Brunhilda, Pięć listów do Konstantynopola (Excerpta z Listów austrazyjskich)
Małgorzata Chudzikowska-Wołoszyn
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie , Polskahttps://orcid.org/0000-0001-5631-7259
Abstrakt
W zbiorze Listów austrazyjskich uwagę czytelnika zwraca pięć listów napisanych w imieniu królowej austrazyjskiej Brunhildy. Pisma te należały do dwóch odrębnych pakietów korespondencji dyplomatycznej, która przygotowana została na potrzeby posłów udających się do Konstantynopola pomiędzy rokiem 585 a 593. Dwie podjęte wówczas misje dotyczyły dość trudnej i zarazem napiętej sytuacji politycznej, która pojawiła się w relacjach pomiędzy Merowingami i Konstantynopolem od 582 r. Chodziło przede wszystkim o załagodzenie niezadowolenia cesarza bizantyńskiego Maurycjusza z powodu niewypełnienia wcześniejszych zobowiązań, które polegały na czynnym włączeniu Franków do wojny z Longobardami. Kartą przetargową pomiędzy dworami stał się uprowadzony do Konstantynopola wnuk Brunhildy - Atanagild. Dołączone do pakietu dyplomatycznego listy królowej wyraźnie odznaczają się na tle całej korespondencji. Wyróżnia je osobista treść i emocjonalny język, które nie odpowiadały przyjętym komunikatom i formułom dyplomatycznym. Drobiazgowa analiza epistoł Brunhildy pozwala stwierdzić jednak, że stanowiły one niezwykle precyzyjnie i przemyślane narzędzie komunikacyjne. Zastosowana w nich osobista ekspresja oraz emocjonalne scenariusze stały się swoistego rodzaju taktyką mającą na celu wywarcie pośredniego wpływu na cesarza. Listy potwierdzają nie tylko gruntowne wykształcenie królowej, ale także pozycję oraz wpływy polityczne które posiadała na królewskim dworze. Realizowana przez nią chłodna taktyka polityczna oraz strategie dowodzą również posiadanych przez nią kompetencji przywódczych i autorytetu.
Słowa kluczowe:
Listy austrazyjskie, Brunhilda, listy Brunhildy, tłumaczenieBibliografia
Corpus Francicae historiae veteris et sincerae, ed. M. Freher, Hanover 1613, s. 182-212.
Monumenta Germaniae Historica, Epp. III Epistulae Merouingici et Karolini aevi, ed. W. Ghundlach, Berlin 1892, s. 110-153.
Corpus Christianorum Series Latina 117, ed. H.M. Rochais, Turnhout 1957, s. 403-470.
Malaspina E., Il Liber epistolarum della cancelleria austrasica (sec. V-VI), Roma 2001.
Barrett G. – Woudhuysen G., Assembling the Austrasian Letters at Trier and Lorsch, „Early Medieval Europe” 24 (2016) s. 3-57. (Crossref)
Bętkowski M., Obraz stosunków bizantyjsko-frankijskich w listach władców merowińskich do Justyniana I. Część I: Posłowie, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne” 141/1 (2014) s. 1-14.
Bischoff B., Die Abtei Lorsch im Spiegel ihrer Handschriften, Lorsch 1989.
Dąbrowski K., Administracja Bizancjum – rozwój i upadek, „Studenckie Zeszyty Naukowe” 5/8 (2002) s. 74-87.
Dronke P., Women Writers of the Middle Ages. A Critical Study of Texts from Perpetua († 203) to Marguerite Porete († 1310), Cambridge 1984.
Faber G., Merowingowie i Karolingowie, tł. Z. Jaworski, Warszawa 1994.
Gillett A., Love and Grief in Post-Imperial Diplomacy: The Letters of Brunhild, w: Studies in Emotions and Power in the Late Roman World: Papers in honour of Ron Newbold, red. B. Sidwell – D. Dzino, Piscataway 2010, s. 127-165. (Crossref)
Gundlach W., Die Sammlung der Epistolae Austrasicae, „Neues Archiv der Gesellschaft für ältere deutsche Geschichtskunde” 13 (1888) s. 365-387.
Horváth E., Violence and Passion at Court: Brunhilda, a Visigothic Princess, „Acta Hispanica” 25 (2020) s. 137-152. (Crossref)
McKitterick R., System polityczny, w: Wczesne średniowiecze, red. R. McKitterick, tł. Z. Dalewski, Warszawa 2010, s. 35-77.
Nelson J., Queens as Jezebels: The Careers of Brunhild and Balthild in Merovingian History, w: Medieval Women, red. D. Baker, Oxford 1978, s. 31-77. (Crossref)
Riché P., Edukacja i kultura w Europie Zachodniej VI-VIII w., tł. M. Radożycka-Paoletti, Warszawa 1995.
Serejski M.H., Idea Imperium Romanum w Galii merowińskie w VI stuleciu, „Przegląd Historyczny” 25 (1925) s. 261-314.
Strzelczyk J., Goci – rzeczywistość i legenda, Warszawa 1984.
Tyrrell V.A., Merovingian Letters and Letter Writers, Publications of the Journal of Medieval Latin 12, Turnhout 2019. (Crossref)
Wispelwey B., Biographical Index of the Middle Ages, t. 1-2, München 2008. (Crossref)
Wood I., Królestwa Merowingów. Władza – społeczeństwo – kultura, tł. M. Wilk, Warszawa 2009.
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie https://orcid.org/0000-0001-5631-7259
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły w czasopiśmie objęte są licencją Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0). Autorzy i użytkownicy mogą korzystać z utworów na licencji CC-BY-ND od roku 2018. Dla wcześniejszych publikacji prawa autorskie są udostępnione na prawach dozwolonego użytku zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
