Wojsko pogańskiej Bułgarii w opinii bizantyńczyków. Wybrane aspekty
Mirosław J. Leszka
Uniwersytet Łódzki , PolskaAbstrakt
The present text focuses on presenting opinions of the Byzantines about the rulers of pagan Bulgaria as military leaders and reasons given by Byzantine authors explaining mishaps of their troops in battles against Bulgaria. The author concludes that, in general, the Byzantines did not allow for a thought that they could be defeated by any external power, in the least by the barbarian Mysians/ Bulgarians. However, if such occurrences took place, they were considered to be caused by divine intervention or negligence of the Byzantines themselves (i.e. disloyalty, lack of cooperation between commanders, low morale of the army etc.) and never result from genuine capability of the enemy, actual courage of the hostile forces or the adversaries’ leadership skills (which were generally discounted).
Słowa kluczowe:
Bułgarzy, Bizancjum, armia, dowódcy wojskowiBibliografia
Dujčev I., La chronique byzantine de l’an 811, „Travaux et Mémoires” 1 (1965) 205-254
Georgius Cedrenus, Compendium historiarum, ed. I. Bekker, t. 2, Bonnae 1839
Haldon J., The Byzantine Wars. Battles and Campaigns of the Byzantine Era, Gloucestershire 2001
Jankowiak M., Trzeci sobór powszechny w Konstantynopolu (680-681). Od soboru do akt soborowych i z powrotem, „U Schyłku Starożytności” 10 (2011) 61-73
Leszka M.J., Chan Krum i basileus Nikefor I w świetle Περι Νικηφόρου του βασιλέως και πως αφίησιν τα κωλα εν Βουλγαρία, „Slavia Antiqua” 43 (2002) 35-43
Leszka M.J., Khan Kardam and emperor Constantine VI in the Chronography of Theophanes, „Palaeobulgarica” 34 (2013) fasc. 4, 53-59
Leszka M.J., Leon V i chan Krum w świetle fragmentu Chronografii (AM 6305) Teofanesa Wyznawcy, „Przegląd Nauk Historycznych” 6 (2007) 109-117
Leszka M.J., Wizerunek władców pierwszego państwa bułgarskiego w bizantyńskich źródłach pisanych (VIII - pierwsza połowa XII wieku, Łódź 2003
Lilie R.-J., Byzanz unter Eirene und Konstantine VI. (780-802). Mit einem Kapitel über Leon IV. (775-780), Frankfurt am Main 1996
Лешка М.Й., Цели похода Никифора I против Болгар в 811 году, w: Byzantium, New Peoples, New Powers: the Byzantino-Slav Contact Zone, from the Ninth to the Fifteenth Century. Dedicated to the Memory of A. Różycka Bryzek, ed. M. Kaimakamova – M. Salamon – M. Smorąg Różycka, Byzantina et Slavica Cracoviensia 5, Cracow 2007, 55-62
Marinow K., Glosa do antybułgarskiej kampanii zbrojnej Nikefora I z 811 roku, „Słupskie Studia Historyczne” 17 (2011) 9-18
Niavis P.E., The Reign of the Byzantine Emperor Nicephorus I (AD 802-811), Athens 1987
Nicephorus, Breviarium historicum de rebus gestis post imperii Mauricii, ed. C. Mango: Nikephoros Patriarch of Constantinople, Short History, text, translation, commentary, CFHB 13, Washington 1990
Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit, Abt. I: (641-867), Bd. 1: Aaron (#1) – Georgios (#2182), nach Vorbereiten F. Winkelmanns erstellt von R.-J. Lilie (et al.), Berlin – New York 1999
Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit, Abt. I: (641-867), Bd. 3: Leon (#4271) – Placentius (#6265), nach Vorbereiten F. Winkelmanns erstellt von R.-J. Lilie (et al.), Berlin – New York 2000
Scriptor Incertus, Historia de Leone Bardae Armenii filio, w: Leo Grammaticus, Chronographia, ed. I. Bekker, Bonnae 1842
Sophoulis P., Byzantium and Bulgaria, 775-831, Leiden 2012 (Crossref)
Speck P., Kaiser Konstantin VI.: die Legitimation einer fremden und der Versuch einer eigenen Herrschaft. Quellenkritische Darstellung von 25 Jahren byzantinischer Geschichte nach dem ersten Ikonoklasmus, München 1978
Stephenson P., About the Emperor Nikephoros and How He Leaves His Bones in Bulgaria, DOP 60 (2006) 87-109
Stratos A.N., Byzantium in the Seventh Century, IV (668-685), Amsterdam 1978
Testimonia najdawniejszych dziejów Słowian. Seria grecka, z. 3: Pisarze z VII-X wieku, wydali A. Brzóstkowska i W. Swoboda, Prace Slawistyczne 103, Warszawa 1995
The Chronicle of Theophanes Confessor. Byzantine and Near Eastern History AD 284-813, transl. by C. Mango – R. Scott, with assistance of G. Greatrex, Oxford 1997
Theophanes, Chronographia AM 6283, ed. C. de Boor, vol. I, Lipsiae 1883
Theophanes Continuatus, ed. I. Bekker, Bonnae 1838
Treadgold W., The Byzantine Revival 780-842, Stanford 1988
Turner D., The Origins and Accession of Leo V (813-820), JÖB 40 (1990) 189-195
Wasilewski T., Bizancjum i Słowianie w IX wieku. Studia z dziejów stosunków politycznych i kulturalnych, Warszawa 1972
Wortley J., Legends of the Byzantine Disaster of 811, „Byzantion” 50 (1980) 533-562
Ziemann D., Vom Wandervolk zur Großmacht. Die Entstehung Bulgariens im frühen Mittelalter (7. bis 9. Jh.), Kölner Historische Abhandlungen 43, Köln – Weimar – Wien 2007
Zonaras I., Epitome historiarum libri XIII-XVIII, ed. Th. Büttner-Wobst, Bonnae 1897
Uniwersytet Łódzki
Licencja
Artykuły w czasopiśmie objęte są licencją Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0). Autorzy i użytkownicy mogą korzystać z utworów na licencji CC-BY-ND od roku 2018. Dla wcześniejszych publikacji prawa autorskie są udostępnione na prawach dozwolonego użytku zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
