Sainthood of the Eremite Peter Galata according to Theodoret of Cyrrhus

Dominika Łucja Budzanowska-Weglenda

Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw image/svg+xml , Poland
https://orcid.org/0000-0002-9030-9583


Abstract

The aim of this article is to explore how Theodoret of Cyrrhus in Historia religiosa portrays Syrian ascetics and their practices leading to sanctity – especially in the biography of Peter of Antioch, known as Peter Galata, to whom the author devoted part of the of the work. The figure of the author is briefly recalled. Above all, the article is an an analysis of excerpts from chapter IX of the Historia religiosa (in Greek and Polish translation), in which Theodoret included a Peter’s biography, his origins, the purpose of his expedition to Palestine, a description of his ascetic lifestyle when he settled in Antioch, the eremite’s
benevolent contacts with its inhabitants, including his long-standing relationship with Theodoret’s family, his miracles, his life of the Word of God and prayer. The wider context related to the Church of Syria in the 4th century and the lives of other ascetics there.

Keywords:

Theodoret of Cyrrhus (Cyrus), saint Peter the Galatian, monk-eremite, asceticism, early Syriac monasticism, A History of the Monks of Syria



Herodotus, Historiae, ed. A.D. Godley, Cambridge 1920.

Hieronymus, Commentarium in Epistulam Beati Pauli ad Galatas, ks. II, PL 26, 353‐355, 357.

Joannes Chrysostomus, Quales ducendae sint uxores, PG 51, 225‐242, tł. T. Krynicka, „Vox Patrum” 53‐54 (2009) s. 604‐621.

Plato, Leges, ed. J. Burnet, Oxford 1903.

Theodoretus Cyrensis, Historia religiosa, PG 82, 1283‐1522, ed. P. Canivet – A. Leroy-Molinghen, SCh 234, 257, Paris 1997‐1979.

Teodoret Biskup Cyru, Dzieje miłości Bożej. Historia mnichów syryjskich, tł. K. Augustyniak, ŹM 7, Kraków 1994.

Abdalla M., Antiochia i Aleksandria. Z dziejów relacji apostolskich Kościołów Syro-Mezopotamskiego i Koptyjskiego, „Człowiek i Teologia. Kwartalnik Wydziału Teologicznego UMK” 44/4 (2018) s. 143‐162. (Crossref)

Altaner B. – Stuiber A., Patrologia. Życie, pisma i nauka Ojców Kościoła, tł. P. Pachciarek, Warszawa 1990.

Atiya Aziz A., Historia Kościołów wschodnich, Warszawa 1979.

Azéma Y., La date de la mort de Théodoret de Cyr, „Pallas” 31 (1984) s. 137‐155. (Crossref)

Augustyniak K., Historia mnichów syryjskich, w: Teodoret biskup Cyru, Dzieje miłości Bożej. Historia mnichów syryjskich, ŹM 7, Tyniec 1994, s. 37‐50.

Banaszak M., Historia Kościoła, t. 1: Starożytność, Warszawa 1989.

Brock S.P., Early Syrian Asceticism, „Numen” 1/20 (1973) s. 1‐19. (Crossref)

Canivet P., Le monachisme Syrien selon Théodoret de Cyr, Paris 1977. (Crossref)

Daniélou J. – Marrou H.I., Historia Kościoła, t. 1: Od początków do roku 600, tł. M. Tarnowska, Warszawa 1984.

Dybski H., Monastycyzm wPalestynie i Syrii wświetle źródeł patrystycznych IVi Vwieku, „Vox Patrum” 42 (2002) s. 411‐436. (Crossref)

Filipowski M., Dieta w życiu ascetycznym Ojców pustyni, „Studia Theologica Varsaviensia” 1/55 (2018) s. 201‐218. (Crossref)

Harmless W., Chrześcijanie pustyni. Wprowadzenie do literatury wczesnego monastycyzmu, tł. M. Höffner, Kraków 2009.

Jurewicz O., Historia literatury bizantyńskiej. Zarys, Wrocław 1984.

Kasprzak D., Ojcostwo duchowe w myśli patrystycznej – zarys zagadnienia, „Polonia Sacra” 20/3 (2016) s. 101‐121. (Crossref)

Kłoczowski J., Od pustelni do wspólnoty. Grupy zakonne w wielkich religiach świata, Warszawa 1987.

Kokoszko M. – Dybała J. – Jagusiak K. – Rzeźnicka Z., Dieta monastyczna w świetle nauki medycznej. Teodoret z Cyru i medycy o soczewicy, „Vox Patrum” 62 (2014) s. 297‐329. (Crossref)

Kokoszko M. – Dybała J. – Jagusiak K. – Rzeźnicka Z., Dieta mnichów syryjskich. Komentarz do terminu artos kachrydias (ἄρτος καχρυδίας) w Historia religiosa Teodoreta z Cyru, „Biblica et Patristica Thoruniensia” 8/3 (2016) s. 123‐156. (Crossref)

Koralewski J., Mądrość pustyni. Życie pustelnicze od monastycyzmu przedchrześcijańskiego do VI wieku, Poznań 2010.

Laboa J.M. – R. Cemus et al., Mnisi Wschodu i Zachodu. Historia monastycyzmu chrześcijańskiego, tł. G. Jaworska – K. Malecha, Warszawa 2009.

Lampe G.W.H., A Patristic Greek Lexikon, Oxford 1976.

Longosz S., Szkoła antiocheńska, w: Literatura Grecji starożytnej, t. 2: Proza historyczna, krasomówstwo, filozofia i nauka, literatura chrześcijańska, red. H. Podbielski, Lublin 2005, s. 1061‐1067.

Malingrey A.-M., Chrześcijańska literatura grecka, tł. i opr. M. Starowieyski, Tarnów 1995.

Manzanares C.V., Pisarze wczesnochrześcijańscy I-VII w., tł. E. Burska, Warszawa 2001.

McKinnon J.W., Desert Monasticism and the Later Fourth-Century Psalmodic Movement, „Music & Letters” 4/75 (1994) s. 505‐521. (Crossref)

Miazek-Męczyńska M., „Do mycia twarzy rano służy woda”, czyli Owidiuszowe zalecenia dla kochanków z zakresu higieny osobistej, w: Czystość i brud. Higiena w starożytności, red. W. Korpalska – W. Ślusarczyk, Bydgoszcz 2013, s. 13‐26.

Michalski M., Antologia literatury patrystycznej, t. 2, Warszawa 1982.

Millar F., Theodoret of Cyrrhus: a Syrian in Greek dress, w: From Rome to Constantinople: Studies in Honour of Averil Cameron, red. H. Amirav – R. Barend, Leuven 2007, s. 105‐125.

Misiarczyk L., Antyczny monastycyzm syryjski, „Studia Płockie” 40 (2012) s. 83‐96.

Nadobnik W., Kościół męczennika Dionizego w Cyrze (Nebi Huri, Syria) – próba identyfikacji, „Symbolae Philologorum Posnanensium Graecae et Latinae” 23/2 (2018) s. 57‐64. (Crossref)

Nin M., Główne kierunki duchowości monastycyzmu syryjskiego, tł. A. Jankowski, w: Duchowość starożytnego monastycyzmu. Materiały z Międzynarodowej Sesji Naukowej, Kraków-Tyniec, 16‐19 listopada 1994. Wykłady otwarte, red. M. Starowieyski, Kraków 1995, s. 31‐60.

Rey-Coquais J.-P., Kyrrhos Syria, w: The Princeton Encyclopedia of Classical Sites, red. R. Stillwell et al., Princeton 1976, w: http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=kyrrhos (dostęp: 19.07.2024).

Roberson R.G., Chrześcijańskie Kościoły Wschodnie, tł. K. Bielawski – D. Mionskowska, Bydgoszcz 1998.

Rousseau P., Moses, monks, and mountains in Theodoret’s Historia religiosa, w: Il monachesimo tra eredità e aperture, red. M. Bielawski – D. Hombergen, Rome 2004, s. 323‐346.

Rousseau P., The identity of the ascetic master in the „Historia religiosa” of Theodoret of Cyrrhus: a new ‘paideia’?, „Mediterranean Archaeology” 11 (1998) s. 229‐244.

Simonetti M., Między dosłownością a alegorią, tł. T. Skibiński, Myśl Teologiczna 26, Kraków 2000, s. 157‐203.

Siniscalco P. et al., Starożytne Kościoły Wschodnie. Historia i literatura, tł. K. Piekarz, Kraków 2013.

Špidlík T. – Gargano I., Duchowość Ojców greckich i wschodnich, tł. J. Dembska, red. J. Naumowicz, Kraków 1997.

Szczur P., Antiochia Syryjska jako ośrodek ascezy i monastycyzmu w drugiej połowie IV w., „Vox Patrum” 70 (2018) s. 45‐69. (Crossref)

Starowieyski M. – Szymusiak J.M., Nowy słownik wczesnochrześcijańskiego piśmiennictwa, Poznań 2022.

Todt K.P., Tabula Imperii Byzantini, t. 15, Wien 2015. (Crossref)

Urbainczyk T., ‘The devil spoke Syriac to me’: Theodoret in Syria, w: Ethnicity and culture in late antiquity, red. S. Mitchell – G. Greatrex, London 2000, s. 253‐265. (Crossref)

Vademecum historyka starożytnej Grecji i Rzymu, t. 1, red. E. Wipszycka, Warszawa 1982.

Vööbus A., History of asceticism in the Syrian Orient: a contribution to the history of culture in the Near East, CSCO 184, Louvain 1958.

Vööbus A., The contribution of ancient Syrian Christianity to the west European culture, „Journal of Assyrian Academic Society” 1 (1988) s. 8‐14.

Vööbus A., The Origin of Monasticism in Mesopotamia, „Church History” 4/20 (1951) s. 27‐37. (Crossref)

Wipszycka E., Charakter i formy ascetyzmu syryjskiego, w: Wstęp, w: Teodoret biskup Cyru, Dzieje miłości Bożej. Historia mnichów syryjskich, ŹM 7, Tyniec 1994, s. 9‐36.

Żelazny J., Koncepcja świętości w chrześcijaństwie syryjskim, w: Sympozja Kazimierskie poświęcone kulturze świata późnego antyku i wczesnego chrześcijaństwa, t. 8, red. A. Głowa – B. Iwaszkiewicz-Wronikowska, Lublin 2013, s. 65‐72.

Żelazny J., Literatura patrystyczna kręgu języka syryjskiego, Kraków 2012.

Żelazny J., Monastycyzm syryjski i mezopotamski w ujęciu ks. Stefana Siwca, w: Historia monastycyzmu orientalnego, red. A. Uciecha, Katowice 2014, s. 59‐69.

Żelazny J., Zarys literatury patrystycznej kręgu języka syryjskiego, Orientalia Christiana Cracoviensia Monographiae 2, Kraków 2011.


Published
2025-09-15


Budzanowska-Weglenda, D. Łucja. (2025). Świętość eremity Piotra Galaty według Teodoreta z Cyru. Vox Patrum, 95, 119–148. https://doi.org/10.31743/vp.17714

Dominika Łucja Budzanowska-Weglenda  d.budzanowska@onet.pl
Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw image/svg+xml https://orcid.org/0000-0002-9030-9583



License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

Papers published in Vox Patrum are covered by the Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) licence. Authors and users can use published works licensed under the CC-BY-ND since 2018. For earlier publications, copyrights are available under fair use rights in accordance with the Act of February 4, 1994 on copyrights and related rights.