„Żyć z Ewangelii” (1 Kor 9,14) – zasada św. Pawła w interpretacji Ojców Kościoła
Antoni Żurek
Sekcja w Tarnowie Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-9627-0245
Abstrakt
Św. Paweł w liście do gminy w Koryncie napisał: „Pan postanowił, ażeby z Ewangelii żyli ci, którzy głoszą Ewangelię” (1 Kor 9,14). Słowa te uzasadniały możliwość, a czasem konieczność, zapewnienie środków utrzymania duchownym przez wiernych. Ojcowie Kościoła analizując słowa apostoła zastanawiali nad tym, kogo i w jakich okolicznościach pozwolenie to dotyczy. Zgadzano się, że miały być to tylko środki konieczne do życia, których nie można było traktować jako wynagrodzenie, ale tylko umożliwienie poświecenia się pracy duszpasterskiej. Polecenie Chrystusa nakładało na wiernych obowiązek zapewnienia wspomnianych środków. Z kolei duchowni nie mieli obowiązku korzystania z tych środków, co nie zawsze jest zauważone w polskich przekładach.
Słowa kluczowe:
żyć z Ewangelii, utrzymanie, wynagrodzenie, św. PawełBibliografia
Augustinus, Enarrationes in psalmos, PL 37, tł. J. Sulowski, Św. Augustyn, Objaśnienia Psalmów, PSP 42, Warszawa 1986.
Augustinus, De opere monachorum, PL 40, 547-582, tł. R. Szaszka – P. Nehring, Św. Augustyn, O pracy mnichów, w: Św. Augustyn, Pisma monastyczne, ŹM 27, Kraków 2002, s. 187-267.
Augustinus, In Evangelium Ioannis tractatus, PL 53, tł. W. Szołdrski – W. Kania, Św. Augustyn, Homilie na Ewangelię św. Jana, PSP 15, Warszawa 1977.
Augustinus, Epistula 157, PL 33, 675-693, tł. P. Nehring, Św. Augustyn, List 157, w: Św. Augustyn, Pisma monastyczne, ŹM 27, Kraków 2002, s. 479-496.
Augustinus, Sermo 46, PL 38, 295-316, tł. A. Strzelecka, „Teologia Patrystyczna” 8 (2011) s. 175-211.
Augustinus, De consensu ewangelistarum, PL 35, 1041-1229, tł. J. Sulowski, Św. Augustyn, O zgodności ewangelistów, PSP 50/1, Warszawa 1989.
Clemens Alexandrinus, Stromata, ed. A. van den Hoek, SCh 463, Paris 2001, tł. J. Niemirska-Pliszczyńska, Klemens Aleksandryjski, Kobierce zapisków filozoficznych dotyczących prawdziwej wiedzy, Warszawa 1994.
Gregorius Magnus, Moralia in Iob, ed. M. Adriaen, CC 143B, Turnhout 1985, tł. A. Wilczyński, Św. Grzegorz Wielki, Moralia. Komentarz do Księgi Hioba, t. 5, ŹM 75, Tyniec 2015.
Gregorius Magnus, Homiliae in euangelia, ed. R. Etaix, CC 141, Turnhout 1999, tł. W. Szołdrski, Św. Grzegorz Wielki, Homilie na Ewangelie, PSP 3, Warszawa 1970.
Gregorius Nazianzenus, Oratio 26, PG 35, 1227-1252, tł. J.M. Szymusiak, Grzegorz Teolog, Poznań 1965.
Gregorius Nyssenus, De vita Moysi, ed. J. Daniélou, SCh 1bis, Paris 1942, tł. S. Kalinkowski, Grzegorz z Nyssy, Życie Mojżesza, ŹMT 50, Kraków 2009.
Hieronymus, Epistulae, ed. I. Hilberg, CSEL 55, Vindobonae 1910, tł. J. Czuj, Hieronim ze Strydonu, Listy, t. 2, ŹMT 55, Kraków 2010.
Hieronimus, Adversusu Iovinianum, PL 23, 221-252, tł. L. Nieścior, Św. Hieronim ze Strydonu, Przeciw Jowinianowi, ŹM 67, Tyniec 2013, s. 115-384. (Crossref)
Iulianus Pomerius, De vita contemplativa, PL 59, 415-520, tł. A. Żurek, Julian Pomeriusz, O życiu kontemplacyjnym, ŹM 17, Tyniec 1998.
Johannes Chrysostomus, In epistulam I ad Corinthios argumentum et homiliae, PG 61, 9-382, tł. A. Paciorek, Jan Chryzostom, Homilie do Pierwszego listu św. Pawła do Koryntian, Biblia Ojców 2, Częstochowa 2021.
Origenes, In Numeros homilae, ed. L. Doutreleau, SCh 442, Paris 1999, tł. S. Kalinkowski, Orygenes, Homiliae o Księdze Liczb, ŹMT 76, Kraków 2016.
Origenes, In Epistulam ad Romanos, ed. C.P. Hammond Bammel, SCh 539, Paris 2010,
tł. S. Kalinkowski, Orygenes, Komentarz do Listu św. Pawła do Rzymian, PSP 57/1-2, Warszawa 1994.
Origenes, Commentarium in Mattheum, ed. R. Girod, SCh 162, Paris 1970, tł. K. Augustyniak, Orygenes, Komentarz do Ewangelii według Mateusza, ŹMT 10, Kraków 1998.
Origenes, Commentariorum series (latine), ed. E. Klostermann, GCS 11, Leipzig 1933, tł. K. Augustyniak, Orygenes, Komentarz do Ewangelii według. Św. Mateusza, cz. 2, ŹMT 25, Kraków 2002.
Origenes, Homiliae in Jesu Nave, ed. A. Joubert, SCh 71, Paris 1960, tł. S. Kalinkowski, Orygenes, Homilie o Księdze Jozuego, PSP 34/4, Warszawa 1986.
Banaszak M., Historia Kościoła katolickiego. Starożytność, Warszawa 1986.
Cipriani N., Introduzione, w: Sant’Agostino, Morale e ascetismo cristiano, NBA VII/2, Roma 2001, s. 491-510.
Milewski I., Majątek kościelny i jego funkcja w świetle pism kapadockich Ojców Kościoła i Jana Chryzostoma, „Vox Patrum” 34-35 (1998) s. 415-435.
Milewski I., Pieniądz w greckiej literaturze patrystycznej IV wieku, Gdańsk 1999.
Nehring P., Wstęp, w: Św. Augustyn, Pisma monastyczne, ŹM 27, Tyniec 2002, 23-135.
Turek W., Praca fizyczna w życiu monastycznym: argumentacja św. Augustyna w „De opere monachorum”, „Vox Patrum” 70 (2018) s. 171-191. (Crossref)
Żurek A., Prawo do „życia z Ewangelii” w świetle tradycji patrystycznej, „Tarnowskie Studia Teologiczne” 21/2 (2002) s. 97-112.
Sekcja w Tarnowie Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie https://orcid.org/0000-0002-9627-0245
Licencja
Artykuły w czasopiśmie objęte są licencją Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0). Autorzy i użytkownicy mogą korzystać z utworów na licencji CC-BY-ND od roku 2018. Dla wcześniejszych publikacji prawa autorskie są udostępnione na prawach dozwolonego użytku zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.