Niezwykłe historie z udziałem dzieci w apoftegmatach Anastazego z Synaju
Szymon Drzyżdżyk
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II, Kraków , Polskahttps://orcid.org/0000-0003-2211-2102
Marek Gilski
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II, Kraków , Polskahttps://orcid.org/0000-0003-4588-2038
Abstrakt
Artykuł poświęcony jest problematyce dziecka w apoftegmatach Anastazego z Synaju. Prezentują one szeroką panoramę życia i zachowań dzieci i młodzieży w kontekście określonej epoki i miejsca. Strukturę artykułu wyznacza pięć kontekstów, w których pokazana jest podmiotowa rola dziecka jako ofiary, dłużnika, innowiercy, doznającego duchowych objawień oraz doświadczającego opętania i uzdrowienia. Przeprowadzone analizy pozwoliły na sformułowanie konkretnych wniosków, z których najistotniejsze dotyczą przekonania Anastazego, że wiara jest tak wielką wartością, iż usprawiedliwia pozbawienie życia nawet swoich dzieci w celu uchronienia ich przed apostazją oraz że nastolatek jest zdolny do samodzielnego aktu wiary, za który jest gotów ponieść męczeństwo. Ponadto w myśli mnicha z Synaju dzieciństwo jest okresem, w którym można doświadczyć nadzwyczajnych religijnych doświadczeń. Chodzi zarówno o „objawienia prywatne”, jak i o uzdrowienia. Artykuł stawia też ważne pytanie, które może być inspiracją do dalszych badań, mianowicie, co stało się w Kościele, że w epoce ojców pustyni i silnego rozwoju życia monastycznego tak mocno doszły do głosu odwołania do starotestamentalnych praktyk - ofiary Abrahama i Jeftego – a zabrakło odwołania do Jezusa i jego relacji do dzieci wyznaczającej zupełnie nowy horyzont w ich traktowaniu?
Słowa kluczowe:
Anastazy Synaita, apoftegmaty, dzieckoBibliografia
Anastasii Sinaitae Viae Dux, red. K.-H. Uthemann, Turnhout – Leuven 1981.
Anastasii Sinaitae Sermones duo in constitudinem hominis secundum imaginem Dei, necnon opuscula adversus monotheletas, red. K.-H. Uthemann, Turnhout – Leuven 1985.
Anastasii Sinaitae Quaestiones et responsiones, red. M. Richard – J.A. Munitiz, Turnhout – Leuven 2006.
Binggeli A., Anastase le Sianïte: Récits sur le Sinai et Récits utiles à l’âme. Edition, traduction, commentaire, Paris 2001.
Bakke O.M., When Children Became People. The Birth of Childhood in Early Christianity, Minneapolis 2005.
Becoming Byzantine; Children and Childhood in Byzantium, red. A. Papaconstantinou – A.-M. Talbot, Washington 2009.
Children in the Late Ancient Christianity, red. C.B. Horn – R.B. Phenix, Tűbingen 2009.
Czyżewski B., Akty homoseksualne w ocenie pisarzy wczesnochrześcijańskich, „Verbum Vitae” 39/1 (2021) s. 335-351. (Crossref)
Drzyżdżyk S. – Gilski M., Koncepcja jałmużny w Quaestiones et responsiones Anastazego Synaity, VoxP 79 (2021) s. 99-112. (Crossref)
Giorda M.C., Children in monastic families in Egypt at the end of Antiquity, w: Children and Everyday Life in the Roman and Late Antique World, red. Ch. Laes – V. Vuolanto, London – New York 2019, s. 232-246.
Graumann L.A., Children’s accidents in the Roman empire, w: Children and Everyday Life in the Roman and Late Antique World, red. Ch. Laes – V. Vuolanto, London – New York 2019, s. 267-286.
Horn C.B. – Martens J.W., ‘Let the Little Children Come to Me’. Childhood and Children in Early Christianity, Washington 2009.
Piasecki D., Mysterium mortis w ujęciu Anastazego Synaity, VoxP 75 (2020) s. 415-430. (Crossref)
Schroeder C.T., Children and Family in Late Antique Egyptian Monasticism, Cambridge 2020. (Crossref)
Uthemann K.-H., Anastasios Sinaites. Byzantinisches Christentum in den ersten Jahrzehnten unter arabischer Herrschaft, t. 1-2, Berlin – Boston 2015. (Crossref)
Uthemann K.-H., Studien zu Anastasios Sinaites. Mit einem Anhang zu Anastasios I. von Antiochien, Berlin – Boston 2017. (Crossref)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II, Kraków https://orcid.org/0000-0003-4588-2038
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły w czasopiśmie objęte są licencją Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0). Autorzy i użytkownicy mogą korzystać z utworów na licencji CC-BY-ND od roku 2018. Dla wcześniejszych publikacji prawa autorskie są udostępnione na prawach dozwolonego użytku zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
