Zamieszkanie Boga w człowieku jako cel życia duchowego według Anastazego Synaity

Marek Gilski

Pontifical University of John Paul II in Kraków image/svg+xml , Polska
https://orcid.org/0000-0003-4588-2038

Sławomir Zieliński

University of Silesia in Katowice image/svg+xml , Polska
https://orcid.org/0000-0002-5790-8859


Abstrakt

Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, w jaki sposób Anastazy z Synaju rozumie zamieszkanie Boga w człowieku. Synaita definiuje człwieka jako prawdziwy i rozumny dom dom Boga. Artykul składa się z dwóch części: pierwsza prezentuje skutki zamieszkania Boga w ludzkiej naturze (wcielenie), druga natomiast cel, sposoby i skutki zamieszkania Boga w chrześcijaninie. Do najważnieszych wniosków należą: 1. Zamieszkanie Boga w człowieku to najważniejszy cel życia. Nie wystarczy poprawna wiara i pobożne uczynki. Chrześcijaninem jest ten, w którym zamieszkała Trójca Święta. 2. Owocem zamieszkania Boga w chrześcijaninie jest kult w Duchu i prawdzie, mądrość, świętość i czystość. 3. Skutkiem zamieszkania Boga w naturze ludzkiej jest śmiałość ludzi wobec Boga jako jednego z nich. Tej śmiałości nie mają aniołowie, ponieważ Bóg nie zamieszkał w ich naturze. 4. Dla człowieka, w którym zamieszkał Bóg, zewnętrzne praktyki religijne przestają być istotne. One mają jedynie funkcję pomocniczą w oczyszczeniu człowieka z grzechu.

Słowa kluczowe:

Anastazy Synaita, chrystologia, trynitologia, Viae dux, Questiones et responsiones, Opuscula adversus monotheletas, apoftegmaty



Anastasius Sinaita, Sermones duo in constitutionem hominis secundum imaginem Dei necnon opuscula adversus monotheletas, ed. K.-H. Uthemann Turnhout – Leuven 1985.

Anastasius Sinaita, Oratio de Sacra Synaxi, PG 89, 825‐849.

Anastasius Sinaita, Quaestiones et responsiones, ed. M. Richard – J.A. Munitiz, Turnhout – Leuven 2006.

Anastazy Synaita, Pytania i odpowiedzi, tł. M. Gilski – D. Piasecki, Kraków 2023.

Anastasius Sinaita, Viae dux, ed. K.-H. Uthemann, Turnhout – Leuven 2006.

Binggeli A., Anastase le Sianïte: Récits sur le Sinaï et Récits utiles à l’âme. Edition, traduction, commentaire, Paris 2001.

Johannes Moschus, Pratum spirituale, PL 74, 119‐240.

Clément O., Źródła. Początki mistyki chrześcijańskiej, t. 3: Zbliżenie się do kontemplacji, tł. H. Paprocki, Warszawa 2017.

Drzyżdżyk S. – Gilski M., Niezwykłe historie z udziałem dzieci w apoftegmatach Anastazego z Synaju, „Vox Patrum” 89 (2024) s. 175‐186. (Crossref)

Janecki M.J., W poszukiwaniu ukrytej perły. Mar Izaak z Kataru, biskup Niniwy, duchowy mistrz Kościoła Wschodu, w: Izaak z Niniwy, Mowy, zbiór pierwszy, tł. i opr. M.J. Janecki, Warszawa 2022, s. 13‐131.

Piasecki D., Pastoralne wskazania Anastazego Synaity na podstawie wygłoszonej homilii Oratio de Sacra Synaxi, „Vox Patrum” 79 (2021) s. 347‐362. (Crossref)

Przyszychowska M., Czy O definicjach (Liber de definitionibus) Pseudo-Atanazego z Aleksandrii to II rozdział Przewodnika (Viae dux) Anastazego z Synaju?, „E-Patrologos” 4/1 (2019) s. 50‐92.

Sakkos S., Περί Αναστασίων Σιναïτών, Tessaloniki 1964.

Uthemann K.-H., Anastasios Sinaites. Byzantinisches Christentum in den ersten Jahrzehnten unter arabischer Herrschaft, t. 1‐2, Berlin – Boston 2015. (Crossref)

Pobierz

Opublikowane
2025-09-15


Gilski, M., & Zieliński, S. (2025). Zamieszkanie Boga w człowieku jako cel życia duchowego według Anastazego Synaity. Vox Patrum, 95, 249–262. https://doi.org/10.31743/vp.17912

Marek Gilski  marek.gilski@upjp2.edu.pl
Pontifical University of John Paul II in Kraków image/svg+xml https://orcid.org/0000-0003-4588-2038
Sławomir Zieliński 
University of Silesia in Katowice image/svg+xml https://orcid.org/0000-0002-5790-8859



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Artykuły w czasopiśmie objęte są licencją Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0). Autorzy i użytkownicy mogą korzystać z utworów na licencji CC-BY-ND od roku 2018. Dla wcześniejszych publikacji prawa autorskie są udostępnione na prawach dozwolonego użytku zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.