The circumstances of the convocation of the Council of Nicaea

Józef Grzywaczewski

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie , Poland


Abstract

The article presents the circumstances of the Council of Nicaea. There was a tradition to compose symbols of the faith (symbola fidei), and to organize syn­ods. The Council of Nicaea was convoked by Emperor Constantine in cooperation with Pope Silvestre. After the victory on Licinius, Constantine wanted to arrange public and religious matters of the Empire. He was not a Christian but he was friendly to Christianity as a religion which he considered to be profitable for the Empire. He possessed the title of Pontifex maximus which authorized him to in­tervene not only in pagan cults, but also in ecclesiastical affaires. In spite of that, there were three main conflicts in that time: the date of the Passover, Donatism and Arianism. Donatism was a schism born in Latin Africa having a national background; it was a movement of the local population against the Roman admin­istration. Arianism, born in Greek Africa, was inspired by philosophy, especially by Neo-Platonism. Constantine was welcomed by the Pope and other bishops be­cause his actions were useful for the Church. People were waiting for the Council of Nicaea with hope.

Keywords:

symbol of faith, synod, Nicaea, Donatism, Arianism, Constantine, Arius

Acta Synodalia, red. A. Baron – H. Pietras, Kraków 2006

Alexander Alexandrinus, Epistula ad Alexandrum Thessalonicensem (Byzantinum), w: Theodoretus, HE I 4, ed. L. Parmentier – G.C. Hassen, SCh 501, Paris 2006

Alexander Alexandrinus, Epistula encyclica

Arius, Epistula ad Eusebium, w: Theodoretus, HE I 5, ed. L. Parmentier – G.C. Hassen, SCh 501, Paris 2006

Arius, Thalia, w: Athanasius Alexandrinus, De synodis Arimini in Italia et Seleuciae in Isa¬uria

Asteriusz z Kapadocji, De synodis Arimini in Italia et Seleuciae in Isauria

Athanasius Alexandrinus, Apologia ad Constantium, ed. J.-M. Szymusiak, SCh 56, Paris 1958, 106, tłum. S. Kalinkowski: Apologia do Konstancjusza, w: Św. Atanazy, Apologie, PSP 21, Warszawa 1979

Athanasius Alexandrinus, De synodis Arimini in Italia et Seleuciae in Isauria, ŹMT 60, tłum. i opracowanie P. Szewczyk, Kraków 2011

Athanasius Alexandrinus, Orationes contra Arianos

Augustinus, Contra Cresconium

Béraudy R., L’initiation chrétienne, w: L’Église en prière, dir. A.-G. Martimort, Paris 1962

Boularand É., L’hérésie d’Arius et la foi de Nicée, Paris 1972

Coleti N., Sacrosancta Concilia ad regiam editionem exacta, t. 1-23, Venetiae 1728-1733

Concilium Arlatense (314) Epistula synodi Arelatensis ad Silvestrum papam, w: Dokumenty synodów od 50 do 381 roku, układ i opracowanie A. Baron – H. Pietras, ŹMT 37 (= SCL 1), Kraków 2006

Crabbe P., Concilia omnia, tam generalia quam particularia, vol. 1-3 Coloniae Agrippinae 1551

Crouzel H., Origène et Plotin. Comparaisons doctrinales, Paris 1991

Daniélou J., Historia Kościoła, tłum. M. Tarnowska, I, Warszawa 1984

De haeresibus, ed. R. Le Coz, w: Jean Damascène, Écrits sur l’islam, SCh 383, Paris 1992

Denzinger H., Symboles et définitions de la foi catholique, trad. J. Hoffmann, Paris 1977

Dokumenty Soborów Powszechnych, I-IV, red. A. Baron – H. Pietras, Kraków 2001-2005

Epitome canonum omnium qui in conciliis generalibus ac provincialibus, in Decreto Gratiani, in Decretalibus, in Epistolis, in Constitutionibus Romanorum Pontificum usque ad SS. D.N. Alexandri VII annum quartum continentur, Romae 1659

Eusebius Caesariensis, HE, ed. G. Bardy, SCh 41, Paris 1955, 216-217, tłum. A. Lisiecki: Euzebiusz z Cezarei, Historia kościelna, POK 3, Poznań 1924

Eusebius Caesariensis, Vita Constantini, ed. L.M.-J. Rondeau, SCh 559, Paris 2013. tłum. T. Wnętrzak: Euzebiusz z Cezarei, Życie Konstantyna, ŹMT 44, Kraków 2007

Grzywaczewski J., La relation du Fils au Père dans les conceptions théologiques des origines au Concile de Nicée, Paris 2012

Hefele J., Konziliengesichte, Freiburg im Breisagau 1855

Hieronim, De viris illustribus

Justyn Męczennik, Dialogus cum Tryphone Judaeo, PG 6, 614C, tłum. L. Misiarczyk: Justyn Męczennik, 1 i 2 Apologia. Dialog z Żydem Tryfonem, Warszawa 2012

Kelly J., Początki doktryny chrześcijańskiej, tłum. J. Mrukówna, Warszawa 1988

Kołosowski T., Od wolności wyboru wyznania do przymusu religijnego. Ewolucja poglądów Augustyna z Hippony podczas schizmy donatystycznej w Afryce rzymskiej, Piła 2000

Krawczuk A., Konstantyn Wielki, Warszawa 1987

Krawczuk A., Kronika starożytnego Rzymu, Warszawa 1994

La christologie et la Trinité chez les Pères, dir. M.-A. Vannier, Paris 2013

Lactantius, De mortibus persecutorum, ed. J. Moreau, SCh 39, Paris 1954

Mansi G., Sacrorum conciliorum nova et amplissima collectio, t. 1-31, Venetiae 1759-1798

Martin A., Athanase d’Alexandrie et l’Église d’Égypte au IVe siècle (328-373), Rome 1996

Moisset J.-P., Histoire du catholicisme, Paris 2006

Nyman J., The Synod of Antioch (324-325) and the Council of Nicaea (325), StPatr 4 (1961)

Optatus Milevitanus, Contra Parmenianum Donatistam, ed. M. Labrousse, SCh 412, Paris 1995, 208, tłum. A. Gołda, ŹMT 56, Kraków 2011

Origenes, Commentarii in Joannem, ed. C. Blanc, SCh 120bis, Paris 1996

Paul of Samosata, w: Oxford Dictionary of the Christian Church, ed. E.A. Livingstone, Oxford 1997

Philo Alexandrinus, De opificio mundi

Philostorgius, HE, ed. J. Bidez, SCh 564, Paris 2013

Pietras H., List Konstantyna do Aleksandra i Ariusza a zwołanie Soboru Nicejskiego, Vox Patrum 49 (2006) 531-548 (Crossref)

Pietras H., Sobór Nicejski (325). Kontekst religijny i polityczny, dokumenty, komentarze, Kra-ków 2012

Pietri Ch., L’échec de l’unité impériale en Afrique. La résistance donatiste, w: L’Histoire du Christianisme

Pietri L., La géographie nouvelle. L’Orient, w: L’Histoire du Christianisme, dir. J.-M. Mayeur – Ch. et L. Pietri – A. Vauchez – M. Venard, II, Paris 1995

Poulet Ch., Histoire du christianisme, I, Paris 1932

Ruciman S., Teokracja bizantyjska, tłum. M. Radożycka, Warszawa 1982

Rudolf K., Die Gnosis, Leipzig 1980

Socrates, HE, ed. G.C. Hansen, SCh 477, Paris 2004, 50-52, tłum. S.J. Kazikowski: Sokrates Scholastyk, Historia Kościoła, Warszawa 1986

Sozomenus, HE, ed. J. Bidez, SCh 306, Paris 1983, 124, tłum. S. Kazikowski: Hermiasz Sozomen, Historia Kościoła, Warszawa 1980

Starowieyski M., Sobory Kościoła niepodzielonego, cz. 1: Dzieje, Tarnów 1994

Szczur P., Subordynacjanizm, EK XVIII 1141

Tanner N., Conciles et synodes, Paris 2000

Ware K., L’orthodoxie. L’Église des sept Conciles, trad. F. Lhoest, Paris 2002

Woliński J., Od ekonomii do teologii (III wiek), w: Bóg zbawienia, red. J. Woliński – B. Sesboüé, tłum. P. Rak, Kraków 1999


Published
2014-09-04


Grzywaczewski, J. (2014). Okoliczności zwołania Soboru Nicejskiego. Vox Patrum, 62, 139–168. https://doi.org/10.31743/vp.3583

Józef Grzywaczewski 
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie



License

Papers published in Vox Patrum are covered by the Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) licence. Authors and users can use published works licensed under the CC-BY-ND since 2018. For earlier publications, copyrights are available under fair use rights in accordance with the Act of February 4, 1994 on copyrights and related rights.