014, s. 450-461 (Gesammelte Schriften, 6).
Lessing G. E., Über den Beweis des Geistes und der Kraft, w: tenże, Werke, t. 8, red. H. G. Göpfert, München: Carl Hanser Verlag 1976.
Ratzinger J., Einführung in das Christentum. Vorlesungen über das Apostolische Glaubensbekenntnis, München: Kösel 1998.
Ratzinger J., Jezus z Nazaretu. Od chrztu w Jordanie do Przemienienia, w: tenże, Opera Omnia, t. 6, Lublin: Wydawnictwo KUL 2012-, s. 119-378.
Ratzinger J., Jezus z Nazaretu. Od wjazdu do Jerozolimy do zmartwychwstania, w: tenże, Opera Omnia, t. 6, Lublin: Wydawnictwo KUL 2012-, s. 379-582.
Ratzinger J., Rozumienie Objawienia i teologia historii według Bonawentury, w: tenże, Opera Omnia, t. 2, Lublin: Wydawnictwo KUL 2012-, s. 41-589.
Szymik J., Theologia benedicta, t. 2, Katowice: Księgarnia św. Jacka 2012.
Uniwersytet Śląski, Katowice
Jacek Kempa (ur. 1964), kapłan Archidiecezji Katowickiej, teolog dogmatyk, doktor habilitowany teologii, adiunkt na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Redaktor naczelny "Śląskich Studiów Historyczno-Teologicznych". Obszary badawcze: soteriologia średniowieczna i współczesna oraz prolegomena teologii. Opublikował m.in.: Konieczność zbawienia. Antropologiczne założenia soteriologii Anzelma z Canterbury (2009); (red.) Zbawieni przez ofiarę? Historia i perspektywy centralnej kategorii soteriologicznej (2012); (red. wraz z Martą Giglok) Słowo, doświadczenie, tajemnica (2015). Adres do korespondencji: jacek.kempa@us.edu.pl
https://orcid.org/0000-0002-1965-785X
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.