Angels in the First Latin Commentary on the Apocalypse by Victorinus of Poetovium
Dominika Łucja Budzanowska-Weglenda
Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw , Polandhttps://orcid.org/0000-0002-9030-9583
Abstract
The purpose of this article is to examine how Victorinus of Poetovium (Poetavium), in his Commentarius in Apocalypsim, comments on the passages in the Apocalypse of St John in which the term ‘angel’ – angelus – occurs, and how he interprets the term. First, the frequent occurrence of angels in Scripture, especially in the last book of the Bible, is mentioned. It was recalled, following Augustine of Hippo, that the term angelus denotes a mission and not the nature of the beings so termed. It was also stressed that, for the Church Fathers, angelology was not the most important issue addressed in their writings, and similarly, it is quite rare for scholars to deal with the patristic teaching on angels. A brief introduction is given to Bishop Victorinus as the first Latin exegete and his style of interpretation, especially the importance of alegoresis and typology. All explanations of the term angelus in the extant fragments of Victorinus’ commentary on the Apocalypse are discussed: first those in which angel is taken to mean Elijah or Christ himself, then the good heavenly angels, and finally the evil angels – the devil, the Antichrist – are analysed. The results of a study of another text by the Bishop of Poetovium, De fabrica mundi, are also briefly quoted, in which this treatise on the creation of the world contains interesting concepts by the author about angels, concerning, for example, the twenty-four original angels created on the first day.
Keywords:
Victorinus of Poetovium, commentary, Apocalypse of St. John, angels, angelus, exegesisReferences
Augustinus, Enarrationes in psalmos, PL 37; CCL 39, ed. E. Dekkers – J. Fraipont, Turnhout 1956.
Cassiodorus, Compexiones in Apocalypsi, CCL 107, ed. R. Gryson, Turnhout 2003; PL 70, 1381A-1382A, 1405-1418.
Hieronymus, De viris illustribus, PL 23; HO 15, ed. B. Degórski, Roma 2014.
Hieronymus, In Ecclesiasten, CCL 72, ed. P. de Lagarde – G. Morin – M. Adriaen, Turnhout 1959.
Hieronymus, Epistulae, CSEL 55, ed. I. Hilberg, Vindobonae 1912.
Victorinus, Commentarius in Apocalypsim et De fabrica mundi, CSEL 49, ed. J. Haussleiter, Vindobonae – Lipsiae 1916, tł. Victorin de Poetovio, Sur l’Apocalypse, suivi du ‘Fragment chronologique’ et de ‘La Construction du monde’, SC 423, ed. M. Dulaey, Paris 1997; Victorinus Poetovionensis, Opera quae supersunt. Explanatio in Apocalypsin una cum recensione Hieronymi. Tractatus de fabrica mundi. Fragmentum de vita Christi, CCL 5, ed. R. Gryson, Turnhout 2017.
Daniélou J., Aniołowie i ich misja, tł. K. Kubaszczyk, Warszawa – Ząbki 2006.
Daniélou J., Teologia judeochrześcijańska. Historia doktryn chrześcijańskich przed Soborem Nicejskim, Kraków 2002.
Dą bek T.M., Aniołowie opiekunami Kościoła w Apokalipsie św. Jana, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 37/4 (1984) s. 305-313. (Crossref)
Dą bek T.M., Św. Michał Archanioł w Apokalipsie, w: Michał Archanioł, t. 1: Zagadnienia teologiczne, red. H. Oleschko – S. Łącki, Marki 2012, s. 103-121.
Dulaey M., Jérôme ‘éditeur’ du Commentaire sur l’Apocalypse de Victorin de Poetovio, „Revue d’Études Augustiniennes et Patristiques” 37 (1991) s. 199-236. (Crossref)
György H., Kezdet, vég, Krisztus, w: Poetovioi Victorinus, Kezdet és vég: A Teremtés könyvéről és a Jelenések könyvéről, red. H. György, Budapest 2017, s. 7-16.
Kasprzak D., Drugi millenaryzm w ujęciu Wiktoryna z Poetovium, w: Między Biblią a kulturą, red. T. Jelonek – R. Bogacz, Biblia w Kulturze Świata 2, Kraków 2011, s. 43-57.
Kasprzak D., Kształtowanie się nauki o niebie w teologii patrystycznej I-III wieku, Kraków 2017. (Crossref)
Kasprzak D., Wiktoryn z Poetovium – pierwszy chrześcijański egzegeta łaciński, „Analecta Cracoviensia” 43 (2011) s. 143-157.
Khandoga N.A., Cosmology of Saint Victorinus of Poetovio: from the Creation of Light to the Creation of Adam, „Warszawskie Studia Teologiczne” 35/2 (2022) s. 82-101. (Crossref)
Księga o aniołach, red. H. Oleschko, Kraków 2002.
Longosz S., Opiekuńcza funkcja aniołów w nauce Ojców Kościoła (zarys problemu), w: Księga o aniołach, red. H. Oleschko, Kraków 2002, s. 151-205.
Nowy słownik wczesnochrześcijańskiego piśmiennictwa, red. M. Starowieyski – W. Stawiszyński, Poznań 2018.
Paczkowski M., Alcuni aspetti teologici dell’Apocalisse in Vittorino di Petovio, „Biblica et Patristica Thoruniensia” 5 (2012) s. 175-206. (Crossref)
Paczkowski M.C., Aniołowie w starożytnej literaturze chrześcijańskiej (II-IV wiek), w: Anioł w literaturze i w kulturze, red. J. Ługowska – J. Skawiński, Wrocław 2004, s. 30-55.
Paczos K., Wstęp, w: J. Daniélou, Aniołowie i ich misja, tł. K. Kubaszczyk, Warszawa – Ząbki 2006, s. 5-12.
Rosiński F.M., Aniołowie w Nowym Testamencie, w: Anioł w literaturze i w kulturze, t. 2, red. J. Ługowska, Wrocław 2005, s. 13-33.
Rosiński F.M., Koncepcja aniołów w Starym Testamencie, w: Anioł w literaturze i w kulturze, red. J. Ługowska – J. Skawiński, Wrocław 2004, s. 13-29.
Sieg F., Siedem gwiazd – aniołowie siedmiu Kościołów (Ap 1,20), „The Biblical and Liturgical Movement” 36/2 (1983) s. 131-137. (Crossref)
Stevens L.J., Twenty-Four Elders: Revelation and the Old Testament Canon in Victorinus and Melito, „Journal of Early Christian Studies” 30/2 (2022) s. 165-192. (Crossref)
Tixeront J., A Handbook of Patrology, London 1923.
Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw https://orcid.org/0000-0002-9030-9583
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Papers published in Vox Patrum are covered by the Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) licence. Authors and users can use published works licensed under the CC-BY-ND since 2018. For earlier publications, copyrights are available under fair use rights in accordance with the Act of February 4, 1994 on copyrights and related rights.
