Творець і творіння, Бог і людина, сутність й енергія в богословській думці Атанасія Олександрійського
Viktor Zhukovskyy
Український Католицький Університет , UkrainaAbstrakt
Artykuł omawia problem rozróżnienia ontologicznego między Boską transcendencją oraz immanencją w myśli teologicznej Atanazego Aleksandryjskiego, Ojca Kościoła IV wieku. Autor przedstawia podstawowy aparat pojęciowy oraz terminologiczny stosowany przez Atanazego w jego antynomicznym podejściu do „pogodzenia” między apofatycznym i katafatycznym obrazem Boga. Analizuje on właściwości kluczowe tych dwóch wymiarów natury Boga. Szczególna uwaga została poświęcona analizie katafatycznego podejścia do odpowiedzi na pytanie: w jaki sposób Bóg, całkowicie oddalony w aspekcie ontologicznym od rzeczywistości stworzonej, może jednocześnie być aktywnie obecny w świecie i napełniać go? W tym kontekście autor analizuje pojęcia kluczowe, które wyrażają „wewnątrzboskie” oddalenie oraz aktywną bliskość Boga w odniesieniu do bytu stworzonego.
Słowa kluczowe:
Атанасій, апофатика, катафатика, сутність, Божі сходження, Божа енергія, Божа сила, Божа природа, благодатьBibliografia
Athanasius Alexandrinus, Oratio contra gentes, ed. R.W. Thomson, в: Athanasius, Contra Gentes and De Incarnatione, Oxford Early Christian Texts, Oxford 1971, 2-133.
Athanasius Alexandrinus, De decretis Nicaenae synodi, PG 25, 416-476.
Athanasius Alexandrinus, Oratio de incarnatione Verbi, ed. R.W. Thomson, в: Athanasius, Contra Gentes and De Incarnatione, Oxford Early Christian Texts, Oxford 1971, 134-276.
Athanasius Alexandrinus, Sermo ad Antiochum ducem, PG 28, 589-597.
Athanasius Alexandrinus, Epistulae ad Serapionem, ed. J. Lebon, SCh 15, Paris 1947.
Athanasius Alexandrinus, Orationes contra Arianos, PG 26, 12-468.
Athanasius Alexandrinus, Vita Antonii, PG 26, 837-976.
Anatolios K., Athanasius: The coherence of his thought, London – New York 1998.
Berchem J.B., Le Christ Sanctificateur d’apres Saint Athanase, “Angelicum” (1938) 515-558.
Bernard R., L’Image de Dieu d’apres saint Athanase, Paris 1952.
Brakke D., Athanasius and Asceticism, Baltimore – London 1995.
Dragas G.D., The Relation of Nature to Grace in the Writings of St. Athanasius, в: Saint Athanasius of Alexandria. Original Research and New Perspectives, Rollinsford 2005.
Florovsky G., The Concept of Creation in St. Athanasius, StPatr 6 (1962) 36-57.
Флоровский Г.В., Восточные Отцы IV-го века, Москва 1992.
HarnackA., Lehrbuch der Dogmengeschichte, vol. 2, Freiburg – Leipzig 1894.
Kelly J.N.D., Early Christian Doctrine, London 1968.
Louth A., Athanasius’s Understanding of the Humanity of Christ, StPatr 16 (1985) 309-318.
Meredith A., Emanation in Plotinus and Athanasius, StPatr 16 (1985) 317-323.
Morales X., La théologie trinitaire d’Athanase d’Alexandrie, Collection des Études Au¬gustiniennes, Série Antiquité 180, Paris 2006.
Pettersen A., A Good Being Would Envy None Life: Athanasius on the Goodness of God, “Theology Today” 55 (1998) 59-68.
Pettersen A., Athanasius and the Human Body, Bristol 1990.
Pettersen A., Athanasius, London 1995.
TelepneffG. – Thornton J., Arian Transcendence and the Notion of Theosis in Saint Athanasios, GOTR 32 (1987) 271-277.
WahbaM. F., The Doctrine of Sanctification in St. Athanasius’ Paschal Letters, Cairo – Rhode Island 1988.
Ware K., God Hidden and Revealed: The Apophatic Way and the Essence-Energies Dis¬tinction, “Eastern Church Review” 7 (1975) 125-136.
Weinandy T., Athanasius. A Theological Introduction, Hampshire – Burlington 2007.
Williams A.R., Arius: Heresy and Traditio, London – Darton 1987.
Український Католицький Університет
Licencja
Artykuły w czasopiśmie objęte są licencją Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0). Autorzy i użytkownicy mogą korzystać z utworów na licencji CC-BY-ND od roku 2018. Dla wcześniejszych publikacji prawa autorskie są udostępnione na prawach dozwolonego użytku zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
