Radość z nawróconego grzesznika. Metanoia w nauczaniu Orygenesa
Jerzy Duda
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie , PolskaAbstrakt
In this article the subject of metanoia was presented and the joy from converted sinner in the teaching of Origen in the context of parable „the lost sheep” according the Gospel of St. Luke in chapter 15. At the foundation of the Origen’s analysis there were the problems of salvation history and eschatology connected with the apocatastatis hypothesis. The return of the primitive community will be the source of perfect joy both for the fallen human-beings (because of their sins) and for those who persisted in God’s love. Metanoia is the process connected with beneficial intervention of God in the human history. The first stage of metanoia, by which there is the absolvation of sins, is the sacrifice which Jesus Christ offered on the cross. Man receiving God’s love should turn his attention towards God once again, recompense for his sins and give the holy fruits of convertion. The process of metanoia is not only closed during the life in this world but is still going on after our death.
Słowa kluczowe:
metanoia, Orygenes, radość, grzesznikBibliografia
Cornélis H., Les fondements cosmologiques de l’eschatologie d’Origène, RSPT 43 (1959)
Crouzel H., L’apocatastase chez Origène, w: Origeniana Quarta. Referate des 4. Internazionalen Origeneskongress (Innsbruck, 2-6 September), hrsg. von L. Lies, Innsbrucker Theologische Studien 19, Innsbruck 1987, 282-290
Crouzel H., Orygenes, tłum. J. Margański, Kraków 2004
Dąbek T., „Nawracajcie się!” Metanoia w Nowym Testamencie, Katowice 1996
Daniélou J., Origène, Paris 1948
Duda J., Jeden świat czy wiele światów? Kosmologiczne podstawy doktryny Orygenesa, Siedlce 2008
Kaczmarek S., Darowanie win. Orygenesowa egzegeza przypowieści o nielitościwym dłużniku (Mt 18, 23-25) i wezwania Modlitwy Pańskiej (Mt 6, 12; Łk 11, 4) wraz z jej uzupełnieniem (Mt 6, 14-15), Kraków 2005
Müller G., Origenes und die Apokatastasis, ThZ 14 (1958) 174-190
Oepke A., Apokathistemi, TWNT I 386-392
Origenes, Contra Celsum, ed. M. Borret, SCh 136, tłum. S. Kalinkowski: Orygenes, Przeciw Celsusowi, Warszawa 1986
Origenes, De oratione, ed. P. Koetschau, GCS 3, tłum. W. Kania − H. Pietras, w: Odpowiedź na Słowo. Najstarsi mistrzowie chrześcijańskiej modlitwy, Kraków 1993
Origenes, De principiis, ed. H. Crouzel − M. Simonetti, SCh 252, tłum. S. Kalinkowski: Orygenes, O zasadach, ŹMT 1, Kraków 1996
Origenes, Fragmenta in Ioannem, ed. E. Preuschen, GCS 10, tłum. S. Kalinkowski: Orygenes, Komentarz do Ewangelii według św. Jana, ŹMT 27, Kraków 2003
Origenes, In Exodum hom., ed. M. Borret, SCh 321, tłum. S. Kalinkowski: Orygenes, Homilie o Księdze Wyjścia, PSP 31/1, Warszawa 1984
Origenes, In Ezechielem hom., ed. M. Borret, SCh 352, tłum. S. Kalinkowski: Orygenes, Homilie o Księdze Ezechiela, ŹMT 16, Kraków 2000
Origenes, In Iesu Nave hom., ed. A. Jaubert, SCh 71, tłum. S. Kalinkowski: Orygenes, Homilie o Księdze Jozuego, PSP 34/2, Warszawa 1986
Origenes, In Leviticum hom., ed. M. Borret, SCh 286, tłum. S. Kalinkowski: Orygenes, Homilie o Księdze Kapłańskiej, PSP 31/2, Warszawa 1984
Origenes, In librum Iudicum hom., ed. P. Messié − L. Neyrand − M. Borret, SCh 389, tłum. S. Kalinkowski: Orygenes, Homilie o Księdze Sędziów, PSP 34/2, Warszawa 1986
Origenes, In Lucam hom., Prolog, ed. H. Crouzel − F. Fournier − P. Périchon, SCh 87, tłum. S. Kalinkowski: Orygenes, Homilie o Ewangelii św. Łukasza, PSP 36, Warszawa 1986
Origenes, In Numeros hom., ed. L. Doutreleau, SCh 461, tłum. S. Kalinkowski: Orygenes, Homilie o Księdze Liczb, PSP 34/1, Warszawa 1986
Pelc H., Wezwanie do metanoi w mowach Piotra według Dziejów Apostolskich, Kraków 2004
Pietras H., Apokatastasis według Ojców Kościoła. Nadzieja nawrócenia czy powszechna amnestia?, CT 62 (1992) z. 3, 21-41
Popowski R., Wielki słownik grecko-polski Nowego Testamentu, Warszawa 1995
Prinzivalli E., Apocatastasi, w: Origene. Dizionari: la cultura, il pensiero, le opere, ed. A. Monaci-Castagno, Roma 2000
Słomka J., Oczyszczenie z grzechu w Homiliach Orygenesa o Księdze Kapłańskiej, SSHT 38 (2005) z. 2, 337-353
Sondel J., Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków, Kraków 2001
Starowieyski M., Mariologia Orygenesa (wstęp), w: Orygenes, Homilie o Ewangelii św. Łukasza, PSP 36, Warszawa 1986
Strzelecka K., Czyściec, EK III 939-941
Szczerba W., Koncepcja wiecznego powrotu w myśli wczesnochrześcijańskiej, Wrocław 2001
Szram M., Duchowy sens liczb w alegorycznej egzegezie aleksandryjskiej (II-V w.), Lublin 2001
Turek W., Grzech przeciwko Duchowi Świętemu w „De principiis” Orygenesa, Vox Patrum 32-33 (1997) 77-88 (Crossref)
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Licencja
Artykuły w czasopiśmie objęte są licencją Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0). Autorzy i użytkownicy mogą korzystać z utworów na licencji CC-BY-ND od roku 2018. Dla wcześniejszych publikacji prawa autorskie są udostępnione na prawach dozwolonego użytku zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
