Cuda z udziałem roślin i zwierząt w późnoantycznych miraculach. Próba systematyzacji
Stanisław Adamiak
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Polska , Polskahttps://orcid.org/0000-0003-1515-0194
Abstrakt
W artykule podjęto próbę przedstawienia i usystematyzowania późnoantycznych cudów z udziałem roślin i zwierząt. Głównym materiałem źródłowym są zbiory cudów, takie jak dzieła Grzegorza z Tours i Grzegorza Wielkiego. Dokonane zostanie rozróżnienie między cudami, które wydarzyły się za życia świętego lub po jego śmierci, oraz między cudami, w których rośliny i zwierzęta są przedmiotami lub podmiotami cudu, lub obydwoma jednocześnie.
Słowa kluczowe:
cuda, zbiory cudów, zwierzęta, rośliny, kult świętychInstytucje wspierające:
Ministerstwo Edukacji i NaukiBibliografia
Acta Pauli et Theclae, red. R. Lipsius, Acta Apostolorum Apocrypha, t. 1, Leipzig 1891, s. 235-272.
Apokryfy Nowego Testamentu, t. 2/1, tł. M. Starowieyski, Kraków 2007, s. 422-433.
Gregorius I, Dialogi, red. A. de Vogüé – P. Antin, SCh 251, 260, 265, tł. E. Czerny – A. Świderkówna, Źródła monastyczne 23, Tyniec 2006.
Gregorius Turonensis, Historiae, red. B. Krusch – W. Lewison, MGH Scriptores rerum Merovingicarum 1/1.
Gregorius Turonensis, Liber miraculorum, red. B. Krusch, MGH Scriptores rerum Merovingicarum 1/2, s. 1-370.
Hieronymus, Vita S. Hilarionis, red. A.A.R. Bastiaensen, Vita dei Santi, t. 4, s. 72-132.
Św. Hieronim, Żywoty mnichów Pawła, Hilariona, Malchusa, tł. B. Degórski, Źródła monastyczne 10, Tyniec 1995, s. 133-206.
The Life of Polycarp. An Anonymous Vita from Third-Century Smyrna, red. A. Stewart-Sykes, Sydney 2002.
Maraval P., La Passion inédite de S. Athénogène de Pédachthoè en Cappadoce (BHG 197b), Subsidia Hagiographica 75, Bruxelles 1990.
Les miracles de saint Étienne: Recherches sur le recueil pseudo-augustinien (BHL 7860-7861), red. J. Meyers, Turnhout 2006.
Paulinus Nolanus, Carmina, red. F. Dolveck, CCL 21, Turnhout 2015, s. 293-493.
Starowieyski M., Zapytaj zwierząt, pouczą czyli opowiadania wczesnochrześcijańskich pisarzy o zwierzętach, Ojcowie Żywi 20, Kraków 2014.
Verrone K.E., Mighty Deeds and Miracles by Saint Apa Phoebammon: Edition and Translation of Coptic Manuscript M 582 ff. 21r-30r in the Pierpont Morgan Library, Brown University 2002 (praca doktorska).
Vie et miracles de sainte Thècle , red. G. Dagron, Bruxelles 1978.
Bartlett R. Why Can the Dead Do Such Great Things: Saints and Worshippers from the Martyrs to the Reformation, Princeton 2013.
Boglioni P., Miracle et nature chez Grégoire le Grand , w: Epopées, legends et miracles, Paris 1974, s. 11-102.
Brown P., The Cult of the Saints: Its Rise and Function in Latin Christianity, London 1981.
Krainer J., Legions of Pigs in the Early Medieval West, New Haven 2020.
Ludewicz M., „Zazdrośnik ten bezustannie usiłuje szkodzić tym, którzy szukają Boga”. Wpływ bytów demonicznych na losy jednostek i społeczności w „Historiach” Grzegorza z Tours, „Vox Patrum” 75 (2020) s. 299-316.
Müller B, The diabolical power of lettuce, or garden miracles in Gregory the Great’s „Dialogues”, „Studies in Church History” 41 (2005) s. 46-55.
Rusecki M., Pedagogiczne funkcje cudu według św. Grzegorza Wielkiego, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 20 (1983) s. 33-49.
Shaw R., Chronology, Composition, and Authorial Conception in the „Miracula”, w: A Companion to Gregory of Tours, red. A.C. Murray, Leiden – Boston 2015, s. 102-140.
Zalewska E., Święta Tekla – ikonografia i miejsce świętej w historii Kościoła, „Latopisy Akademii Supraskiej” 11 (2020) s. 223-239.
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Polska https://orcid.org/0000-0003-1515-0194
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły w czasopiśmie objęte są licencją Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0). Autorzy i użytkownicy mogą korzystać z utworów na licencji CC-BY-ND od roku 2018. Dla wcześniejszych publikacji prawa autorskie są udostępnione na prawach dozwolonego użytku zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
