Maryja w teologicznej refleksji i pobożności św. Ildefonsa z Toledo
Paweł Wygralak
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Teologiczny , Polskahttps://orcid.org/0000-0001-7790-7864
Abstrakt
W artykule zostało omówione nauczanie Ildefonsa z Toledo na temat Maryi na podstawie dzieła De virginitate Sanctae Mariae. Autor dzieła skupia się przede wszystkim na ukazaniu dziewictwa Maryi oraz Jej dziewiczego macierzyństwa. Wskazuje, że Maryja, jako wybrana przez Boga do udziału w dziele zbawienia człowieka, cieszy się wyjątkowymi łaskami, spośród ktorych na pierwszym miejscu wymienia Jej nieskazitelność, czyli wolność od grzechu. W swojej argumentacji o wiecznym dziewictwie Maryi Ildefons odwołuje się do tekstów z Pisma Świętego, także do proroctw zapisanych w Starym Testamencie. Cechą charakterystyczną dzieła jest przeplatanie się refleksji teologicznej z tekstami modlitw, które biskup Toledo kieruje do Maryi. Ich treść wyraża pragnienie całkowitego oddania się Maryi w niewolę. W ten sposób Ildefons wprowadził do ascetyki Kościoła łacińskiego nowy rodzaj pobożności maryjnej. W całym dziele Maryja ukazana jest jako ta, która prowadzi człowieka do Chrystusa.
Słowa kluczowe:
Ildefons z Toledo, dziewictwo Maryi, Bogurodzica Dziewica, pobożność maryjna , świętośćBibliografia
Ildephonsus Toledanus, De virginitate Sanctae Mariae, CCL 114A, Turnhout 2007, s. 145-273, tł. W. Kania, O wieczystym dziewictwie Najświętszej Maryi Panny, w: Ojcowie Kościoła Łacińscy. Teksty o Matce Bożej, red. S.C. Napiórkowski, Niepokalanów 1981, s. 161-201.
La vita vel gesta sancti Ildefonsi de Ps. Eladio 105-125, w: V. Yarza Urquiola, La vita vel gesta sancti Ildefonsi de Ps. Eladio. Estudio, edición crítica y traducción, „Veleia” 23 (2006) s. 316-325.
Isidorus Hispalensis, De fide catholica, PL 83, 449-538.
Isidorus Hispalensis, De ortu et obitu Patrum, PL 83, 129-156.
Leander Hispalensis, De institutione virginum et de contemptu mundi, ed. J. Campos Ruiz, w: Santos Padres Españoles, Madrid 1971, s. 21-76.
Cascante J.M., Doctrina Mariana de s. Ildefonso de Toledo, Barcelona 1958.
Covolo E. Dal – Serra A., Storia de la mariologia, t. 1: Dal modello biblico al modello literario, Roma 2009.
Częsz B., Duch Święty został nam dany. Nauczanie Ojców i wiara starożytnego Kościoła, Gniezno 1998.
Domínguez del Val U., Personalidad y herencia literaria de s. Ildefonso de Toledo, „Revista Española de Teología” 31 (1971) s. 137-166, 283-334.
Gambero L., Maria nel pensiero dei teologi latini medievali, Torino 2000.
Gil-Tamayo J.A., Sevilla y Toledo: La mariología de san Ildefonso en el contexto de la teología de san Leandro y san Isidoro, „Scripta de Maria” 5 (2008) s. 337-357.
Hernández R., El problema de los judíos en los Padres Visigodos, w: La Patrología toledano-visigoda, Madrid 1970, s. 99-120.
Kania W., Przedmowa, w: Ojcowie Kościoła Łacińscy. Teksty o Matce Bożej, red. S.C. Napiórkowski, Niepokalanów 1981, s. 7-14.
Ozorowski E., Teologia dziewictwa Maryi w piśmiennictwie starochrześcijańskim, „Studia Teologiczne. Białystok, Drohiczyn, Łomża” 7 (1989) s. 3-17.
Tejada y Ramiro J., Colección de cánones de la Iglesia española, t. 3, Madrid 1851.
Tineo P., San Ildefonso en su tiempo, „Scripta de María” 5 (2008) s. 359-395.
Yarza Urquiola V., Introducción y estudio, w: Ildefonso Toletani Episcopi, De virginitate Sanctae Mariae, De cognition baptismi, De itinere deserti, De viris illustribus, CCL 114A, Turnhout 2007, s. 21-144.
Yarza Urquiola V., La vita vel gesta sancti Ildefonsi de Ps. Eladio. Estudio, edición crítica y traducción, „Veleia” 23 (2006) s. 279-325.
Wygralak P., Duchowa sylwetka Maryi w apokryfach Nowego Testamentu, w: Maryja w Biblii i refleksji ojców Kościoła, red. P. Wygralak, Teologia Patrystyczna 17, Poznań 2020, s. 65-78.
Wygralak P., Duch Święty w nauczaniu św. Ildefonsa z Toledo, „Vox Patrum” 75 (2020) s. 539-552. (Crossref)
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Teologiczny https://orcid.org/0000-0001-7790-7864
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły w czasopiśmie objęte są licencją Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0). Autorzy i użytkownicy mogą korzystać z utworów na licencji CC-BY-ND od roku 2018. Dla wcześniejszych publikacji prawa autorskie są udostępnione na prawach dozwolonego użytku zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
